منو
فعالیت‌های حق‌العمل‌کاری گرچه از قدیم ایام رواج داشته و حتی در قانون تجارت ایران مصوب 1311 یک باب (باب هفتم) به‌طور خاص به قوانین این نوع فعالیت‌ها پرداخته است، با گسترش فضای کسب و کار اینترنتی و استارتاپی امروزه شکل جدیدی به خود گرفته است. از نمونه حق‌العمل‌کاران بزرگ می‌توان به آمازون در سطح جهانی و دیجی کالا، اسنپ و بامیلو در سطح کشور اشاره کرد.
در این نوشتار قصد داریم در رابطه با برخی مهمترین قوانین موجود در خصوص حق العمل کاری در قانون تجارت مروری داشته باشیم.
ماده 357 قانون تجارت حق العمل کار را اینگونه تعریف میکند: « حق‌العمل‌کار کسی است که به اسم خود ولی به حساب دیگری (آمر) معاملاتی کرده و در مقابل حق‌العملی دریافت می‌دارد».
از این تعریف استنباط میگردد که حق العمل کار صاحب کالا نمی شود. بلکه فقط به حساب آمر (صاحب کالا) معامله میکند. لذا مبلغ فروش متعلق به آمر است و حق العمل کار فقط مستحق دریافت حق العمل (کمیسیون) مشخص شده طبق توافق (قرارداد) است.
کالایی که از طرف آمر به حق العمل کار ارسال میگردد کالای امانی نام دارد. کالای امانی در انبار حق العمل کار نگهداری شده ولی موجودی کالای حق العمل کار محسوب نمیگردد و فقط در حسابهای انتظامی ثبت میشود. کلیه مخارج کالای امانی به عهده آمر است. حق العمل کار مکلف به پرداخت هیچگونه وجهی در رابطه با کالای امانی نبوده و اگر مبلغی پرداخت کند به حساب آمر منظور می شود.
زمانی درآمد حق العمل کار و آمر قابل شناسایی است که معامله انجام شده باشد (ماده 369 ق. تجارت).زمان قطعی فروش و تحقق درآمد منوط به احراز شروط استاندارد شماره 3 حسابداری با عنوان درآمد عملیاتی می باشد.
مثال: شرکت الف (آمر) کالای تولیدی خود را به شرکت ب (حق العمل کار) ارسال نمود. بهای تمام شده کالا برای شرکت الف 290 میلیون ریال است. مبلغ 20 میلیون ریال توسط شرکت ب بابت هزینه بیمه و حمل پرداخت شد. شرکت ب کالای مذکور را به قیمت 400 میلیون ریال فروخت. حق کمیسیون شرکت ب 10 درصد است. محاسبات مربوط به درآمد و سود شرکت الف به شرح زیر است:
طبق بخشنامه شماره 200/97/32 مورخ 97/03/06 ، آمر بابت فروش کالاهایی که به حساب او و توسط حق العمل کار انجام می شود، نیازی به صدور صورتحساب فروش موضوع آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم مصوب ۳۱/۴/۱۳۹۴ ندارد. درنتیجه صورتحساب باید توسط حق العمل کار صادر گردد. ارسال فهرست اطلاعات این گونه معاملات بر اساس جداول پیش بینی شده موضوعه در سامانه معاملات فصلی صورت می پذیرد.
درخصوص الزام و نحوه اجرای تکالیف قانون مالیات بر ارزش افزوده تفاوتی میان فعالیت های حق العمل کاری با سایر شرکتها و مشاغل وجود ندارد. در صورتی که حق العمل کار یا آمر مشمول فراخوان های هفتگانه باشند ملزم به ثبت نام و انجام تکالیف نیز هستند.
نکته قابل توجه: در صورتی که آمر مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده نباشد (مودی ارزش افزوده نباشد) و حق العمل کار مشمول باشد در این حالت حق العمل کار حق ندارد به ماخذ کل ارزش کالا ارزش افزوده از خریدار دریافت کند. در این حالت فقط به نسبت کمیسیون دریافتی، حق العمل کار از آمر مبلغ مالیات و عوارض را دریافت میکند.
