نرخ محاسبه مالیات بر دارایی اشخاص حقوقی پس از انحلال چقدر است؟
پس از انحلال مالیات بر دارایی با نرخ 25% محاسبه میشود
داراییها پس از انحلال، چگونه ارزش گذاری میشوند؟
پس از انحلال داراییها با قیمت روز، ارزش گذاری میشوند
مهلت ارسال اظهارنامههای انحلال چقدر است؟
1- اظهارنامه موضوع ماده 114: قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی شرکت
2- اظهارنامه موضوع ماده 116: حداکثر 6 ماه از تاریخ ثبت انحلال
با پایان یافتن عمر یک شخصیت حقوقی، عمر فعالیت تجاری آن نیز پایان مییابد؛ اما انحلال شرکت تنها با انجام مراحل تصفیه حساب با اعضا و پایان دادن به فعالیت تجاری واحد اقتصادی، صورت نمیگیرد. انحلال شرکتها از نظر مقررات مالیاتی امری حساس است؛ که در بسیاری از موارد موجب تحمیل هزینههای سنگین مالیاتی در دوره انحلال به سهامداران میشود. در این مقاله قصد داریم در زمینه انجام تکالیف مالیاتی مربوط به انحلال شرکت به ویژه نحوه تکمیل اظهارنامه انحلال شرکت ها با شما صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
اظهارنامه انحلال یعنی چه؟
هر شرکت پس از تصمیم به انحلال باید مراحل انحلال شرکت را طی کند. مهمترین اقدامات برای رسمیت بخشیدن به انحلال یک شرکت عبارتند از:
- ثبت صورت جلسه انحلال شرکت در اداره ثبت شرکتها
- تکمیل و ارسال اظهارنامه انحلال شرکت به سازمان مالیاتی
شرکتها با تکمیل و ارسال اظهارنامه انحلال شرکت، پرونده مالیاتی خود را میبندند؛ به عبارت دیگر، اظهارنامه انحلال، سند رسمی بسته شدن پرونده مالیاتی شخصیت حقوقی و در نتیجه ثبت انحلال شرکت به صورت رسمی است.
چگونه اشخاص مکلف به تسلیم دو اظهارنامه جداگانه می شوند؟
اشخاص حقوقی در زمان انحلال، موظف به تکمیل و ارسال دو اظهارنامه مجزا برای شرکت خود هستند. در مورد اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقوقی اینجا بیشتر بخوانید.
آخرین اظهارنامه مالیاتی مدیر شرکت
بر اساس ماده 114 ق.م.م، آخرین مدیر یا مدیران شخصیت حقوقی موظفاند به صورت مشترک اظهارنامهای شامل صورت دارایی و بدهی شخص حقوقی، تنظیم و به سازمان مالیاتی تسلیم نمایند. زمان ارسال این اظهارنامه، قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی یا سایر ارکان صلاحیتدار، که جهت تصمیم گیری نسبت به انحلال شخص حقوقی دعوت شدهاند، خواهد بود.
اظهارنامه آخرین دوره عملیات شرکت
بر اساس ماده 116 ق.م.م، مدیران تصفیه مکلفاند اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را بر اساس ماده ۱۱۵ این قانون تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند؛ همچنین مالیات متعلق را پرداخت نمایند. مالیات این دوره با نرخ مذکور در ماده 105 محاسبه میشود.
مدیر تصفیه: فردی دانا و مورد اعتماد است که به مدت 10 سال کلیه امور شرکت را به عهده میگیرد. از وظایف این فرد عبارت است از:
♦ انجام کلیه تعهدات شرکت
♦ اجرای کلیه فعالیتهای جاری شرکت
♦ وصول مطالبات و پرداخت بدهیها
♦ انجام تکالیف مربوط به مالیاتهای مستقیم و غیرمستقیم
♦ تعیین تکلیف داراییهای شرکت
نکته: بر اساس ماده 118 ق.م.م، تقسیم داراییهای شرکت، قبل از دریافت مفاصا حساب مالیاتی، غیرقانونی است.
