با مفهوم سال مالی در حسابداری و کاربردهای آن بیشتر آشنا شوید

در یک شرکت برای تنظیم گزارش‌های مالی، باید زمانی را برای شروع و پایان در نظر گرفت، که به آن دوره‌ مالی می‌گویند. در غیر این‌صورت نظم و ترتیب از بین رفته و مدیران نمی‌توانند تصمیم گیری مناسبی برای آینده انجام دهند. به دوره‌ مالی یک ساله، سال مالی گفته می‌شود. در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری به توضیح مفهوم سال مالی و اهمیت تعیین آن می‌ پردازیم.

سال مالی در حسابداری چیست؟

به دوره مالی یک ساله و یا 12ماهه (از اولین روز شروع فعالیت شرکت تا 12 ماه بعد) سال مالی یا Fiscal Year گفته می‌شود. در این دوره باید تمام رویدادهای مالی و فعالیت‌های شرکت در نظر گرفته شود و اطلاعات مورد نیاز در پایان سال مالی ارائه شوند. پس سال مالی هر بازه زمانی 12 ماهه را که در آن رویدادهای مالی ثبت و بررسی می‌شوند، شامل می‌شود. آغاز مالی در هر شرکت با شرکت دیگر متفاوت است.

تفاوت سال مالی و دوره مالی

برای تعیین وضعیت سود و زیان شرکت، فعالیت به دوره‌های کوتاه‌تری تقسیم می‌شود که به این دوره ها دوره مالی گفته می‌شود. اما سال مالی دوره‌ای است که برای محاسبه وضعیت سالانه (12 ماهه) شرکت کاربرد دارد. در بعضی موارد برای اطلاع سریع‌تر از وضعیت سود و زیان واحد تجاری و یا برای دریافت تسهیلات، صورت‌های مالی در دوره‌های زمانی کوتاه‌تری تهیه می‌شوند، این نوع گزارشات به گزارشات میان دوره ای معروف هستند. در واقع تفاوت دوره‌ی مالی و سال مالی در مدت زمان تهیه گزارشات است.

چرا تعیین سال مالی برای شرکت اهمیت دارد؟

سال مالی از این جهت قابل اهمیت است که بدون در نظر گرفتن تاریخ‌های معین برای پایان و آغاز دوره‌ی مالی، شاهد بی‌نظمی در پروسه حسابداری شرکت خواهیم بود. هدف از تعیین سال مالی در حسابداری نظم بخشیدن به مراحل تنظیم و تحویل گزارش‌های مالی است. برای اینکه بتوان در آینده، وضعیت مالی در دوره‌های قبل را بررسی کرد، نیاز است تا مفهوم سال مالی، مشخص کند که هر رویداد مالی، در کدام بخش از دفاتر و اسناد قرار گرفته است. در واقع بدون سال مالی امکان شکل‌گیری صورت‌های مالی وجود ندارد. از طرفی بدون داشتن یک بازه معین، نمی‌توان بررسی دقیقی از وضعیت حسابداری شرکت، به بخش‌های داخلی و خارجی ارائه داد. در نتیجه در حد زیادی دقت و درستی گزارش‌های مالی در گرو مفهوم سال مالی است.

نقش و کاربرد نرم‌ افزار‌ها در سال مالی حسابداری چیست؟

نرم افزار حسابداری قلب گزارشگری شرکت در دوره‌ مالی و ابزار اصلی تصمیم‌گیری مدیران است. بر اساس گزارش‌ های مالی در یک دوره، خط مشی و مسیر حرکت شرکت مشخص شده و اصلاح می‌گردد.

گزارشی دقیق برای دوره‌ مالی، مراحل زمان‌بری دارد و بر اساس اطلاعات دقیق مالی به دست می‌آید. به همین دلیل باید برای بررسی عملیات‌ مالی دقت کافی را با توجه به زمان محدود به کار ببرید که نرم‌افزارها می‌توانند این کار را دقیق و سریع انجام دهند.

منظور از گزارش‌ های میان دوره‌ ای چیست؟

اصطلاح صورتهای میان دوره ای به تهیه گزارشات مالی در دوره‌های گزارشگری کوتاه‌تر (3 ماهه، 6 ماهه و 9 ماهه) اشاره دارد. این اطلاعات می‌تواند اطلاعات مفیدی درباره توان کسب سود و ایجاد جریان‌های نقدی در اختیار سرمایه گذاران قرار می‌دهد.

🔻 نکته

از گزارشهای میان دوره ای معمولا برای پیش بینی سود و زیان و وضعیت کلی دوره های مالی آینده استفاده می‌شود.

سال مالی در ایران چگونه است؟

در ایران آغاز سال مالی برابر است با آغاز سال شمسی یعنی در فروردین ماه شروع و در روز 29 اسفند پایان خواهد یافت. البته به طور کلی شروع سال مالی بستگی به شرکت دارد که بخواهد از چه تاریخ تا چه تاریخی را اعلام کند. در کشور ما، سال مالی شرکت‌ها در اساسنامه آنها مشخص می‌شود و اگر با سال مالیاتی اعلام شده مطابقت نداشته باشد، درآمد اشخاص حقوقی بر پایه سال مالی آنها محاسبه می‌شود.

پیشنهاد می‌شود بخوانید: معادله حسابداری چیست؟

دوره‌ مالی شرکت‌ های بورس

در شرکت‌های بورسی سال مالی معمولا متفاوت است. به طوری که گروهی سال مالی خود را از اول فروردین تا 29 اسفند، گروهی دیگر از ابتدای مهر تا انتهای شهریور و گروهی از ابتدای دی ماه تا انتهای آذر سال بعد تعیین کرده‌اند.

بعضی اوقات شرکت‌ها با برگزاری مجمع فوق‌العاده سال مالی خود را تغییر می‌دهند. برای تحلیل بنیادی بورس اکثر سرمایه گذاران از گزارشات میان دوره‌ای شرکت استفاده می‌کنند. به طور مثال شرکت های سهامی عام موظف به تهیه گزارشات میان دوره ای 3 ماهه هستند. بعد از استفاده از این گزارشها و بعد از مشخص شدن شرکت‌هایی که سودآوری آنها تضمین شده است، در دایره طلایی سهام قرار می‌گیرند.

🔻 نکته

تحلیلگران با مشاهده عملکرد سه ماهه و مقایسه آن با پیش‌بینی سود شرکت، برای خرید و فروش در بورس تصمیم می‌گیرند.

کلام آخر

یکی از پایه‌های اساسی آموزش حسابداری، درک مفهوم سال مالی و اهمیت آن است. با تهیه گزارش در پایان سال مالی می‌توان اطلاعات مفیدی را در اختیار مدیران و سرمایه گذاران جهت برنامه ریزی برای آینده قرار داد. عملیات بستن حسابها در پایان سال مالی، یک گزارش قطعی در مورد عملکرد 12 ماه گذشته و یا یک سال مالی است که یک الزام قانونی دارد. این گزارش باید دقیق باشد چون شرایط مالی شرکت را به سرمایه‌گذاران، بانک و … نشان می‌دهد و زمان خوبی برای برنامه‌ریزی برای آینده است.