مرخصی زایمان به چه معنی است؟
مرخصی که به خانمهای شاغل تعلق میگیرد تا بتوانند با خیالی آسوده، دوران بارداری و وضع حمل را پشت سر بگذارند.
یکی از شرایط مهم برای دریافت مرخصی زایمان چیست؟
حداقل ۶۰ روز بیمه در یک سال آخر سابقه کاری و در زمان درخوایت مرخصی زایمان مشغول به کار یا در مرخصی استحقاقی باشد.
نحوه استفاده از مرخصی زایمان چگونه است؟
خانمهایی که قصد استفاده از مرخصی زایمان تامین اجتماعی را دارند، باید پس از مراجعه به سامانه eservices.tamin.ir، در قسمت امور بیمه شدگان، اقدام به ثبت درخواست مرخصی زایمان و ارسال مدارک مربوط نمایند.
مرخصی زایمان یکی از انواع مرخصی تعریف شده در قانون کار است که برای بانوان در نظر گرفته شده تا ایام وضع حمل را به راحتی و با خیالی آسوده سپری کنند. ممکن است برای بانوان شاغل این مساله پیش بیاید که مدت مرخصی زایمان چند ماه است؟ دستمزد این ایام به چه صورت محاسبه میشود؟ شرایط کار پس از مرخصی زایمان چگونه است؟ و دل نگرانی های دیگر در مورد این نوع مرخصی داشته باشند. در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری شما عزیزان را بیشتر با بحث مرخصی Maternity leave و شرایط استفاده از آن آشنا میکنیم. با ما همراه باشید.
تعریف مرخصی زایمان طبق قانون
مرخصی بارداری برای بانوان شاغل که بیمه تامین اجتماعی دارند در نظر گرفته شده است، تا بتوانند بدون دغدغه کار و حقوق، دوران بارداری و وضع حمل را پشت سر بگذارند.
مدت مرخصی زایمان چند ماه است؟
روند گذشته به این شکل بود که سازمان تنها 6 ماه را محاسبه و پرداخت میکرد و درصورت اعتراض در دیوان عدالت اداری و به موجب رای دیوان 3 ماه باقی مانده را اجرا میکرد. تا اینکه در تاریخ 1398/02/31، هیات عمومی دیوان عدالت اداری، در رای خود به شماره دادنامه 288 الی 305 و 307، سازمان تامین اجتماعی را مکلف به پرداخت تمام 9 ماه کرده است.
لازم به ذکر است بر اساس تصویب نامه تاریخ 1400/02/26 به شماره ۱۹۷۲۶/ت۵۸۶۱۳ مرخصی زایمان از 6 ماه به 9 ماه افزایش یافت و از این پس نیازی به شکایت به دیوان عدالت اداری نخواهد بود.
اگر بیمه شده زن در دوران بارداری خود دچار مشکل شود که سلامتی مادر و فرزند را تهدید کند و طبق نظر پزشک معالج و تایید شورای پزشکی سازمان تامین اجتماعی نیاز به استراحت پزشکی داشته باشد غرامت دستمزد این ایام پرداخت خواهد شد.
🔻نکته
زمان استراحت دوران بارداری برای وضع حملهای دو قلو یا بیشتر یک سال خواهد بود.
شرایط استفاده از مرخصی زایمان
کمک هزینه بارداری در صورتی به بیمهشدگان زن پرداخت میشود که دارای شرایط زیر باشند:
♦️ ظرف یک سال پیش از زایمان، حق بیمه ۶۰ روز کار را به سازمان تأمین اجتماعی پرداخت کرده باشند.
♦️ در مدت استراحت مشغول به کار نبوده و مزد یا حقوق دریافت نکرده باشند.
♦️ بیمه شده در زمان اعلام درخواست مرخصی نباید ترک کار کرده باشد یا اینکه اخراج شده باشد.
♦️ قبل از شروع مرخصی یا مشغول به کار باشد یا در مرخصی استحقاقی باشد.
🔻نکته
مطابق ماده ۷۶ قانون کار، در صورتی که نوع کار با تشخیص پزشک سازمان تامین اجتماعی برای فرد باردار خطرناک تشخیص داده شود، کارفرما وظیفه دارد که تا پایان دوره بارداری کارگر، او را به کار دیگری گماشته و البته حقوق او را همانند سابق و بدون کسرکردن، پرداخت نماید.
نحوه استفاده از مرخصی زایمان تامین اجتماعی
بر اساس اعلام معاون اداره کل امور بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی، خانمهایی که قصد استفاده از مرخصی زایمان تامین اجتماعی را داشته، باید پس از مراجعه به سامانه eservices.tamin.ir، در قسمت امور بیمه شدگان، اقدام به ثبت درخواست مرخصی زایمان و ارسال مدارک مربوط نمایند. مدارک لازم برای مرخصی بارداری تامین اجتماعی و دریافت غرامت مربوط به آن، شامل گواهی پزشک، تصویر شناسنامه مادر و گواهی تولد یا شناسنامه فرزند است.