مهلت ارسال اظهارنامه انحلال
بر اساس قوانین مالیاتهای مستقیم، مهلت ارسال اظهارنامههای موضوع ماده 114 و 116 این قانون به صورت زیر خواهد بود:
♦ اظهارنامه موضوع ماده 114 ق.م.م: قبل از تاریخ تشکیل مجمع عمومی (سهامدارن یا شرکا و مدیران) یا سایر ارکان صلاحیتدار جهت تصمیم گیری نسبت به انحلال شخص حقوقی
♦ اظهارنامه موضوع ماده 116 ق.م.م: حداکثر شش ماه از تاریخ انحلال (تاریخ ثبت انحلال شخصیت حقوقی در اداره ثبت شرکتها)
نکته: بر اساس تبصره ماده 118 ق.م.م، مبنای محاسبه مرور زمان مالیاتی برای شرکتهای انحلال یافته، تاریخ درج آگهی انحلال در روزنامه رسمی کشور، مقرر شده است. به این ترتیب، مهلت ارسال اظهارنامه موضوع ماده 116 ق.م.م، شش ماه پس از تاریخ درج آگهی انحلال شرکت در روزنامه رسمی کشور است.
چه شرکت هایی باید اظهارنامه انحلال برای مالیات ارسال کنند؟
هر شخصیت حقوقی در صورت اقدام برای انحلال، موظف به تکمیل اظهارنامه انحلال شرکت است؛ این تکلیف بر عهده کلیه شرکتهای ثبت شده در اداره ثبت شرکتها، اعم از تازه تاسیس و یا قدیم التاسیس است. در غیر این صورت پرونده مالیاتی شرکت باز میماند و عدم ارائه تکالیف مالیاتی شخصیت حقوقی، مشمول جرائم سنگینی خواهد شد.
شرط پذیرش اظهارنامه انحلال شرکت
برای تکمیل و ثبت اظهارنامه انحلال شرکت، انجام کلیه مراحل ثبت نام و تشکیل پرونده مالیاتی در سامانه سازمان ضروری است.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت اظهارنامه انحلال شرکت
ارائه مدارک زیر به همراه اظهارنامه تکمیل شده برای ثبت انحلال مالیاتی شرکت الزامی است:
- آگهی تاسیس شرکت
- مدارک شناسایی کلیه اعضا و مدیر تصفیه
- کارت اقتصادی شرکت
- آگهی روزنامه رسمی انحلال
- آگهی ثبتی انحلال
- صورت جلسه مجمع عمومی شرکت مبنی بر انحلال شرکت؛ که به امضای کلیه اعضا و مدیر تصفیه رسیده است
دانلود اظهارنامه انحلال
مدیر تصفیه پس از تهیه کلیه مدارک مورد نیاز، موظف است اظهارنامه انحلال شرکت (اظهارنامه آخرین دوره فعالیت شرکت) را از اینترنت دریافت و تکمیل نماید. سپس اظهارنامه تکمیل شده را همراه با مدارک تهیه شده به سازمان مالیاتی تحویل دهد.
برای دریافت اظهارنامه موضوع ماده 116 ق.م.م (اظهارنامه انحلال شرکت) کلیک نمایید.
مراحل ثبت رسمی انحلال شرکت
برای رسمیت بخشیدن به انحلال شرکت، انجام مراحل زیر الزامی است:
♦ تشکیل مجمع عمومی شرکت، تعیین مدیر تصفیه و تنظیم صورت جلسه انحلال شرکت
نکته: حضور کلیه اعضا و سهامداران و امضای صورت جلسه انحلال توسط آنها الزامی است.
♦ ارسال صورت جلسه انحلال همراه با مدارک مورد نیاز به اداره ثبت شرکتها
نکته: انحلال شرکت زمانی رسمیت مییابد که آگهی انحلال شرکت در یک روزنامه کثیرالانتشار درج شود.
♦ انجام تعهدات و فعالیتهای جاری شرکت
♦ اخذ و اجرای مراحل پلمپ دفاتر قانونی شرکت پس از انحلال
♦ تکمیل و ارسال اظهارنامه انحلال
نحوه محاسبه مالیات شرکت های منحل شده
مراحل محاسبه مالیات شرکتهای انحلال یافته، بر اساس مقررات ماده 115 ق.م.م به صورت زیر خواهد بود:
♦ درآمدها و هزینههای شرکت از ابتدای سال تا تاریخ انحلال در اداره ثبت شرکتها رسیدگی و سود یا زیان دوره مذکور مشخص میشود.
