فهرست مطالب

اگر می خواهید بدانید که چه نکاتی برای حسابرس مستقل بیشتر اهمیت دارد، چه نکاتی در گزارش حسابرسی درج می شود، چگونه گزارش حسابرسی مطلوب تری داشته باشید و همچنین اثر گزارش حسابرس در رسیدگی مالیاتی سالانه چیست این مطلب را از دست ندهید.
بهرحال اغلب ما حسابداران هر سال با حسابرس مستقل سروکار داریم. علم به وظایف حسابرس و همچنین نحوه گزارش نویسی و نکات حائز اهمیت برای حسابرس، جهت بهبود نتیجه حسابرسی (گزارش) به ما کمک خواهد کرد.

آیا حسابرسی سالانه اجباری است؟

وفق مقررات ماده 272 ق.م.م شرکت هایی که دارای شرایط مندرج در این ماده و آیین نامه آن هستند ملزم به ارائه صورتهای مالی حسابرسی شده توسط سازمان حسابرسی یا موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی ایران همراه با اظهارنامه مالیاتی و یا حداکثر ظرف مدت سه ‌ماه پس از مهلت انقضای ارائه اظهارنامه می‌باشند.
در صورت عدم ارائه علاوه بر تعلق جریمه معادل بیست‌درصد ۲۰% مالیات متعلق، درآمد مشمول مالیات آنها طبق مقررات از طریق رسیدگی تعیین خواهد شد.

چهارچوب گزارش حسابرس چگونه است؟

الزامات کنونی درمورد گزارش حسابرسی در ایران، به وسیله استانداردهای حسابرسی مصوب تعیین شده است. استاندارهای حسابرسی مشخصا مرتبط با شکل و محتوای گزارش حسابرسی شامل استاندارد شماره 700 با عنوان گزارشگری نسبت به صورت‌های مالی، استاندارد شماره 705 با عنوان اظهارنظرهای تعدیل شده در گزارش حسابرس مستقل، استاندارد شماره 706 با عنوان بندهای تاکید بر مطلب خاص و سایر بندهای توضیحی در گزارش حسابرس مستقل، استاندارد شماره 710 با عنوان اطلاعات مقایسه‌ای و استاندارد شماره 720 با عنوان سایر اطلاعات مندرج در گزارش‌های حاوی صورت‌های مالی حسابرسی شده می‌باشند.

شکل گزارش حسابرس

اجزای گزارش حسابرس به شرح زیر می‌باشند:
1- عنوان: گزارش باید عنوان «گزارش حسابرس مستقل» را دارا باشد.
2- مخاطب: مخاطب گزارش حسابرس معمولا ارکان راهبری واحد تجاری می‌باشند.
3- بند مقدمه: در اینجا ضمن اشاره به نام واحد تجاری، عناوین صورت‌های مالی اساسی، تاریخ و دوره تحت پوشش و یادداشت‌های توضیحی تصریح می‌شود که صورت‌های مالی حسابرسی شده است.
4- مسئولیت هیئت مدیره در قبال صورت‌های مالی: در این بند به این موضوع تاکید می‌شود که هیئت مدیره مسئول تهیه صورت‌های مالی طبق استانداردهای حسابداری می‌باشد.
5- مسئولیت حسابرس: در گزارش حسابرس تصريح مي شود كه مسئوليت حسابرس، اظهارنظر نسبت به صورتهاي مالي بر اساس حسابرسي انجام شده طبق استانداردهاي حسابرسي است و بدين وسيله مسئوليت حسابرس از مسئوليت هيئت مديره در قبال تهيه صورتهاي مالي متمايز مي شود.
6- اظهارنظر حسابرس: در این بند اظهارنظر حسابرس به یکی از 4 شکل مرسوم ارائه می‌شود. هدف از اشاره به استانداردهای حسابداری در اینجا مطلع کردن مخاطب از چارچوبی است که اظهارنظر حسابرس بر مبنای آن ارائه شده است.
7- سایر مسئولیت‌های گزارشگری: ممکن است حسابرس افزون بر مسئولیت‌های خود مبنی بر اظهارنظر نسبت به صورت‌های مالی مسئولیت‌های اضافی برای ارائه گزارش نسبت به موضوعات دیگر نیز داشته باشد.
8- امضای حسابرس
9- تاریخ گزارش حسابرس

نوع گزارش حسابرس

نوع گزارش حسابرس مستقل یا تعدیل شده است یا تعدیل نشده. گزارش تعدیل نشده یعنی گزارش مقبول که فاقد بند شرط می باشد. اظهارنظرهای تعدیل شده شامل اظهارنظر مشروط، مردود و عدم اظهارنظر می‌باشند. ماهیت موضوعی که منجر به تعدیل می‌شود شامل یکی از موارد زیر است:
1- وجود تحریف در صورت‌های مالی
2- محدودیت در کشف شواهد حسابرسی کافی و مناسب
3- ابهام
در صورت وجود هرکدام از موارد بالا گزارش حسابرس به شرح جدول زیر تعدیل می گردد:

گزارش حسابرسی
تحریف و عدم توافق با مدیریت

منظور از تحریف، انحراف از بکارگیری یک رویه استاندارد حسابداری می باشد. مثلا استفاده از روش LIFO جهت بهایابی موجودی مواد و کالا. در این حالت پس از اینکه حسابرس موضوع را به اطلاع مدیریت می رساند، مدیریت از اصلاح دفاتر خودداری می کند.