مدارک لازم برای دریافت کمک هزینه زایمان
♦️ ارائه اصل و کپی شناسنامه بیمه شده و نوزاد
♦️ گواهی پزشک معالج
♦️ تاییدیه مرجع پزشکی مربوطه
♦️ ارائه درخواست کتبی
♦️ کپی شناسنامه از تمام صفحات شناسنامه مادر و پدر
♦️ ارائه کپی گواهی تولد نوزاد
♦️ ارائه خلاصه پرونده ترخیص از بیمارستان
🔻نکته
در صورت شروع این مرخصی پیش از تولد نوزاد باید از محل کار خود استعلام گرفته و مدارک لازم را با توجه به نیاز آنها، ارائه دهید.
محاسبه حقوق و مزایای مرخصی زایمان تامین اجتماعی
در خصوص نحوه محاسبه حقوق ایام مرخصی زایمان باید گفت طبق قوانین تامین اجتماعی، میزان کمک هزینه بارداری (مرخصی زایمان)، معادل دو سوم آخرین مزد یا حقوق بیمه شده با در نظر گرفتن روزهای استراحت است که بدون کسر ۳ روز اول پرداخت میشود. میتوانید در دوره آموزش حسابداری پرشین حساب از اطلاعات به روز تمامی محاسبات حسابداری بهره مند شوید. نحوه محاسبه آخرین مزد یا حقوق بیمه شده به این ترتیب است که کل مبالغ مشمول کسر حق بیمه که بیمه شده در آخرین ۹۰ روز قبل از استراحت دریافت کرده است، با هم جمع میشود و بر تعداد روزهای کارکرد بیمه شده در این مدت تقسیم میشود.
فرمول محاسبه حقوق ایام مرخصی زایمان | مدت استراحت * 2/3 * متوسط دستمزد روزانه در 90 روز قبل از استراحت |
توصیه میشود بخوانید: نحوه محاسبه اضافه کاری
مرخصی پاس شیر یا مرخصی شیردهی
براساس ماده 78 قانون کار کارگر زن مجاز است برای مدت 2 سال، روزانه به مدت یک ساعت از مرخصی ساعتی به منظور شیردهی به نوزاد استفاده کند. لازم به ذکر است که این زمان میتواند در ابتدای شروع ساعت کاری و یا در انتهای ساعات کاری در نظر گرفته شود. ضمناً بر اساس اصلاحیه ماده 6 قانون ترویج تغذیه با شیر مادر، مادرانی که صاحب فرزندان دوقلو یا چند قلو هستند، میتوانند روزانه به مدت دو ساعت از مرخصی ساعتی استفاده نمایند.
قوانین سازمان تامین اجتماعی برای مرخصی زایمان
قوانین سازمان تامین اجتماعی برای این مرخصی عبارت است از:
♦️ مرخصی زایمان قوانین مشخصی دارد که تلاش میکند آرامش و راحتی بیشتری برای مادر فراهم کند.
♦️ مدت زمان مرخصی زایمان 9 ماه است.
♦️ همه بانوان شاغل امکان استفاده از مرخصی زایمان را دارند.
♦️ کمک هزینه بارداری در شرکتهای خصوصی مطابق قوانین تامین اجتماعی است و در بعضی از شرکتهای دولتی هم طبق قوانین همان شرکت پرداخت میشود.
♦️ حقوق مرخصی این مدت طبق مقررات تامین اجتماعی و توسط تامین اجتماعی پرداخت میشود؛ همچنین در این مدت پاداش و عیدی نیز به مادرهای تحت پوشش بیمه تعلق میگیرد که پرداخت آن به عهده کارفرماست.
♦️ این مرخصی جزو ایام تعلیق از کار حساب میشود یعنی بعد از مرخصی کارمندان خانم میتوانند به کار خود بازگردند.
سوالات متداول مرخصی زایمان → کلیک کنید
1) شروع مرخصی زایمان تامین اجتماعی چه زمانی است؟
این مرخصی از روز تولد نوزاد آغاز خواهد شد. بنابراین تا روز قبل از تولد از مرخصی زایمان نمیتوان استفاده نمود. اما از آن جایی که ممکن است بانوان در ماههای آخر بارداری شرایط مطلوبی نداشته باشند، میتوانند از مرخصی استعلاجی استفاده کنند. این مرخصی هم با گواهی پزشک امکان پذیر بوده و مرخصی زایمان را مختل نکرده و از مدت مرحصی بارداری کسر نخواهد شد.
