منو
دوستان همیشه همراه و حامیان بزرگوار مجموعه پرشین‌حساب، سلام. تنتون سلامت؛ روز و روزگارتون خوش؛ کسب و کارتون پررونق. همان‌طور که می‌دانید، قانون اصلاح صدور چک در سال 1397 تصویب و به بانک مرکزی ابلاغ شد؛ بانک مرکزی نیز پس از انجام بررسی‌های زیرساختی برای تدوین قوانین مربوطه اقدام کرد. اما از آنجا که اجرای قوانین نیازمند ایجاد تغییرات اساسی است؛ همچنین به دلیل تاثیرات اقتصادی نامطلوب شیوع کرونا برای کسب و کارها، تصمیم بر آن شد که اجرای قانون جدید چک به صورت تدریجی و مرحله‌ای انجام پذیرد.
بر همین اساس بانک مرکزی با ابلاغ بخشنامه‌ای (بخشنامه 99/298196 مورخ 99/9/19) مرحله اول جدیدترین قانون صدور چک را اجرایی کرد. ما در این مقاله سعی داریم زمان‌بندی اجرای این قوانین را با زبان ساده برای شما عنوان کنیم. برای آشنایی با مفاد بخشنامه، همچنین قوانین مربوط به چک برگشتی و چک حامل با ما همراه باشید.
استفاده از دسته چک مدت زمان زیادی است که در جامعه رواج دارد؛ از این رو ایجاد تغییرات اساسی در نحوه صدور، انتقال و وصول برگه چک می‌تواند برای عموم مردم به ویژه کسانی که سطوح اطلاعات و یا ارتباطات پایین‌تری قرار دارند، مشکل ساز شود؛ حتی ممکن است زمینه‌ای برای کلاهبرداری سودجویان ایجاد نماید.
از این رو اطلاع‌رسانی عمومی در جهت ارتقای سطح آگاهی عمومی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این مهم با ابلاغ بخشنامه 99/298196 و اجرای تدریجی و مرحله‌ای قانون چک قابل دستیابی است. مزایای اجرای مرحله‌ای جدیدترین قانون صدور چک عبارتند از:
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مرحله اول جدیدترین قانون صدور چک را در قالب دستورالعمل‌هایی برای مشتریان و مجریان موظف در بانک‌ها ارائه نموده است. در ابتدا به ذکر قوانین مربوط به مشتریان یا به عبارتی متقاضیان دریافت و استفاده از دسته چک می‌پردازیم.
نکته: تاریخ اعتبار چک حداکثر 3 سال از تاریخ دریافت دسته چک می‌باشد.
پیشنهاد می‌کنیم بخوانید: ثبت چک در حسابداری
نکته: بر اساس بند (ب) ماده 5 مکرر جدیدترین قانون صدور چک و مفاد بخشنامه 97/93898: در صورت کافی نبودن موجودی حساب جاری انفرادی و مشترک مشتری، بانک می‌تواند: نسبت به پرداخت وجه چک از محل موجودی قابل برداشت مشتری در سایر حساب‌های انفرادی ریالی وی در همان بانک اقدام نماید.
ترتیب اولویت برداشت از حساب‌ها به صورت زیر است:
بانک مرکزی ایران در دستورالعمل اجرایی مرحله اول جدیدترین قانون صدور چک ، صادرکنندگان چک برگشتی را مشمول محرومیت‌های زیر اعلام کرد:
نکته: بر اساس بخشنامه 98/209899، شورای تامین هر استان (با صلاح‌دید مسئولان) می‌تواند موارد: اول و سوم و چهارم از محدودیت‌های فوق را در خصوص بنگاه‌های اقتصادی به مدت ۱ سال به حالت تعلیق نگه دارد.
بانک مرکزی در مرحله نخست جدیدترین قانون صدور چک (بخشنامه 99/298196)، برای رفع سوءاثر از چک‌های برگشتی سامانه یکپارچه بانک مرکزی ضوابطی در نظر گرفته است؛ بدین صورت که رفع سوءاثر از چک‌ها تنها در صورت تحقق یکی از شرایط زیر امکان‌پذیر خواهد بود:
به این ترتیب بانک مبلغ مذکور را تا زمان مراجعه دارنده چک (حداکثر به مدت ۱ سال) مسدود می‌نماید؛ همچنین موظف است: ظرف مدت ۳ روز (از زمان واریز مبلغ کسری چک) تکمیل موجودی را با شیوه‌های اطمینان بخش و قابل استناد نظیر مکاتبه به دارنده چک اطلاع دهد.
پیشنهاد میشود بخوانید: چگونه از سوءاستفاده چک‌های واگذاری بانک جلوگیری کنید؟
بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بر اساس این بخشنامه (بخشنامه 99/298196) در راستای اجرای مرحله اول جدیدترین قانون جدید صدور چک ، بانک‌ها را موظف نمود:
۱- مشتریان را از الزامات و شرایط جدید اعطای دسته چک جدید و صدور، انتقال و تسویه چک بر اساس قانون جدید به طرق زیر آگاه نماید:
2- نسبت به ایجاد امکان ثبت اطلاعات مربوط به صدور و پشت‌نویسی چک در سامانه صیاد اقدام نماید. این اطلاعات عبارتند از:
3- در هنگام صدور گواهی عدم پرداخت برای چک‌های برگشتی، علاوه‌بر اطلاعات صادر کننده چک برگشتی، اطلاعات اشخاصی که به نمایندگی یا وکالت از سوی آنها مبادرت به امضای چک برگشتی نموده‌اند، در سامانه یکپارچه اطلاعات بانک مرکزی اعلام نماید.
نکته: اعلام مشخصات مدیران و اعضای هیئت مدیره اشخاص حقوقی که چک برگشتی را امضا نکرده‌اند، در سامانه یکپارچه ضروری نیست.
4- بانک‌ها یا موسسات اعتباری غیربانکی مسئول جبران خسارات ناشی از عدم انجام تکالیف مقرر در ماده ۵ مکرر قانون صدور چک و تبصره‌های آن به اشخاص ثالث (حسب مورد) خواهند بود.
5- در صورت تخلف کارکنان و مسئولان شعب بانک یا موسسه اعتباری غیربانکی از مفاد قانون و ضوابط اجرایی آن، مراتب در هیئت رسیدگی به تخلفات بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران رسیدگی خواهد شد.
پیشنهاد میشود بخوانید: تفاوت چک رمزدار و تضمینی
موارد دیگری از قانون جدید صدور چک که در بخشنامه 99/298196 مطرح نشده است، مطابق با مقررات دستورالعمل حساب جاری پیشین، (ابلاغی در بخشنامه 97/93898 مورخ سال 1397) لازم‌الاجرا می‌باشد.
گروه پرشین حساب در سال ۱۳۹۱ با کمک پروردگار، با هدف افزایش سطح آگاهی مجریان و مدیران در بازار کار مالی و مالیاتی کشور فعالیت خود را آغاز نمود تا به عنوان یک مرجع تخصصی در این حوزه شناخته شود. به اعتقاد ما هر چقدر سطح اگاهی فعالان اقتصادی و مجریان خدمات حسابداری و مالیاتی افزایش پیدا کند، بی شک هم مدیران کشور دغدغه ای بابت توسعه بازار و کسب سود نخواهند داشت و هم حسابداران و کارشناسان خدمات مالیاتی در بازار پر رونق این خدمات رکوردهای درآمدی خوبی را رقم میزنند. به امید داشتن یک جامعه همیشه شاد همراه با رونق بازار کار و تجارت.
