برای محاسبه قیمت تمام شده کالا و خدمات از روشهای مختلف میتوان استفاده نمود. با استفاده از هرکدام از این روشها مدیریت بنگاههای اقتصادی میتوانند در تصمیم گیری نسبت به قیمت فروش کالا و خدمات بهصورت صحیح تصمیم گرفته تا به سود بیشتر دست پیدا نمایند.
محاسبه قیمت تمام شده کالا و خدمات بهصورت هزینههای حاشیهای
یکی از روشهای متداول محاسبه قیمت تمام شده قیمت گذاری حاشیهای است. در این روش، قیمت گذاری برمبنای ظرفیت اضافی کارگاه بدون در نظر گرفتن هزینههای ثابت محاسبه میگردد.
برای روشن شدن این روش قیمت گذاری سعی میگردد آن را به روشی ساده و عملی بیان نمود تا مدیران در هر سطحی بتوانند استفاده نمایند.
مسئله محاسبه بهای تمام شده کالا و خدمات
کارگاه مورد نظر یک تولیدی ساخت ساعت دیواری تبلیغاتی است.
مشخصات کارگاه: مبلغ کل ماهیانه برای هرواحد ساعت
- مالکیت کارگاه: 100 متر مربع و استیجاری با اجاره ماهیانه 10.000.000 ریال 2.857 ریال
- تعداد کارگران ثابت: 10 نفر ماهیانه جمعا 150.000.000 ریال 42.857
- هزینه بیمه و سایر مزایا ماهیانه 52.500.000 ریال 15.000
- هزینه انرژی و اب و سایر هزینه ها ثابت ( ابونه ها ) 5.000.000 ریال 1.428
- جمع هزینه های ثابت کارگاه 217.500.000 ریال 62.142 ریال
- ظرفیت بالقوه کارگاه 3.500 عدد ساعت
- هزینه مواد اولیه هرعدد ساعت 65.000 ریال
- هزینه برق و گاز و سایرهزینه های متغیر برای هر واحد ساخت ساعت = 200 ریال
حال میپردازیم به تصمیم مدیر کارگاه برای سفارش تولید در سه حالت
در صورتیکه کارگاه با ظرفیت کامل تولید نماید قیمت تمام شده: 3500 ساعت
- مواد اولیه = 65.000 ریال * 3500 = 227.500.000
- هزینه ثابت هرواحد = 62.142 ریال *3500 = 217.497.000
- هزینه متغیر هرواحد = 200 ریال *3500 = 700.000
جمع کل هزینه = 127.342 ریال * 3500 =445.697.000 ریال قیمت هرواحد ساعت =127.342 ریال
در صورتیکه کارگاه زیر ظرفیت کامل تولید نماید قیمت تمام شده: 3200 ساعت
- هزینه مستقیم مواد اولیه 65.000 ریال * 3200 = 208.000.000 ریال
- هزینه ثابت کارگاه = به حساب نمیاید زیرا در هر حال کارگاه میبایست بدون فعالیت یا فعالیت کم هزینه ای ثابت را پرداخت نماید =000.000
- هزینه سربار متغیر = 200 ریال * 3200 = 640.000
جمع کل قیمت تمام شده = 208.640.000ریال قیمت هرواحد ساعت = 65.400 ریال
- حال فرض کنیم فردی سفارش 300 عدد ساعت را به این کارگاه سفارش میدهد. در اینصورت با توجه به ظرفیت کامل کارگاه و استفاده شده مدیر کارگاه تصمیم میگیرد با صرفه بودن پروژه را برای محاسبه قیمت تمام شده کالا و خدمات استفاده نماید.
در صورتیکه کارگاه بیشتر از ظرفیت کامل تولید نماید قیمت تمام شده: 3800 ساعت یعنی 300 عدد بیشتر
- هزینه مستیم مواد اولیه = 65.000 ریال
- هزینه ثابت کارگاه = 000.000 ریال
- هزینه اضافه کاری پرسنل = 42.875 * 1.40 = 60.025
- سایر هزینه های پرسنل = 15.000 * 1.40 = 21.000
- هزینه سربار متغیر =200
جمع کل هزینه ساخت 300 عدد ساعت 146225 * 300 = 43.867.500 ریال
در اینصورت قیمت تمام شده مستقیم هرواحد ساعت = 146.225 ریال
حال اگر فرض کنیم که مدیر کارگاه با توجه به قیمت تمام شده در صورتیکه کارگاه بصورت ظرفیت کامل کارکند 25٪ سود در نظر گرفته باشد قیمت فروش هر واحد ساعت میشود:
در حالت اول
127.342 * 1.25 = 159،177 ریال قیمت فروش
قیمت تمام شده = 127.342
سود قبل از مالیات = 31.835 ریال هر واحد ساعت
در حالت دوم
فروش = 159،177 ریال
قیمت تمام شده 65.400 ریال
سود 93.777 ریال
کسر میگردد هزینه ثابت 62.142 ریال
سود خالص 31.635 ریال هر واحد ساعت
در حالت سوم
فروش 159.177 ریال
قیمت تمام شده 146.225 ریال
هزینه ثابت 000000000 ریال
سود قبل از کسر مالیات 12.952 ریال هر واحد ساعت
توصیه میکنیم بخوانید: نقطه سر به سر
نتیجه
محاسبات فوق نشان میدهد که در حالت سوم کارگاه میتواند سود داشته باشد و قسمتی از هزینه های ثابت را پوشانده و عملکرد بهتری در مقابل مشتریان نیز داشته باشد.
در نهایت پیشنهاد میکنیم برای آشنایی و تسلط بر مباحث بهای تمام شده از دوره بسیار جامع و غیرحضوری آموزش حسابداری صنعتی پرشین حساب استفاده کنید و حسابداری مرتبط با بهای تمام شده واحد تولیدی را حرفه ای اجرا کنید.