اکسل صورتهای مالی یکی از کاربردیترین ابزارها برای تهیه صورتهای مالی صحیح و
- آموزش رایگان حسابداری, صورت های مالی
- 30 بهمن 1402
صورت مالی، یک گزارش مالی است که مطابق با اصول و استانداردهای حسابداری تهیه میشود و دقیقترین اطلاعات در مورد وضعیت مالی و عملکردی واحد اقتصادی را در یک دوره یا زمان مشخص نشان میدهد.
صورت مالی گزارشی از وضعیت عملکرد یک واحد اقتصادی در یک دوره زمانی مشخص است. صورتهای مالی بر اساس اصول و استانداردهای حسابداری و در راستای کمک به تصمیمگیری استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی از اطلاعات مالی واحدهای اقتصادی تهیه میشود.
هدف از تهیه صورتهای مالی، ارایه اطلاعاتی درباره وضعيت مالی، ارزیابی عملكرد و گردش جريانهـای نقـدی واحـد تجاری است. به صورتی که استفادهکنندگان درون سازمانی و برون سازمانی با استفاده از آنها بتوانند وضعیت مالی یک واحد اقتصادی را به درستی تجزیه و تحلیل نموده و تصمیمات درستی اتخاذ نمایند.
از دیگر اهداف تهیه صورتهای مالی اطلاع مدیریت و صاحبان سهام، از سرمایههای در جریان و سود مجموعه است؛ بر این اساس صورتهای مالی اطلاعات زیر را ارایه میدهد:
که این اطلاعات همراه با یادداشتهای توضیحی ضمیمه صورتهای مالی بر تصمیم گیری استفاده کنندگان اثرگذار است.
برای تهیه صورتهای مالی رعایت ویژگیهای عمومی طبق استاندارهای حسابداری الزامی است:
♦️ ارائه منصفانه و رعایت استانداردهای حسابداری
♦️ مبنای تعهدی حسابداری
♦️ ثبات رویه در ارائه
♦️ تداوم فعالیت
♦️ تناوب گزارشگری
♦️ اهمیت
♦️ ارائه اطلاعات قابل مقایسه برای دورههای قبل
مطابق با استاندارد حسابداری شماره 1 تجدید نظر شده سال 1397 صورتهای مالی اساسی عبارتند از:
البته ارائه یادداشتهای توضیحی و اطلاعات مقایسه ای دوره قبل در کنار صورتهای مالی الزامی است.
ترازنامه گزارشی است که وضعیت داراییها، بدهیها و حقوق صاحبان سهام را در یک تاریخ معین بیان میکند؛ از این رو آن را صورت وضعیت مالی هم مینامند. در صورت وضعیت مالی جمع داراییها باید با مجموع بدهی و حقوق مالکانه (حقوق صاحبان سهام) برابر باشد.
ترازنامه بر اساس معادله حسابداری تهیه میشود، و اجزای اصلی آن عبارتند از:
اطلاعات مربوط به عملکرد مالی یک شرکت در طول یک سال مالی در صورت سود و زیان گزارش میشود. در واقع میزان درآمد و هزینه و سود و زیان در یک دوره زمانی مشخص، در صورت سود و زیان نشان داده میشود.
از آنجا که بعضی از سود و زیانها مستقیما بر حقوق صاحبان سرمایه لحاظ میشود، صورت سود و زیان منعکس کننده همه اقلام سود و زیانی نیست. بنابراین رقم نهایی در صورت سود و زیان بیانگر سود و زیان جامع نیست. صورت مالی سود و زیان جامع بیانگر کلیه تغییرات افزایشی یا کاهشی ناشی از درآمدها یا هزینهها اعم از تحقق یافته و یا تحقق نیافته طی دوره مالی است. از اطلاعات صورت سود و زیان جامع میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
تغییرات در حقوق مالکانه از ابتدا تا پایان دوره گزارشگری، افزایش یا کاهش خالص دارایی ها را در طی دوره نشان میدهد.
