فهرست مطالب

فاکتور رسمی چیست؟

فاکتور رسمی یا صورتحساب رسمی، سند تجاری زماندار و معتبری است که انعقاد یک قرارداد را بین خریدار و فروشنده ثابت میکند.

صورتحساب رسمی بر چند نوع است؟

صورتحسابهای رسمی بر 2 نوع هستند که جزئیات آنها در متن مقاله مشخص شده است

آیا با راه اندازی سامانه مودیان همچنان نیاز به صدور صورتحسابهای رسمی وجود دارد؟

بله صورتحسابهای الکترونیکی نیز گونه ای از صورتحسابهای رسمی هستند که با در نظر گرفتن شرایط خاصی صادر میشوند

ارائه فاکتور رسمی یا صورتحساب رسمی لازمه یک تجارت قانونی است. از این رو آشنایی با فاکتورهای رسمی و ویژگی‌های آنها از اهمیت زیادی برای صاحبان کسب و کارها برخوردار است. از سوی دیگر، با یکپارچه شدن سامانه مالیاتی، صدور صورتحسابهای رسمی یکی از تکالیف مودیان مالیاتی محسوب شده و یکی از منابع اصلی بررسی شفافیت کسب و کارها برای سازمان مالیاتی محسوب می‌شود. در این مطلب آموزش رایگان مالیات همراه ما باشید تا شما عزیزان را با فاکتورهای رسمی و ویژگی‌های آنها آشنا نماییم.

فاکتور رسمی چیست؟

مطابق اعلام سازمان مالیاتی در آیین نامه ماده 95 ق.م.م، فاکتور رسمی یا صورتحساب رسمی، فرمی است دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی؛ که در نوع الکترونیکی آن، اطلاعات در حافظه مالیاتی ذخیره می‌شود.

به زبان ساده‌تر، فاکتور رسمی سند تجاری زمان‌دار و معتبری (به واسطه مهر و امضای فروشنده و یا تایید سازمانهای ذیربط) است که انعقاد یک قرارداد را بین خریدار و فروشنده ثابت می‌کند. فاکتور رسمی حقی برای خریدار نزد فروشنده ایجاد می‌کند. فاکتورهای رسمی معمولا اطلاعات دقیقی در خصوص کالا یا خدمت و همچنین نحوه تبادل آن بین خریدار و فروشنده ارائه می‌نمایند.

لازم است بدانید صدور فاکتور رسمی نه تنها برای فروش کالاهای فیزیکی بلکه برای فروش خدمات نیز الزامی است.

صدور فاکتور رسمی برای چه کسانی ضروری است؟

با راه‌اندازی سامانه یکپارچه مالیاتی و با هدف شفاف سازی سود و زیان فعالیتهای اقتصادی، صدور فاکتور فروش رسمی برای کلیه فعالان اقتصادی فارغ از اینکه عمده فروش باشند و یا خرده فروش، ضروری است.

! نکته: در مواردی که از دستگاه کارتخوان بانکی یا درگاه پرداخت الکترونیکی به عنوان پایانه فروشگاهی استفاده می‌شود، رسید یا گزارش الکترونیکی پرداخت خرید صادره در حکم صورتحساب است.

انواع فاکتورهای رسمی

با راه‌اندازی سامانه مودیان و الزام بسیاری از مودیان به صدور صورتحساب الکترونیکی، نحوه صدور فاکتور رسمی در مبادلات تغییر نموده و استفاده از فاکتورهای غیرالکترونیکی محدود شده است؛ اما از آنجا که همچنان در برخی موارد صورتحسابهای غیرالکترونیکی به عنوان فاکتور رسمی مورد استناد مودیان و سازمان مالیاتی قرار می‌گیرد، در ادامه شما عزیزان را با انواع فاکتور رسمی مورد تایید دارایی اعم از الکترونیکی و یا غیرالکترونیکی آشنا می‌نماییم.

  • صورتحساب رسمی الکترونیکی
  • صورتحساب رسمی غیرالکترونیکی (کاغذی)

صورتحساب رسمی الکترونیکی

بر اساس جدیدترین اصلاحیه آیین نامه ماده 95 ق.م.م، صورتحساب الکترونیکی فرمی است دارای شماره منحصر به فرد مالیاتی که اطلاعات آن در حافظه مالیاتی ذخیره می‌شود. مشخصات و اقلام اطلاعاتی صورتحساب، متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام می‌شود.

