نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی چگونه است؟
کلیه نکات مربوط به نحوه پر کردن اظهارنامه اشخاص حقیقی در متن مطرح شده است
تکمیل و ارسال از طریق چه درگاهی انجام میشود؟
تهیه و تنظیم اظهارنامه اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی انجام میشود که نحوه دسترسی به آن در متن اشاره شده است
برای ثبت نام اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی چه اسناد و مدارکی لازم است؟
اسناد و مدارک مورد نیاز در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است
اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی اصلیترین تکلیف مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل است. از آنجا که اظهارنامه عملکرد، کارنامه سود و زیان اشخاص است، آشنایی با نحوه تکمیل و ارسال آن از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مطلب آموزش مالیات ما را همراهی نمایید تا با ریزهکاریهای نحوه تکمیل اظهارنامه عملکرد 1401 اشخاص حقیقی آشنا شوید.
خبر خوب اینکه در انتهای مطلب میتونین راهنمای اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی گروه اول، دوم و سوم (انفرادی و مشارکتی) و همین طور فرم اظهارنامه مالیاتی رو برای این اشخاص دریافت کنین.
آخرین فرصت ارسال اظهارنامه مالیاتی 1402 اشخاص حقیقی
بر اساس قوانین مالیاتی ایران، زمان ارائه اظهارنامه اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل، پایان خرداد ماه هر سال است. مهلت تنظیم و ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل برای عملکرد سال 1401 نیز، همانند سالهای قبل، پایان روز چهارشنبه 31 خرداد ماه 1402 است.
توصیه میکنیم بخوانید: مهلت ارسال اظهارنامه مالیاتی
در صورتی که مشمول استفاده از تبصره ماده 100 ق.م.م هستید (فرم مربوطه در مایتکس برای شما بارگذاری شده است)، از تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیات عملکرد اشخاص حقیقی معاف هستید.
گروه بندی اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل
اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل، آن دسته از مودیان مالیاتی هستند که به صورت انفرادی و یا شریکی به کار تولید و یا عرضه کالا و خدمات اشتغال دارند. سازمان مالیاتی، صاحبان مشاغل را در 3 گروه، طبقهبندی نموده است. این گروهها در نگهداری و ارائه اسناد و مدارک با یکدیگر متفاوت هستند.
در مطلب گروه بندی جدید مودیان، با شیوه گروه بندی مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل مشمول مالیات 1401 همراه با جزئیات تکالیف هر یک آشنا خواهید شد.
مراحل ثبت نام اظهارنامه اشخاص حقیقی و تکمیل آن
در ادامه آموزش اظهارنامه مالیاتی 1402، باید با سامانه ارسال اظهارنامه مالیاتی آشنا شویم. تکمیل و ارسال اظهارنامه عملکرد صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی در سال 1402 (برای عملکرد 1401) از طریق درگاه ملی خدمات مالیاتی به آدرس my.tax.gov.ir انجام میشود.
مراحل تهیه و تنظیم اظهارنامه اشخاص حقیقی 1402 عبارتند از:
- مرحله اول: اقدامات اولیه و آماده سازی اسناد و مدارک
- مرحله دوم: تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی
- مرحله سوم: پرداخت مالیات
- مرحله چهارم: تهیه نسخه چاپی اظهارنامه تایید شده و بایگانی اسناد و مدارک
مرحله اول: اقدامات اولیه و آماده سازی اسناد و مدارک اظهارنامه اشخاص حقیقی
از آنجا که با راهاندازی درگاه ملی خدمات مالیاتی (مایتکس) انجام بسیاری از تکالیف مالیاتی از طریق این سامانه انجام میشود، ثبت نام در این سامانه از اهمیت ویژهای برخوردار است. در واقع عدم ثبت نام در این سامانه به معنای عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی است. به این ترتیب اقدامات قبل از تهیه و تنظیم اظهارنامه عبارت است از:
- انجام یا تکمیل ثبت نام در درگاه ملی خدمات مالیاتی و دریافت نام کاربری و رمز عبور
- بازیابی رمز عبور، در صورت فراموشی
- تعیین گروه شغلی مناسب کسب و کار
- آماده سازی کلیه اطلاعات مورد نیاز جهت تکمیل اظهارنامه مالیاتی
خوب است بدانید:
در صورتی که ثبت نام شما در سامانه مایتکس تکمیل نشده باشد، امکان ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و یا استفاده از فرم تبصره 100 را نخواهید داشت؛ از این رو به دلیل زمانبر بودن این فرآیند، بهتر است هر چه سریعتر نسبت به ثبت نام در سامانه و تکمیل اطلاعات خود اقدام نمایید.