در مثالی که پیشتر ارائه شد اگر شرکت الف (آمر) مودی نبوده و شرکت ب (حق العمل کار) مودی باشد در رابطه با این فروش، شرکت ب به مبلغ 400 میلیون ریال برای خریدار بدون ارزش افزوده صورتحساب صادر میکند. همچنین شرکت ب صورتحساب به مبلغ 40 میلیون ریال بابت خدمات حق العمل کاری با احتساب 9 درصد ارزش افزوده (3.6) برای شرکت الف صادر میکند.
درصورتی که هر دو شرکت مودی باشند در هر صورتحساب 9 درصد مالیات و عوارض درج و وصول میشود.
گروه پرشین حساب در سال ۱۳۹۱ با کمک پروردگار، با هدف افزایش سطح آگاهی مجریان و مدیران در بازار کار مالی و مالیاتی کشور فعالیت خود را آغاز نمود تا به عنوان یک مرجع تخصصی در این حوزه شناخته شود. به اعتقاد ما هر چقدر سطح اگاهی فعالان اقتصادی و مجریان خدمات حسابداری و مالیاتی افزایش پیدا کند، بی شک هم مدیران کشور دغدغه ای بابت توسعه بازار و کسب سود نخواهند داشت و هم حسابداران و کارشناسان خدمات مالیاتی در بازار پر رونق این خدمات رکوردهای درآمدی خوبی را رقم میزنند. به امید داشتن یک جامعه همیشه شاد همراه با رونق بازار کار و تجارت.
19 پاسخ
سلام
سوال در مورد حق العمل کاری دارم
بنده حق العمل کار هستم و لوازم خانگی میفروشم ، به ازای هر واحد توزیع کالا شرکت تولید کننده حق العمل محاسبه و پس از کسر سپرده بیمه و اضافه نمودن ارزش افزوده ، وجه آن را را به حساب بنده واریز مینماید، بنده هزینه های جاری و طبق عرف و مطابق قانون را محاسبه نموده و با توجه به اینکه جز بند ج هستم در پایان سال مالی اظهارنامه ثبت و ارائه مینمایم ،
البته من سه مرکز توزیع دارم و همه را در غالب یک اظهارنامه اعلام میکنم .
روش انجام عملیات مالی و تکالیف قانونی صحیح انجام میدهم ؟
سلام کاربر گرامی،
در صورتی که مراکز توزیع در یک محل مستقر باشند یک اظهارنامه مالیاتی و در صورتی که آدرس مراکز متفاوت باشد برای هر محل یک اظهارنامه جداگانه ارسال میشود. برای دریافت راهنمایی بیشتر پیام خود را با جزئیات در واتساپ شماره 09207112980 مطرح نمایید.
با سلام
فاکتور های فروش به چه صورت و در چه زمانی باید صادر شود؟
در زمان ارسال کالا یا در زمانی که حق العملکار کالا را فروخت؟
سلام کاربر گرامی،
در حسابداری حق العمل کاری در زمان ارسال کالا توسط آمر به حق العمل کار در حسابها کالای امانی لحاظ میشود، زمان فروش کالا توسط حق العمل کار صورتحساب فروش توسط حق العمل کار صادر میشود
مبلغ کالاهای حق العمل کاری در اظهار نامه ارزش افزوده آیا باید لحاظ شود؟
سلام
پاسخ سئوال شما نیاز به بررسی توسط کارشناس ما دارد لذا خواهشمند است در تلگرام یا واتس آپ شماره 09207112980 سئوال و درخواست خود را ثبت نمائید.
سلام
درصورتیکه که دو قراردادمنعقد گردد یک قرارداد حق العمل کاری بابت خرید مواد اولیه و یک قرارداد بابت تولید کارمزدی درصورتیکه فاکتور خرید مواد به نام حق العمل کار صادر گردد ثبت حسابداری مربوطه در دفاتر چگونه خواهد بود؟
سلام
کلیه ثبتهای حق العمل کاری در لینک زیر توضیح داده شده است.
لطفا لینک زیر را مطالعه فرمائید:
از حسابداری حق العمل کاری چه میدانید؟
سلام
ویدیویی بابت اموزش کامل سپیدار دارید؟
سلام
در حال حاضر این مجموعه تهیه نشده و در برنامه های آتی میباشد.