از آنجا که صدور و ثبت صورتحساب الکترونیکی یکی از تکالیف مالیاتی مشمولین فراخوانهای ثبت نام در سامانه مودیان است، در مطالب مجزایی به این نوع صورتحساب، انواع و الگوهای آن و همچنین فرآیند صدور صورتحساب الکترونیکی پرداخته‌ایم؛ که خواندن آن را به همه شما بزرگواران توصیه می‌کنیم.

صورتحساب رسمی غیرالکترونیکی

مطابق اعلام سازمان مالیاتی پس از راه‌اندازی سامانه مودیان، تنها صورتحسابهای رسمی غیرالکترونیکی مورد پذیرش این سازمان، در دو دسته زیر جای می‌گیرند:

  • صورتحساب کاغذی
  • صورتحساب شمس

صورتحساب کاغذی

این نوع از صورتحساب تنها برای اشخاصی که بر اساس مقررات و مهلت‌های قانونی مربوطه مشمول صدور صورتحساب های الکترونیکی نیستند، مانند اشخاص موضوع ماده 81 ق.م.م. با تایید سازمان مالیاتی مورد پذیرش خواهد بود.

نکته مهمی که در خصوص این نوع از فاکتورهای رسمی باید به آن دقت نمایید این است که صورتحسابهای کاغذی صادره، شامل کلیه اطلاعات مربوط به صورتحساب الکترونیکی به استثنای اطلاعاتی که توسط سامانه مودیان به صورتحساب اضافه می‌شود (مانند شماره منحصر به فرد مالیاتی) خواهد بود.

صورتحساب شمس

صورتحساب شناسه‌دار معتبر سازمان (شمس) یک فرم 3 نسخه‌ای دارای شناسه یکتای سازمان مالیاتی است که در زمان بروز حادثه یا نقص فنی، برای فروش کالا یا خدمات (برای مشمولین صدور صورتحساب الکترونیکی) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در چنین مواردی مودی موظف است مراتب را حداکثر تا پایان روز اداری بعد به سازمان مالیاتی و یا شرکت معتمد اعلام نماید؛ همچنین مودی باید پس از رفع حادثه یا نقص فنی، اطلاعات فروش را در کارپوشه خود ثبت و یا مستندات را به شرکت معتمد تحویل نماید.

آیا با راه اندازی سامانه مودیان امکان صدور فاکتور صوری وجود دارد؟

سازمان مالیاتی از سال 1398، با هدف شفاف سازی مالی و مالیاتی فعالان اقتصادی قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان را تصویب نمود. با راه اندازی این سامانه امکان صدور فاکتور صوری (که به اشتباه فاکتور سوری نیز نوشته می‌شود) عملا به صفر رسیده است. اما لازم است بدانید کشف فاکتور صوری برای سازمان مالیاتی کار سختی نیست و با چند تکنیک ساده مانند بررسی ورود و خروج حساب بانکی و موجودی مواد و کالای طرفین در تاریخ مورد نظر، فاکتور صوری کشف و متخلف مشمول جرایم مالیاتی خواهد شد.

ویژگی های فاکتور رسمی مورد تایید دارایی

فاکتورهای رسمی مورد پذیرش سازمان مالیاتی باید دارای مشخصات زیر باشد:

  • درج شماره سریال
  • درج اطلاعات خریدار و فروشنده و مهر و امضا (حسب مورد)
  • درج اطلاعات کالا و خدمت
  • درج مبالغ پرداختی، تخفیفات و مالیات و عوارض ارزش افزوده

شماره سریال فاکتور رسمی

یکی از اصلی‌ترین ویژگی های صورتحسابهای رسمی تایید شده و از مهم‌ترین وجوه تمایز فاکتوررسمی و فاکتور غیر رسمی، درج شماره سریال (اعم از چاپی یا داخلی حافظه مالیاتی) صورتحساب بر روی آنها است.