مرحله دوم: نحوه تکمیل اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی برای عملکرد 1401
در این مرحله اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل باید متناسب با گروه شغلی که به آن تعلق دارند، فرمها و جداول اظهارنامه را بر اساس عملکرد خود در سال گذشته تکمیل نمایند. نحوه نوشتن اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و ارسال آن به صورت زیر است:
- انتخاب گزینه “فهرست پروندههای مالیاتی” از منوی داشبود و ورود به پرونده مالیاتی برای عملکرد 1401
- انتخاب پرونده درآمدی که قصد ارسال اظهارنامه برای آن را داریم
- انتخاب گزینه “ثبت اظهارنامه و فرم استفاده از تبصره ماده 100”
- تکمیل اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل 1402
- محاسبه و تعیین نحوه مالیات اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل
- ثبت، تایید نهایی و ارسال اظهارنامه
ورود به پرونده مالیاتی مودی برای عملکرد 1401
در این مرحله فهرست کلیه پروندههای مالیاتی خود را مشاهده مینمایید.
انتخاب پرونده درآمدی برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی
با انتخاب گزینه “پروندههای درآمد” کلیه پروندههای درآمدی شخص برای او نمایش داده میشود. در این حالت باید پرونده مورد نظر خود را انتخاب نماید.
با انتخاب گزینه “جزئیات پرونده” میتوانید اطلاعات پرونده مالیاتی خود و همچنین مسیرهای ارسال اظهارنامه مالیاتی و یا تبصره 100 را مشاهده نمایید.
ثبت اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی در سال 1402 (عملکرد 1401)
با انتخاب گزینه “ارسال اظهارنامه عملکرد و یا تبصره ماده 100” امکان مشاهده اظهارنامه عملکرد سال 1399 و بعد از آن برای شما وجود دارد. همچنین میتوانید به اظهارنامههای برآوردی مربوط به دورههای 1398، 1399 و 1400 اعتراض نمایید.
برای ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل در سال 1402 (عملکرد 1401) باید بر دکمه “ثبت اظهارنامه و فرم استفاده از تبصره ماده 100” کلیک نمایید.
با انتخاب کلید تایید، اظهارنامه جدید ایجاد و در لیست اظهارنامهها نمایش داده میشود. برای ثبت و تکمیل اظهارنامه بر روی لینک “ویرایش” کلیک نمایید.
تکمیل اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل 1402
در ادامه آموزش نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی 1402 باید بدانید که فیلدها به دو دسته تقسیم میشوند:
- فیلدهای خالی ستارهدار: پر کردن این فیلدها ضروری است
- فیلدهای فعال غیرستارهدار: در صورت وجود اطلاعات تکمیل میشوند
- فیلدهای غیرفعال: اطلاعات این فیلدها از سامانه ثبت نام و یا سایر سامانههای برخط به صورت خودکار بارگذاری میشود.
! نکته: برای ویرایش اطلاعات بارگذاری شده از سامانه ثبت نام، باید به سامانه ثبت نام مراجعه نمایید؛ پس از ویرایش اطلاعات با انتخاب دکمه “به روزرسانی اطلاعات از سامانه ثبت نام”، اطلاعات شما تصحیح میشوند.
نکتهای که در این خصوص باید بدانید این است که مودیان تنها قادر به تکمیل جداول اطلاعاتی و مالی خود مانند اطلاعات شراکت و یا سود و زیان و ترازنامهای هستند؛ سایر اطلاعات به صورت خودکار از سامانههای دیگر در اظهارنامه بارگذاری میشوند. نمونه اطلاعات دریافتی از سایر سامانهها عبارتند از:
- اطلاعات مربوط به دفاتر قانونی (پلمپ دفاتر) از سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
- اطلاعات صادرات و واردات از سامانه گمرک جمهوری اسلامی ایران
- اطلاعات ابرازی مربوط به عملکرد سال قبل از سامانه اظهارنامه عملکرد سال قبل
پس از تکمیل هر جدول با انتخاب دکمه “ذخیره و ادامه” به مرحله بعد هدایت میشوید.