در صورت تغییرات در حقوق مالکانه، هر یک از اجزای حقوق مالکانه (سرمایه، صرف سهام، سود انباشته، اندوخته قانونی، مازاد تجدید ارزیابی و…) منعکس شده و تغییرات طی دوره آنها در دو طبقه ارائه میشود؛
۱. تغییرات مربوط به سایر اقلام سود و زیان جامع
۲. تغییرات ناشی از معامله با مالکان در نقش آنها به عنوان مالک (مانند؛ تقسیم سود یا افزایش سرمایه).
استفاده کنندگان از صورتهای مالی نیازمند اطلاعاتی در خصوص چگونگی ایجاد و مصرف وجوه نقد توسط واحد اقتصادی هستند؛ زیرا برای ارزیابی عملکرد مجموعه نحوه جذب و خروج وجوه نقد بسیارمهم است. این اطلاعات با جزئیات در صورت جریان وجوه نقد نمایش داده میشود.
کلیه اطلاعات مورد نیاز استفاده کنندگان از صورتهای مالی قابل ارایه در متن این صورتها نیست. لذا بعضی از اطلاعات در قالب یادداشتهای توضیحی که جز لاینفک صورتهای مالی اساسی است، افشا میشود.
عناصر اصلی صورت سود و زیان عبارتند از:
🔸 درآمدهای عملیاتی (فروش): درآمدهای حاصل از فروش کالاها و خدمات
🔸 بهای تمام شده درآمدهای عملیاتی (بهای تمام شده کالای فروش رفته): کلیه هزینههایی که یک واحد تجاری برای تولید محصول یا خدمت فروش رفته، انجام میدهد. مانند دستمزد مستقیم، مواد مستقیم و سربار ساخت
🔸 سود (زیان) ناخالص: تفاوت درآمد عملیاتی از بهای تمام شده کالای فروش رفته
🔸 هزینههای فروش، اداری عمومی: کلیه هزینههای تولید و عرضه یک محصول؛ مانند هزینه اجاره، بازاریابی و تبلیغات، هزینه تجهیزات و مواردی از این قبیل
🔸 سود (زیان) عملیاتی: تفاوت درآمدهای عملیاتی و هزینههای عملیاتی
🔸 هزینههای مالی: شامل کلیه مبالغ در ارتباط با تسهیلات دریافتی از بانک و دیگر موسسات اعتباری
🔸 درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی: درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی از نتیجه فعالیتهای جانبی واحد اقتصادی
🔸 سود یا زیان عملیاتی قبل از مالیات
🔸 سود خالص: از تفاوت سود خالص عملیاتی قبل از مالیات با مالیات بر درآمد حاصل میشود و نتیجه آن ما بین صاحبان سهام قابل تقسیم است
🔸 سود (زیان) خالص عملیات متوقف شده: اگر بخشی از عملیات یک شرکت متوقف شود باید سود یا زیان مربوط به آن، به صورت جداگانه در صورت سود و زیان نشان داده شود
🔸 سود قابل تخصیص: مبلغی که پس از لحاظ کردن سود (زیان) خالص، سودهای انباشته سنوات قبل و تعدیلات سنواتی به دست میآید
🔸 مالیات بر درآمد: در پایان هر دوره مالی مبلغی به عنوان مالیات، از سود عملیاتی (قبل از مالیات) کسر میشود
🔸 استهلاک: هزینه کاهش ارزش و کارایی تجهیزات عملیاتی و غیرعملیاتی
هدف از انجام تجزیه و تحلیل صورت مالی کمک به تصمیمگیری مدیران، سرمایهگذران و اعتباردهندگان است. استفاده کنندگان درون سازمانی و برون سازمانی عمدتا با تجزیه و تحلیل صورت مالی به اهداف زیر دست مییابند:
♦️ بررسی وضعیت عملکرد مجموعه و نقدینگی در گردش
♦️ پیش بینی میزان سوددهی و ریسکهای مرتبط با آن
♦️ بررسی توان و قدرت مالی مجموعه و توانایی پرداخت دیون و بدهیها
ترازنامه وضعیت مالی واحد اقتصادی را بر اساس داراییها، بدهیها و حقوق مالکانه (حقوق صاحبان سهام) بررسی میکند. همچنین رابطه بین عوامل فوق را در یک مقطع زمانی مشخص، نمایش میدهد. به این ترتیب ترازنامه توانایی ایفای تعهدات یک واحد اقتصادی را نسبت به بستانکارانش نشان میدهد.