درج اطلاعات خریدار و فروشنده و مهر و امضا

فاکتورهای رسمی حاوی اطلاعات مربوط به خریدار و فروشنده و همچنین دلایلی برای اعتبار صورتحساب (نظیر مهر و امضا) هستند. درج اطلاعات مربوط به خریدار بر اساس نوع صورتحساب مورد استفاده ممکن است اختیاری باشد.

درج اطلاعات کالا و خدمات

اطلاعات مربوط به کالا یا خدمت مبادله شده اعم از شناسه کالا و خدمت و تعداد و قیمت متناسب با نوع صورتحساب صادره، در آن درج می‌شود.

خوب است بدانید:

اطلاعات قابل درج در صورتحساب رسمی بر اساس نوع صورتحساب صادره متفاوت بوده و مشخصات و اقلام اطلاعاتی آن متناسب با نوع کسب و کار توسط سازمان تعیین و اعلام می‌شود.

درج مالیات و عوارض ارزش افزوده

یکی از اصلی‌ترین اطلاعاتی که مشمولین ارزش افزوده موظفند در فاکتورهای رسمی خود درج نمایند، مالیات و عوارض ارزش افزوده متعلقه، در کنار ارزش کالا یا خدمت مورد نظر است.  

🎶 پادکست: چرا خرید فاکتور مورد تایید دارایی (فاکتور سازی) خطرناک است؟

⤵️ نمونه فاکتور رسمی + دانلود فرم اکسل صورتحساب رسمی

تصویر زیر نمونه ای از فرمت فاکتور رسمی است:

نمونه فاکتور رسمی کاغذی
نمونه فاکتور رسمی کاغذی

فرم اکسل زیر نمونه ای از دانلود فاکتور رسمی را نشان می‌دهد برای مشاهده و دانلود کلیک کنید:

کلام آخر

صدور فاکتور رسمی یکی از اصلی‌ترین عوامل بقا و درآمدزایی یک کسب و کار است؛ زیرا با راه اندازی سامانه جامع مالیاتی و سامانه‌های وابسته به آن نظیر سامانه مودیان، کلیه فعالان اقتصادی، با هدف قانونی بودن و حفظ اعتبار کسب و کار خود موظفند با کسب و کارهایی که قوانین مالیاتی را رعایت می‌کنند، معامله نمایند. از این رو آشنایی با تکالیف مودیان مالیاتی از جمله پیاده سازی و اجرای سامانه مودیان و نحوه صدور صورتحسابهای رسمی الکترونیکی و غیرالکترونیکی از اهمیت زیادی برخوردار است.

پر بحث ترین مقالات مرتبط

دیگر مقالات مرتبط

29 پاسخ

  1. سلام و عرض ادب.
    ممنون از مقاله خوبتون. فقط من لینک دانلود اون فرم پیدا نکردم.

    ابهامی داشتم مبنی بر اینکه ما که هرسال خرداد اظهارنامه رد میکنیم. این فاکتورهای خرید و فروشمون چه زمانی لازم میشه که استفاده بشه؟
    چون الان مالیات الکترونیکی شده و در سامانه Tax.gov.ir ثبت میشه و خودکار مالیاتشم پرداخت میشم و اصلا نیاز به حضور فیزیکی نداره. پس چه زمانی این فاکتورها که میگن باید جمع کنید به کار میاد؟
    آیا هرسال باید بریم اداره مالیات و فاکتورها رو تحویل بدیم و محاسبه مالیات انجام بشه؟ مگه مالیات غیرحضوری و تماما الکترونیکی پرداخت نمیشه؟

    1. سلام کاربر گرامی،
      لینک دانلود نمونه صورتحساب در مطلب قرار گرفته است.
      زمان رسیدگی به پرونده که صورتجلسه تحویل اسناد و مدارک توسط حوزه مالیاتی صادر شود به اسناد و مدارک نیاز است.