میتوانید فیلم های اموزشی سپیدار را از خود شرکت مربوطه تهیه فرمائید.
با سلام آمر بابت فروش خود باید چه ثبتی بزند و فاکتور چه جوری صادر کند برای دفاترش
ابتدا باید بدانیم مالک کالای امانی چه کسی است ؟
هر چند کالای امانی برای فروش تحویل حق العمل کار می گردد؛ ولی باید توجه نمود که مالک کالای امانی آمر است یعنی تا زمانی که کالا توسط حق العمل به فروش نرفته باشد مالکیت کالا مربوط به آمر است. بنابراین آمر در پایان دوره مالی در صورت های مالی و ترازنامه کالاهای امانی را در حساب های خود منظور می کند.
ابتدا باید بدانید که در حسابداری کالای امانی با دو حساب به نام کالای امانی و حساب کالای ارسالی سر و کار داریم.
1 ـ ارسال کالا برای حق العمل :
هرگاه کالا از طرف آمر برای حق العمل کار ارسال شد باید به قیمت تمام شده در حساب ها ثبت شود.
حساب کالای امانی * بد
حساب کالای ارسالی به حق العمل کار * بس
2 – پرداخت هزینه هایی چون بیمه و حمل برای کالای امانی توسط آمر
حساب کالای امانی * بد
حساب صندوق یا بانک * بس
3 – پرداخت هزینه ها توسط حق العمل کار
حساب کالای امانی * بد
حساب حق العمل کار * بس
4 – فروش کالا توسط حق العمل کار و ارسال صورتحساب
حساب حق العمل کار * بد
حساب کالای امانی * بس
5 – منظور نمودن کارمزد و یا حق العمل و یا حق التضمین حق العمل کار ( بر اساس درصدی از فروش )
حساب کالای امانی * بد
حساب شخص حق العمل کار * بس
6 – دریافت وجه یا اسناد دریافتنی از حق العمل کار
صندوق / اسناد دریافتنی * بد
حساب حق العمل کار * بس
7 – شناخت هزینه کالای مفقود شده یا از بین رفته :
اگر کالای امانی مفقود یا از بین رفت باید قیمت تمام شده آن یعنی قیمت تمام شده به اضافه هزینه و سایر هزینه هایی که باید به قیمت کالا اضافه شود را به بستانکار حساب کالای امانی منظور می شود
کالای مفقودی* بد
حساب کالای امانی * بس
انجام عملیات در پایان دوره مالی :
با توجه به اینکه حساب کالای امانی یک حساب موقته و در نهایت مانده حساب کالای امانی نیز به سود و زیان انتقال می یابد. لذا ابتدا باید توجه نمود که اگر بخشی از کالای امانی در پایان دوره موجود بود، باید به عنوان موجودی کالا در بدهکار حساب موجودی کالای امانی نزد دیگران و در بستاانکار حساب کالای امانی نشان داده شود.
و در نتیجه ثبت زیر انجام می شود:
8 –
حساب موجودی کالای امانی نزد دیگران * بد
حساب کالای امانی * بس
پس از ثبت فوق حساب کالای امانی باید مانده گیری شود
اگر مانده بستانکار داشت، سود کالای امانی می باشد و اگر مانده بدهکار داشت، زیان کالای امانی می باشد و به حساب خلاصه سود و زیان انتقال می یابند.
در حالت سود ثبت زیر انجام می شود:
9 –
حساب کالای امانی * بد
خلاصه سود و زیان * بس
و در حالت زیان ثبت زیر انجام می شود:
خلاصه حساب سود و زیان * بد
حساب کالای امانی * بس
10 – حساب کالای ارسالی یک حساب موقت است و به حساب خلاصه سود و زیان بسته می شود.