خوب است بدانید:
یکی از مهمترین جداول اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل، جدول مربوط به حسابهای بانکی مودی است. این مسئله ضرورت تفکیک حسابهای شخصی و تجاری را آشکار میکند. همچنین از آنجا که اطلاعات مربوط به این بخش از سامانه ثبت نام بارگذاری میشود، برای اصلاح مقادیر باید به این سامانه مراجعه نمایید.
محاسبه و تعیین نحوه مالیات اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل
بسیاری از فیلدهای جدول محاسبه مالیات، بر اساس اطلاعات تکمیل شده در سایر جداول تکمیل میشود. اما برخی فیلدها نیز توسط مودی تکمیل میشود.
خوب است بدانید در صورتی که شما قبلا برای اظهارنامه مالیاتی خود، پرداختی وصول شده، داشتهاید میتوانید مبالغ را در جدول مربوطه ثبت و از مبلغ مالیات قابل پرداخت خود کسر نمایید.
تقسیط مالیات قابل پرداخت اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی
سازمان مالیاتی امکان پرداخت اقساطی مالیات مودی را فراهم نموده است. برای اینکه بتوانید بدهی مالیاتی خود را تقسیط نمایید، باید مراحل زیر را طی نمایید:
- انتخاب گزینه “تایید صدور قبض”
- تعیین مبلغ مالیات پرداختی نقدی (این مبلغ نمیتواند کمتر از 40% از مانده مالیات قابل پرداخت باشد)
- تعیین تعداد اقساط (حداکثر 6 قسط)
تایید نهایی و ارسال اظهارنامه
مهمترین نکتهای که قبل از تایید نهایی و ارسال اظهارنامه باید به آن دقت کنید، بررسی اطلاعات مندرج در فرمهای اظهارنامه است. بدین منظور باید نسخه پیش نویس اظهارنامه را چاپ و کلیه مندرجات آن را به دقت بررسی نمایید؛ زیرا اصلاح اظهارنامه مالیاتی، تنها یک بار و از طریق ارسال اظهارنامه اصلاحی امکانپذیر است؛ که از سویی فرآیندی زمانبر است و از سوی دیگر حساسیت سازمان را بر روی عملکرد شما افزایش میدهد.
در صورتی که از اطلاعات مندرج در اظهارنامه اطمینان دارید، بر دکمه “ثبت نهایی” کلیک نمایید. بدین ترتیب کد رهگیری یکتایی در اختیار شما قرار میگیرد که میتوانید از آن برای ویرایش اظهارنامه استفاده نمایید.
! نکات مهم
1- در صورتی که ثبت نهایی انجام نشده و کد رهگیری دریافت نگردیده باشد، اظهارنامه فاقد وجاهت قانونی بوده و به معنی عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی است.
2- در صورتی که پس از دریافت کد رهگیری نیاز به تغییر گروه مشمول یا استفاده از تبصره ماده 100 را دارید، اظهارنامه مربوطه را حذف نموده و نسبت به ایجاد اظهارنامه جدید اقدام نمایید.
مرحله سوم: پرداخت مالیات صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی
پس از اطمینان از ارسال صحیح اظهارنامه مالیاتی و دریافت کد رهگیری، قبوض صادره قابل رویت هستند. پس از چاپ قبض مالیاتی میتوانید از طریق بانک یا سامانه پرداخت الکترونیکی مالیات اقدام به پرداخت نمایید.
مرحله چهارم: تهیه نسخه چاپی اظهارنامه تایید شده و بایگانی اسناد و مدارک
یکی از مواردی که کلیه مودیان پس از تهیه و ارسال اظهارنامه مالیاتی باید در نظر داشته باشند، امکان رسیدگی به اظهارنامه و دفاتر و اسناد و مدارک تکمیل اظهارنامه است. از این رو پس از تکمیل و ارسال اظهارنامه، تهیه یک نسخه چاپی از اظهارنامه تکمیل شده به ویژه صفحه تایید نهایی ضروری است. این نسخه از اظهارنامه باید همراه با کلیه دفاتر قانونی و اسناد و مدارک مورد تایید که مبنای تهیه اظهارنامه بودهاند، در محل امنی بایگانی شوند.