  2. سلام ما فروشگاه اینترنتی هستیم. تازه کارمون شروع کردیم.
    میخوام از همین فرمی که گذاشتید استفاده کنم که البته لینک دانلودش برداشته شده اگه میشه بزاریدش مجدد. 3 تا سوال داشتم:

    میخواستم بپرسم ما که دسترسی به مشتری نداریم چطوری باید امضای مشتری بگیریم؟ چون فروش اینترنتی هست.
    —————————————–
    سوال دیگم این هست که چرا بعضی از فروشگاه گزینه صدور فاکتور جدا دارن؟ چرا در حالت عادی فاکتور صدور نمی کنن؟ اونها مگه نباید برای هر فروششون فاکتور صادر کنن؟ مزیت این کارشون چیه؟
    —————————————–
    و سوال سومم این هست که برای مشتریان تبعه خارجی که کدملی ندارن چیکار باید کنیم؟ کدملیشونو چی بزنیم؟

  3. سلام ما فروشگاه اینترنتی هستیم. تازه کارمون شروع کردیم.
    میخوام از همین فرمی که گذاشتید استفاده کنم که البته لینک دانلودش برداشته شده اگه میشه بزاریدش مجدد. 3 تا سوال داشتم:

    میخواستم بپرسم ما که دسترسی به مشتری نداریم چطوری باید امضای مشتری بگیریم؟ چون فروش اینترنتی هست.
    —————————————–
    سوال دیگم این هست که چرا بعضی از فروشگاه گزینه صدور فاکتور جدا دارن؟ چرا در حالت عادی فاکتور صدور نمی کنن؟ اونها مگه نباید برای هر فروششون فاکتور صادر کنن؟ مزیت این کارشون چیه؟
    —————————————–
    و سوال سومم این هست که برای مشتریان تبعه خارجی که کدملی ندارن چیکار باید کنیم؟ کدملیشونو چی بزنیم تو فاکتور؟ یا به جاش چی بگیریم به جای کدملی ازشون؟

    1. سلام کاربر گرامی،
      لینک دانلود نمونه اکسل صورتحساب در مطلب قرار گرفته است.
      دلیل وجود امضا در فاکتور به جهت اعتبار بخشیدن به فاکتور هست اما با توجه به گسترش فروشهای اینترنتی و غیر حضوری و… ایجاد درگاه های خرید و فروش اینترنتی از طریق وبسایت و ارسال رسیدهای تحویل جنس و پرداخت ازطریق پیام و شبکه های اجتماعی با تأیید مشتری به منزله امضای وی بر روی فاکتور است.
      لازم است برای هر معامله فاکتور جداگانه صادر شود. توجه کنید با توجه به گروه بندی مودیان تکالیف مربوط به گروه خود را مطالعه نمایید.
      برای مشتریان تبعه خارجی کد فراگیر اتباع خارجی وارد شود.

  4. سلام، وقتتون به خیر، من تازه یه شرکت آموزشی ثبت کردم، میخواستم بپرسم که چه نوع مالیاتی شامل شرکت بنده میشه و باید چه ثبت نام هایی انجام بدم که مشمول جریمه نشم؟

    1. سلام کاربر گرامی،
      مالیات شرکتها طبق ماده 105 قانون مالیات مستقیم (در صورت عدم معافیت مالیاتی فعالیت و به استثنای مواردی که طبق ‌مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه‌ای می‌باشد)، 25% از سود شرکت است.
      از تکالیف مالیاتی شرکتهای تازه تاسیس به موارد زیر اشاره میشود:
      ثبت نام الکترونیک مالیاتی و دریافت شناسه ملی
      پرداخت حق تمبر مالیاتی سرمایه
      پلمپ دفاتر قانونی
      بایگانی اسناد و مدارک به طور منظم
      ثبت نام در سامانه ارزش افزوده
      دریافت کد کارگاه تامین اجتماعی و ارائه ماهانه لیست بیمه ماهانه
      ارسال لیست مالیات حقوق ماهانه به سازمان مالیاتی در مهلت مقرر
      تسلیم اظهارنامه های ارزش افزوده در مهلت مقرر
      تسلیم صورت معاملات فصلی در مهلت مقرر
      تسلیم اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی 4 ماه پس از پایان سال مالی

  5. با سلام
    در صورت معاف بودن خدمات ارائه شده صدور فاکتور الزامی است؟ برای چه مبالغی؟
    و جز گروه سوم هستیم

    بنابراین تنها صاحبان مشاغل گروه سوم موضوع آیین نامه تحریر دفاتر که مودی نظام ارزش افزوده نیز نیستند
    شما این گونه نوشتید مودی نظام ارزش افزوده هستیم ولی خدمات معاف ارائه میکنیم.
    باتشکر