منابع عملیاتی در حقیقت درآمدهای بالقوه آتی برای ایفای تعهدات یک شرکت در برابر بستانکاران آن (صاحبان سهام یا بستانکاران) است و ترازنامه نحوه تخصیص داراییها به بدهیها را مشخص میکند.
تجزیه تحلیل تعداد زیادی از نسبتهای مالی با توجه به اقلام ترازنامه انجام میشود. ستون بدهکار و بستانکار ترازنامه باید همیشه توازن داشته باشد و اجزای معادله حسابداری برقرار باشد. بررسی دقیق آیتمهای ترازنامه میتواند تا حد زیادی سلامت شرکت را مشخص نماید.
با بررسی اجزای صورت وضعیت مالی و مقایسه آن با صورت وضعیت مالی سایر واحدهای فعال در صنعت خود میتوانید اوضاع اقتصادی شرکت خود نسبت به آن صنعت را بسنجید.
صورت سود و زیان به ارزیابی عملکرد شرکت در یک دوره زمانی میپردازد. این صورت مالی نحوه تخصیص هزینههای عملیاتی و غیرعملیاتی واحد اقتصادی را برای کسب درآمد نشان میدهد. همچنین صورت سود و زیان برای پیش بینی بازدهی واحد اقتصادی در فعالیتهای آینده شرکت، برای تصمیمگیری جهت سرمایهگذاریهای آتی مفید است.
در صورت سود و زیان، تمرکز بر درآمدها و هزینههای عملیاتی است و به درآمدها یا هزینههایی که پس از شناسایی مستقیما به حساب صاحبان سهام منظور میشوند، نمیپردازد. اما صورت سود و زیان جامع تمامی درآمدها و هزینههای شناسایی شده را به تفکیک اجزای تشکیل دهنده آنها نمایش میدهد.
برای تصمیمگیری صحیح استفادهکنندگان صورتهای مالی، اطلاع از همه آیتم های عملکرد مالی واحد تجاری طی دوره ضرورت دارد و لازم است میزان افزایش یا کاهش حقوق صاحبان سرمایه از بابت درآمدها و هزینههای مختلف دوره نشان داده شود.
این صورت مشخص میکند که حقوق مالکانه شرکت که در شروع دوره شرکت و از چه منابعی بوده و در طی دوره، این آیتم ها چه تغییراتی داشته اند. هر چقدر حقوق مالکانه شرکت درصد بیشتری از دارایی شرکت را تشکیل دهد آن شرکت وضعیت بهتری دارد.
صورت گردش وجوه نقد در حقیقت مسیر ورود و خروج وجود به واحد اقتصادی را مشخص میکند؛ که برای گزارشگریهای مالیاتی ضروری است. با تحلیل صورت جریانهای نقدی میتوان نقدینگی شرکت را برآورد کرد و توان ایفای تعهدات را بررسی کرد. اگر بخواهیم پاسخ دقیق سوالات مشابه سوالات زیر را بدانیم باید اجزای این صورت را به دقت بررسی کنیم:
آیا شرکت نقدینگی لازم برای پرداخت بدهیهای خود را دارد یا خیر؟
نیاز به تامین مالی دارد یا خیر؟
توان مقابله با حوادث غیرمترقبه را دارد یا خیر؟ و…
این مقالات بر اساس نیازهای حسابداران نوشته شده اند!
گروه پرشین حساب در سال ۱۳۹۱ با کمک پروردگار، با هدف افزایش سطح آگاهی مجریان و مدیران در بازار کار مالی و مالیاتی کشور فعالیت خود را آغاز نمود تا به عنوان یک مرجع تخصصی در این حوزه شناخته شود. به اعتقاد ما هر چقدر سطح اگاهی فعالان اقتصادی و مجریان خدمات حسابداری و مالیاتی افزایش پیدا کند، بی شک هم مدیران کشور دغدغه ای بابت توسعه بازار و کسب سود نخواهند داشت و هم حسابداران و کارشناسان خدمات مالیاتی در بازار پر رونق این خدمات رکوردهای درآمدی خوبی را رقم میزنند. به امید داشتن یک جامعه همیشه شاد همراه با رونق بازار کار و تجارت.