2) مدت زمان مرخصی زایمان تامین اجتماعی در سال 1401 چند ماه است؟
مدت زمان مرخصی زایمان تامین اجتماعی در سال 1401، 9 ماه است.
3) هزینه مرخصی زایمان از چه زمانی پرداخت میشود؟
کمک هزینه بارداری از اولین روز شروع استراحت، محاسبه و پرداخت میشود.
4) پرداخت دستمزد ایام مرخصی زایمان به عهده کیست؟
پرداخت دستمزد ایام مرخصی زایمان به عهده سازمان تامین اجتماعی است.
5) شرایط دریافت دستمزد ایام مرخصی زایمان چیست؟
اصلی ترین شرط دریافت دستمزد در ایام مرخصی شیردهی و یا زایمان پرداخت 60 ماه حق بیمه در یک سال قبل از شروع مرخصی است.
6) آیا به پدران هم مرخصی تعلق میگیرد؟
بله؛ این مدت ۱۴ روز مازاد بر مرخصیهای استحقاقی است که قبلا در قانون کار پیشبینی شده و پرداخت مزد و مزایای این مرخصی به عهده کارفرماست.این مرخصی فقط برای زمان تولد فرزند و در همان زمان پیشبینی شده است، این مرخصی قابل بازخرید نیست و در حقیقت باید در زمان خودش استفاده شود.
7) وظیفه کارفرما در زمان مرخصی زایمان چیست؟
کارفرما وظیفه دارد از زمان آغاز مرخصی زایمان نام بیمه شده را بدون کارکرد و حقوق و مزایا به صورت صفر در لیست بیمه ارسال نماید و بعد از اتمام مرخصی باید فرد را با روزهای کارکرد درست و با مبلغ حقوق و مزایای آن در لیست بیمه اعمال نماید. مدت زمان مرخصی زایمان 9 ماه است و پرداخت حقوق در این دوران به عهده سازمان تامین اجتماعی است و از تاریخی که پزشک معالج گواهی استراحت صادر مینماید قابل احتساب است.
8) زمان بازگشت به کار بعد از مرخصی زایمان تامین اجتماعی چه هنگامی است؟
مدت زمان مرخصی اعلام شده برای زایمان و شیردهی در سال 1400 از 6 ماه به 9 ماه افزایش یافته است. اما استفاده از 3 ماه جدید که به تازگی اضافه شده اختیاری است. بنابراین، زمان بازگشت به کار بعد از مرخصی زایمان تامین اجتماعی سال 1400 بین 6 تا 9 ماه و به انتخاب مادر نوزاد است.
9) آیا به ایام مرخصی زایمان عیدی و پاداش تعلق میگیرد؟
با توجه به تبصره یک ماده 76 قانون کار، پس از پایان مرخصی زایمان کارگر زن به کار سابق خود باز میگردد و این مدت با تأیید سازمان تأمین اجتماعی جزء سوابق خدمت وی محسوب میگردد. با توجه به مدت زمان مرخصی زایمان که مورد تأیید سازمان تأمین اجتماعی قرار گرفته کلیه مزایا تعلق گرفته و پرداخت آن از تکالیف کارفرما است. همچنین محاسبه عیدی در مرخصی زایمان به عهده کارفرما است.
10) مرخصی زایمان دو قلو چگونه است؟
اگر مادر صاحب دو فرزند یا بیشتر شود طبق قانون شرکت، میتواند تا 12 ماه مرخصی زایمان دریافت کند و در صورتی که فرزندان از شیر مادر تغذیه میکنند میتواند تا 2 ساعت از مرخصی ساعتی و ساعات مرخصی شیردهی جز ساعات کار محاسبه میشود.
کلام آخر
بانوان شاغل میتوانند در ایام بارداری از مرخصی زایمان استفاده کنند این مدت جزو سوابق کاری آنان محسوب شده و از حقوق نیز بهرهمند میشوند. در مورد قوانین برای دریافت مرخصی زایمان، مدت زمان این نوع مرخصی، شرایط و مدارک لازم برای دریافت این نوع مرخصی، نحوه محاسبه میزان کمک هزینه بارداری و … صحبت کردیم. بعد از اتمام این مرخصی، بانوان امکان بازگشت مجدد به کار سابق خود را دارند و میتوانند از مرخصی شیردهی برای تغذیه نوزاد خود استفاده کنند. اگر بخواهید به کلیه قوانین وضع شده کار و سازمان تامین اجتماعی مشرف شوید و با استفاده از نکات این قوانین به خوبی از کلیه حقوق خود و کارگران دفاع کنید لازم است آموزش قانون کار و تامین اجتماعی را به درستی و کامل فرا بگیرید.