    1. سلام کاربر گرامی،
      طبق بخشنامه 200/96/72 مورخ 25 مرداد 96، در صورتی که صاحبان مشاغل گروه سوم این آیین نامه ، مشمول اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده نباشند ، برای معاملات خود تا سقف ۵% حد نصاب معاملات کوچک موضوع تبصره ۳ قانون برگزاری مناقصات الزامی به صدور صورت حساب نخواهند داشت. (میلغ حدنصاب سال 1401 هنوز مشخص نشده است)
      در صورت درخواست صورتحساب از سوی خریدار لازم است فاکتور صادر شود، رعایت ساختار صورت حساب موضوع این ماده برای این گونه صورت حساب ها الزامی نیست.

      1. سلام ببخشید در این کامنت گفتید حد نصال سال 1401 مشخص نشده. میخواستم بپرسم الان مشخص شده؟ میتونید بگید.

        1. سلام دوست عزیز
          حد نصاب معاملات کوچک برای سال 1401 بر اساس بخشنامه 200/1401/16 مورخ 1401/4/4 معادل 1,000,000,000 ريال تعیین شد. به این ترتیب حد نصاب معاملات فصلی که معادل 5% حد نصاب معاملات کوچک است، برابر با 50,000,000 ريال است.

  6. سلام و خسته نباشید
    شخصی رو در نظر بگیرید که مشمول مالیات بر ارزش افزوده موقت هستش، آیا این شخص معاف از ارائه فاکتور رسمی میشه یا خیر؟

    1. سلام کاربر گرامی،
      طبق ماده 19 قانون موقت مالیات بر ارزش افزوده (ماده 13 قانون دائم ارزش افزوده)، مودیان مشمول این قانون مکلف به صدور صورتحساب و درج مبلغ و مقدار مالیات و عوارض هستند.

  7. با سلام
    تشکر از اطلاعات مفیدتون
    سوال من اینه که اگر مهر و امضای خریدار توی صورتحساب نباشه مشکلی پیش میاد

    1. با سلام
      میبایست مهر و امضای خریدار را در فاکتور گرفت این به این موضوع میباشد که شخص با شما فعالیت اقتصادی داشته است برای در یافت اطلاعات بیشتر ماده 169 و دستور العمل ان را مطالعه نمایید
      موفق پیروز باشید

  8. سلام
    یه سوال در زمینه عدم پذیرش فاکتور خرید توسط اداره مالیات داشتم.شما از یه شرکت خرید می کنید که همه تکالیف قانونی رو رعایت کرده .ثبت نام ،دریافت گواهینامه ثبت نام ارزش افزوده و…بعد از چند سال شرکت میره توی بلک لیست.دارایی که رسیدگی میکنه فاکتورهای سالهای قبلی رو هم رد میکنه در صورتی که قبلش توی لیست شرکتهای صوری نبود.چون اگر می بود خوب ما ازش خرید نمی کردیم.همین باعث علی الراس شده.ایا راهی وجود داره که بشه این فاکتورها رو پذیرفت چون دارایی هیچ رقمه زیر بار نمیره.
    ممنون

    1. سلام دوست عزیز. در صورتی که در تایم مذکور با ارائه اسناد و مدارک نشان دهید که فاکتورها و عملیات خرید و فروش شماقانونی بوده و هیچ اطلاعی از بلک لیست نداشتید میتوانید مورد را حل نمایید البته اگر علی الراس شدن تنها در مورد همین موضوع باشد

      1. ولی در عمل اینطور نیست.دارایی ادعا می کنه که شرکت اگر بره جزو بلک لیست دیگه کاری نمیشه کرد.آیا در این زمینه بخشنامه یا دستوالعملی وجود داره که این موضوع توش اومده باشه؟

        1. سلام دوست عزیز . بخشنامه یا دستورالعملی در این خصوص نیست شما در صورتی که در ابتدای فعالیتتان با شرکت مذکور بررسی کرده باشید و در بلک نیست نبوده باشد اما بعد به این لیست افزوده شود تنها با مراجعه به دایره اطلاعات و خدمات اداره دارایی منطقه میتوانید پیگیری نمایید تا تایید شود در زمان ارائه معاملات شما این شرکت در بلک لیست قرار نداشته است.