♦ با در نظر گرفتن مقادیر زیر، ترازنامهای به تاریخ روز انحلال تهیه میشود:
- سود و زیان دوره انحلال
- داراییهای شخص حقوقی (با رعایت تبصرههای 1 و 2 ماده 115 ق.م.م)
- کسر بدهیها و سرمایه پرداخت شده و اندوختهها و مانده سودهایی که مالیات آن قبلا پرداخت شده
♦ مالیات دوره انحلال با اعمال نرخ ۲۵ درصد (موضوع ماده 105 ق.م.م) بر ارزش دارایی شخص حقوقی تعیین میشود.
نکات
♦ سود مربوط به فعالیتهای دوره مالی منتهی به تاریخ انحلال از طریق ارزیابی ارزش داراییهای شرکت شناسایی میشود.
♦ زیان سنواتی و هزینههای قبل از بهره برداری در بخش دارایی ترازنامه ثبت میشوند؛ اما در زمان محاسبه مالیات انحلال دارایی محسوب نمیشوند؛ زیرا ماهیت آنها هزینه است. برای آشنایی با ماهیت زیان سنواتی و تعدیلات سنواتی در حسابداری کلیک کنید.
♦ بر اساس ماده 198 ق.م.م، پرداخت بدهی مالیاتی شرکت انحلال یافته، تنها بر عهده مدیر تصفیه است؛ به عبارت دیگر، از آنجا که پس از انحلال، سهامداران با هر میزان سهام، هیچ مسئولیتی در زمینه بدهی مالیاتی ندارند، پرداخت بدهی بر اساس میزان سهام سهامداران امکانپذیر نیست.
♦ باید توجه نمود که مطابق قانون تجارت شخصیت حقوقی شرکت تا پایان تصفیه به قوت خود باقی است بنابراین عملیات شخص حقوقی منحل شده پس از تاریخ انحلال نیز باید رسیدگی و در صورتی که درآمدهایی به دست آید جداگانه مشمول مالیات گردد.
نحوه تعیین ارزش دارایی شخص حقوقی انحلال یافته
پس از انحلال شرکت، به منظور تعیین سود مربوط به فعالیت دوره مالی منتهی به تاریخ انحلال، ارزش داراییها به صورت زیر تعیین میشود:
♦ نسبت به آن قسمت از دارایی که قبلا فروش رفته، بر اساس بهای فروش
♦ نسبت به سایر داراییها، ارزش روز دارایی
درصورتی که شخص حقوقی انحلال یافته، داراییهایی نظیر زمین، ساختمان، حق واگذاری محل، سهام یا سهم الشرکه یا حق تقدم سهام شرکتها داشته باشد؛ در هنگام محاسبه مالیات اشخاص حقوقی منحله، ارزش داراییهای مذکور جزو اقلام داراییهای شخص حقوقی منحل شده، منظور نمیشود؛ اما معادل ارزش دفتری این داراییها از جمع سرمایه و بدهی کسر میشود.
لازم به یادآوری است که مالیات متعلق به املاک بر اساس مقررات ماده 59 ق.م.م و مالیات متعلق به سهام و سهم الشرکه و حق تقدم سهام طبق مقررات تبصرههای ماده 143 ق.م.م محاسبه و مطالبه میشود.
تغییرات دارایی ها و بدهی ها در اظهارنامه انحلال شرکت
پس از انحلال شخص حقوقی، برخی از مزایای شرکت لغو میشود؛ همین مسئله موجب ایجاد تغییراتی در ترازنامه و همچنین اظهارنامه انحلال میشود. در ادامه به این تغییرات میپردازیم.
شرکت انحلال یافته نمیتواند از مزیت استهلاک زیانهای قابل قبول استفاده کند؛ به عبارت دیگر، با انحلال زیانهای قابل قبول میسوزد. اگر فرض شود شرکت به جز زیان قابل قبول، دارایی دیگری نداشته باشد، ارزش منصفانه چنین شرکتی حداقل معادل 25 درصد زیان قابل قبول حسب ارزش زمانی تاریخ استهلاک زیان خواهد بود؛ با انحلال این مزیت حذف میشود. به این ترتیب، زیان غیرقابل قبول مندرج در ترازنامه با این استنباط که موجب کاهش داراییها است، مشمول مالیات خواهد بود.