! نکته
دقت کنید که نگهداری اسناد و مدارک قانونی، برای مودیان گروه اول و دوم مالیاتی که از فرم تبصره 100 استفاده نکردهاند، ضروری است.
اطلاعات لازم جهت تکمیل و ارسال اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل
به منظور راحتی کار بهتر است ابتدا کلیه اطلاعات مورد نیاز برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل 1402 را آماده نمایید؛ دقت کنید که بر اساس نوع فعالیت اقتصادی و گروه مالیاتی که در آن قرار دارید، ممکن است به همه و یا برخی از اطلاعات زیر نیاز داشته باشید:
- اطلاعات مورد نیاز برای ورود به پرونده مالیاتی (نام کاربری و رمز عبور و شماره کلاسه پرونده مالیاتی)
- درآمد حاصل از فروش محصولات (اعم از داخلی و خارجی) در سال جاری و سال قبل
- کلیه صورتهای مالی (ترازنامه و صورت سود و زیان)
- اطلاعات مالی مربوط به مواد اولیه، کالاهای تولید شده، کالاهای فروخته شده و سایر محصولات
- صورت بهای تمام شده کالاهای تولید شده و فروخته شده (برای کارگاههای تولیدی)
- اطلاعات مربوط به قراردادهای پیمانکاری، درآمدها و مبالغ تمام شده هر قرارداد (برای پیمانکاران)
- مانده سود و زیان دوره مالی قبل
- گردش حساب تعدیلات سنواتی
- اطلاعات ثبتی دفاتر قانونی که اطلاعات درآمد و هزینه در آنها ثبت شده است
- مالیاتهای پرداخت شده قبلی
- اطلاعات مجوزهای مربوط به فعالیت اقتصادی و کارت بازرگانی
- اطلاعات مربوط به ملک استیجاری مودی جهت انجام فعالیت اقتصادی
- اطلاعات حسابهای بانکی و موجودیها و گردش طی سال
- اطلاعات تعداد کارکنان به تفکیک اداری و تولیدی و خدماتی
دانلود راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و صاحبان مشاغل
سازمان مالیاتی راهنمای نحوه تکمیل اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل و اشخاص حقیقی بر اساس گروه شغلی و مشارکتی یا انفرادی بودن فعالیت مودی، در 4 دسته به شرح زیر ارائه نموده است.
! نکته:
دقت کنید که اعداد مربوط به گروه بندی مودیان مالیاتی در راهنماهای اظهارنامه مالیاتی سال 1402 (عملکرد 1401) به روز رسانی نشده است. برای اطلاع از ارقام صحیح به مطلب گروه بندی مودیان مالیاتی مراجعه نمایید.
راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی انفرادی گروه اول
راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی مشارکتی گروه اول
راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی انفرادی گروه دوم و سوم
راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی مشارکتی گروه دوم و سوم
کلام آخر
اگر شما هم تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی را جای گذاری اعداد میدانید، سخت در اشتباهید؛ حقیقت این است که تهیه و تنظیم اظهارنامه مالیاتی همانند سایر مهارتهای حسابداری و مالیاتی، در کنار صرف وقت و دقت نیازمند آموزش اظهارنامه عملکرد اشخاص حقیقی است.
زیرا از آنجا که کلیه مراحل اجرای فرآیند به صورت غیرحضوری و الکترونیکی انجام میشود از سویی و حساسیت ارائه گزارش سالانه عملکرد از سوی دیگر و همچنین به دلیل امکان محدود ویرایش ارقام ارسال شده، کوچکترین اشتباه میتواند چالشهای بزرگی برای مجموعه ایجاد نماید.
همچنین مشاوره مالیاتی و استفاده از تجربیات مشاوران خبره در این مسیر، بسیارموثر است. شما با تکمیل فرم زیر میتوانید کارشناس بخش مشاوره را مطلع کنید تا در اولین فرصت با شما تماس حاصل نماید.