    2. باسلام وخسته نباشید استاد گرامی صدور فاکتورصوری ونامتناسب با شعل سربرگ فاکتور مثلا فاکتورصنایع برودتی وسردخانه ای فاکتور فروش فرش وپشتی و گلان گل همراه با طراحی را بقصد سندسازی توسط مستاجر از مالک صادر و ادعای طلب کندایا جرم قانونی دارد و این فاکتور در دادگاه قابل رسیدگی است متشکر از راهنمایی شما

      1. سلام

        بعضاً افراد سودجو اقدام به ساختن فاکتور با مشخصات غیر واقعی و ساختن مهر و یا استفاده از مهر شرکت ها بدون مجوز آنان نموده و این گونه اسناد را ضمیمه سایر مدارک به سازمان
        امورمالیاتی ارائه و به آن استناد می نمایند که اقدام مذکور مطابق “مواد 345 ، 345 ، 345 ، 355 ،354 ، 355 ” و … قانون مجازات اسلامی جعل و به استناد ” ماده 353 ” همین قانون استفاده از سند مجعول
        محسوب گردیده که دو عنوان مستقل کیفری بوده و جاعل و استفاده کننده از سند مجعول مستقلا قابل تعقیب کیفری می باشند

        و به موجب مفاد ماده 274 قانون اصلاح قانون مالیات های مستقیم از مصادیق جرائم مالیاتی تلقی میشود
        و طبق ماده 275 ق.م.م برای مدت شش ‌ماه تا دو سال به یکی از مجازات‌های زیر محکوم می‌شود:

        1ـ ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی

        2ـ ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری

        تبصره- مسوولیت کیفری شخص حقوقی مانع از مسوولیت کیفری شخص حقیقی مرتکب جرم نمی‌باشد.

  9. سلام
    شرکتی هستیم که کالاهایی را بصورت رسمی وارد میکنیم و برای فروش این اجناس فاکتور رسمی سه برگی A4صادر میکنیم
    حال با این مشکل مواجه شدیم که تعداد فاکتور های روزانه به بیش از هزار عدد رسیده که مجبوریم برای یک کالای حدود هشتاد هزار توان سه برگ فاکتور صادر کنیم که مشمول صرف وقت ، هزینه های چاپ و محل نگهداری این اسناد میشود که با توجه به کسرت فروش روزانه بالغ بر 3000 برگ میشود .
    آیا راهی برای اینکه برای هر شخص یک فاکتور صادر نشود و صدور جمعی این فاکتور ها وجود دارد که مشکل مالیاتی برای ما و خریدار بوجود نیاید؟
    با تشکر

    1. سلام دوست عزیز. تنها راهی که در قانون برای این موارد پیش بینی شده صدور فاکتور سیستمی است. از حالت دستی خارج شود و فاکتور از طریق سیستم صادر شود. صدور جمعی فاکتور ها به این صورت مجاز نیست مگر در شرایط حد نصاب

  10. سلام.من خودم رشتم حسابداریه. ولی در رشته خودم کارنمی کنم.آقای حاج محمدی برای حسابداران بی تجربه کارپیدا کردن واقعا سخته.العان هرجایی که برای کار میری ازت می خواهند که راه های تقلب و چاب کردن فاکتورهای صوری را بلد باشی. واولویت هم با این افراده.ولی تو دانشگاه ها که اینها را به ما یاد ندادند.به نظر من حسابدار موفق کسیه که را ههای تقلب را بلد باشد.ممنون

    1. سلام
      حتماً صوت حسابداری ثروت را هم گوش دهید و همینطور 2 ماه مهم قانون مالیاتهای مستقیم ماده 274 و 276

  11. با سلام خدمت اساتید محترم لطفا اعلام بفرمایید که وقتی سودبین شرکاتقسیم میشود چگونه ثبت سند حسابداری میشود

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شروع نامنویسی دوره حضوری آنلاین ۳۳ ام صفرتاصدمالیات ۱۴۰۲

آخرین بروزرسانی ها :

بروز ترین دوره ها :