حساب کالای ارسالی * بد
حساب خلاصه سود و زیان * بس
سلام
من به صورت حق العمل کاری در یک هایپر مارکت مشغول به کار هستم حالا می خواستم ببینم مالیاتی که به من تعلق میگیره چگونه محاسبه میشه؟؟
چون طرف قرارداد من (آمر)میگه تمام مالیات بر عهده من بوده و باید ۱۳ درصد مالیات فروش رو بدم
سلام
حق العمل کار صاحب کالا نمی شود بلکه فقط به حساب آمر (صاحب کالا) معامله میکند. لذا مبلغ فروش متعلق به آمر است و حق العمل کار فقط مستحق دریافت حق العمل (کمیسیون) مشخص شده طبق توافق (قرارداد) است.
درخصوص الزام و نحوه اجرای تکالیف قانون مالیات بر ارزش افزوده تفاوتی میان فعالیت های حق العمل کاری با سایر شرکتها و مشاغل وجود ندارد. در صورتی که حق العمل کار یا آمر مشمول فراخوان های هفتگانه باشند ملزم به ثبت نام و انجام تکالیف نیز هستند.
در صورتی که آمر مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده نباشد (مودی ارزش افزوده نباشد) و حق العمل کار مشمول باشد در این حالت حق العمل کار حق ندارد به ماخذ کل ارزش کالا ارزش افزوده از خریدار دریافت کند. در این حالت فقط به نسبت کمیسیون دریافتی، حق العمل کار از آمر مبلغ مالیات و عوارض را دریافت میکند.
درصورتی که هر دو مودی باشند در هر صورتحساب ۹ درصد مالیات و عوارض درج و وصول میشود.
با توجه به توضیحات فوق شما فقط به نسبت حق العملکاری خود باید مالیات پرداخت کنید و آمر موظف به پرداخت مالیات صورتحساب کالاهای خود است
با سلام و عرض تشکر 2 سوال دارم
1- ایا اشخاص حقیقی هم می توانند حق العمل کار باشند؟
2- ایا قرارداد حق العمل کاری باید شکل خاصی داشته باشد؟
ایا حق العمل کاران در جایی باید ثبت نام کنند ؟
سلام. حق العمل کار می تواند حقیقی و یا حقوقی باشد. طبق مقررات قانون تجارت می توانید اقدام به ثبت شرکت با موضوع حق العمل کاری نمایید. کلیه قرارداد ها اعم از قرارداد حق العمل کاری شرایط عمومی و خاص دارد. مثلا می توانید اقدام به عقد قرارداد در جهت فروش محصولات شرکت لوازم خانگی باشید. در قرارداد مشخصات طرفین، موضوع قرارداد، مشخصات کالا و شرایط و محل فروش، درصد و یا مبلغ حق العمل، نحوه فروش و پرداخت، تعهدات طرفین، شرایط فورس ماژور، فسخ و اقاله و سایر شرایط باید ذکر گردد.
سلام و درود.
خیلی عالی و به دردبخور
ممون.غير از بحث ارزش افزوده ماليات عملكرد به كارمزد تعلق ميگيرد يا كل خريد و فروش ها شركت،
آيا به نظر شما شركت هاي كه در بخش تعاوني كشاورزي هستن و از اتحاديه به عنوان مثال گندم و جو و …دريافت ميكنند و بعد از اضافه كردن مثلا 4%كارمزد به مصرف كننده نهايي مي فروشند حق العمل كار هستند و ماليات عملكرد آنها چگونه است.
سپاس
با عرض سلام. حق العمل درآمد عملیاتی مودی است و طبق مقررات مشمول مالیات عملکرد می شود. دقت کنید زمانی که حق العمل کار کالای آمر را میفروشد کل مبلغ درآمد حق العمل کار نیست و فقط مبلغی که به ازای فروش از طرف آمر به حق العمل کار پرداخت می شود درآمد حق العمل است. زمانی که یک شرکت کالایی را از طرف دیگر خریداری نماید (نه بصورت امانی) وو سپس با اضافه نمودن درصدی به فروش برساند و هیچگونه قرارداد خاصی اعم از قرارداد حق العمل کاری فی مابین طرفین وجود نداشته باشد، یک فعالیت بازرگانی معمولی انجام پذیرفته است و از شمول مقررات حق العمل کاری خارج است. برای اطلاعات و آشنایی بیشتر باب هفتم قانون تجارت را مطالعه بفرمایید.