محدودیت در کسب شواهد

محدودیت در کسب شواهد یعنی حسابرس به هر دلیلی نتواند به شواهد کافی و مناسب برای اظهارنظر خود دست یابد. مثلا پاسخ تاییدیه های ارسالی از جانب شرکت به دست حسابرس نرسد.

ابهام

همانگونه که از کلمه ابهام مشخص است منظور عدم اطمینان در خصوص یک رویداد در تاریخ گزارش حسابرس است. مثلا عدم اطمینان در خصوص دعاوی حقوقی جاری شرکت.

چند نمونه واقعی از بندهای گزارش حسابرسی

1-همانگونه که در يادداشت توضيحی شماره … صورتهاي مالي منعکس گردیده براساس برگ هاي اعلام بدهي صادره در ارتباط با عوارض آلايندگي سال … و همچنين برگ مطالبه بدهي ماليات و عوارض ارزش افزوده سال … جمعا مبلغ x میلیون ریال از شرکت مطالبه گرديده که هيچگونه ذخیره ای از اين بابت در دفاتر منظور نشده است. شرکت نسبت به برگ هاي اعلام بدهي مزبور اعتراض نموده که نتيجه آن تاکنون مشخص نشده است (ابهام).

2- سرفصل دارایی های ثابت مشهود موضوع یادداشت … صورت های مالی مشتمل بر مبلغ … ریال ارزش دفتری دارایی های ثابت شرکت می باشد که امکان مشاهده عینی برخی از آنها برای حسابرسان فراهم نشده است. با عنایت به مطالب مطروحه و توقف فعالیت های شرکت تعیین آثار احتمالی ناشی از رفع محدودیت مذکور بر صورتهای مالی مورد گزارش برای این موسسه مشخص نمی باشد (محدودیت در کسب شواهد).

3-دارایی های ثابت شرکت در سال x مورد تجدید ارزیابی قرار گرفته، لیکن برخلاف استانداردهای حسابداری دوره تناوب 3 یا 5 ساله درخصوص تجدید ارزیابی رعایت نشده است.تعیین تعدیلات لازم بر صورت های مالی که در صورت انجام تجدید ارزیابی ضرورت می یافت برای این موسسه مشخص نمی باشد (تحریف).

آثار بندهای گزارش حسابرس بر رسیدگی مالیاتی

سوال اینجاست که آیا تحریف ها، محدودیت ها و ابهامات گزارش شده توسط حسابرس بر رسیدگی کارشناس مالیاتی نیز اثر دارد یا خیر؟ پاسخ این سوال قطعا بله است. در قانون مالیات های مستقیم و همچنین بخشنامه ها و آیین نامه های صادره بارها بر رعایت الزامات و استانداردهای حسابداری تاکید شده و در مواردی مانند تسعیر ارز، رعایت استاندارد حسابداری شرط قبول زیان تسعیر ارز عنوان شده است.

با این تفاسیر قطعا گزارش عدم رعایت رویه های استاندارد حسابداری بخصوص در مواردی که موجب دستکاری سود شرکت شده باشد، بر رسیدگی کارشناس مالیاتی تاثیر منفی خواهد داشت.

از جمله موضوعاتی که در صورت ذکر در گزارش حسابرس در رسیدگی مالیاتی اثر منفی دارد می توان به تحریف در محاسبه مبالغ قضاوتی مانند ذخایر، عدم ثبت هزینه ها، عدم شناسایی هزینه های جذب نشده، هزینه های فاقد اسناد و مدارک، ناکارآمدی سیستم بهای تمام شده و … اشاره کرد.

و در انتهای قسمت اول …

در قسمت اول این مطلب کلیاتی در خصوص گزارش حسابرس مستقل عرض کردیم. در قسمت های بعدی این مطلب با تاکید بیشتر بر شرح انواع گزارش حسابرسی، بندهای شرط گزارش حسابرسی، انواع مهم این بندها و راه های پیشگیری و تشریح بیشتر اثر گزارش در رسیدگی مالیاتی در خدمت شما خواهیم بود.

پر بحث ترین مقالات مرتبط

دیگر مقالات مرتبط

5 پاسخ

  1. سلام و درود.
    برای بخش اول ذهنیت خیلی خوبی متوجه حسابدار کردین.
    صمیمانه منتظر مطالب آموزندتون هستم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شروع نامنویسی دوره حضوری آنلاین ۳۳ ام صفرتاصدمالیات ۱۴۰۲

آخرین بروزرسانی ها :

بروز ترین دوره ها :