همچنین سودهای انباشته معاف از مالیات و ذخائر جذب نشده در تاریخ انحلال و سرمایه تعهد شده مزیتی است که متعلق به شرکت قبل از انحلال است؛ پس از انحلال شرکت، این بخش از سمت چپ ترازنامه، قابل کسر از ارزش روز سمت راست ترازنامه نخواهد بود. در نتیجه به محض انحلال شرکت، مزیتهای مربوط به زیانهای قابل قبول و معافیتها و ذخائر شرکت از بین خواهد رفت.
محاسبه مالیات بر درآمد شرکت منحله پس از انحلال
اگر شرکت پس از پرداخت مالیاتهای موضوع 114 تا 116 ق.م.م، درآمدی کسب نماید؛ در صورتی که درآمد مذکور، مشمول مالیات مقطوع فصل املاک و سهام یا سهم الشرکه و حق تقدم سهام (نرخ ماده 59 و تبصرههای ماده 143 ق.م.م) نباشد، مطابق مقررات مشمول مالیات بر درآمد خواهد بود. به این ترتیب، مدیر تصفیه موظف است اظهارنامه موضوع ماده 110 ق.م.م (با نرخ ماده 105 ق.م.م) تکمیل و ارسال نماید. مهلت ارسال این اظهارنامه همانند سایر اشخاص حقوقی، 4 ماه پس از پایان سال مالی خواهد بود.
نکته: با انحلال شرکت کلیه امتیازات و معافیتهای مالیاتی شرکت لغو خواهد شد. تنها معافیت موضوع ماده 13 قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری و صنعتی قابل اعمال خواهد بود.
عدم فعالیت شرکت و تاسیس شرکت جدید
یکی از مسائلی که اکثر مودیان مالیاتی اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی با آن درگیر هستند و از آن سوال مطرح میشود، بحث انحلال شرکت و یا عدم فعالیت شرکت و به دنبال آن تاسیس شرکت جدید است. برخی از مودیان فعال در عرصه اقتصادی زمانی که بعد از مدتی که از عمر شرکتشان گذشت و اقدامات قانونی و پرداخت مالیات های مربوطه را انجام ندادند، برای فرار از پرداخت مالیات و همچنین ایجاد راه جدیدی برای باقی ماندن در بازار کار، تصمیم به منحل نمودن و اعلام عدم فعالیت شرکت می کنند که کار صحیحی نخواهد بود.
باید از این افراد این سوال را پرسید که هدف و برنامه شما از این کار چه خواهد بود؟
با بیان مثالی این موضوع را تشریح میکنیم: فرض کنید فرزند شما در مدرسه ای ثبت نام شده و برای او پرونده ای تشکیل داده اند. بعد از مدتی تصمیم به انتقال این شخص از این مدرسه گرفته میشود. باید اقداماتی انجام شود ابتدا باید پرونده او به تحویل گرفته شود و به مدرسه دیگری منتقل شود، اگر این جابجایی به دلیل تغییر منزل شما باشد مورد خاصی نیست ولی اگر به دلیل افت تحصیلی یا مشکل انضباطی باشد، مشکل ساز خواهد شد.
در مورد پرونده مالیاتی و انحلال شرکت هم همینطور است. برای این اقدام باید بررسی گردد که در حوزه مالیاتی دارای چه نوع پرونده ایی هستیم. که اگر پرونده ما دارای مشکلات و مسائل مالیاتی باشد اقدام برای انحلال شرکت و عدم فعالیت جهت تاسیس شرکت جدید هیچ گونه مزیتی ندارد. در واقع تکرار یک اشتباه خواهد بود. بهتر است برای این که شروعی دوباره و خوب داشته باشید شرکت خود را بهبود بخشید و آن را احیا نمایید تا اینکه صورت مساله را تغییر دهید.
پیشنهاد پرشینحساب
معمولا انحلال شرکت فرآیندی پرهزینه است. پرشینحساب به منظور راهنمایی اشخاص حقوقی جهت انجام بهتر تکالیف مالیاتی و کاهش هزینهها دوره آموزش مالیات (صفر تا صد مالیات) را در نظر گرفته است. این دوره به صورت غیرحضوری و با حضور اساتید برجسته اجرا میشود؛ شما را برای تهیه و تنظیم دقیق انواع اظهارنامه مالیاتی از جمله اظهارنامه انحلال راهنمایی میکند.