تکنیک های کاربردی حسابداری بهای تمام شده(بخش اول)

به نام خدا و سلام ، امروز در خدمت شما هستیم با یکی از مباحث مهم در بهای تمام شده به نام تحلیل ضایعات ، ضایعات یا زائدات معمولاً در جریان تولید بر اساس یک سری آیتم های نامناسب و یا ریزش در عملیات تولیدی بوجود می آید . نوع دیگر آن مواد اولیه ای است به علت عوامل بیرونی قابلیت ورود به چرخه تولید را نداشته و به محصول اصلی تبدیل نخواهد شد.

ارزش قیمتی اینگونه ضایعات خیلی کم ویا صفر می باشد و به همین دلیل هیچ هزینه ای به آن اختصاص داده نمی شود . خاک اره یا چوب های بریده شده غیر استنادارد در یک کارخانه سازنده محصولات چوبی نمونه هایی از زائدات هستند. حال اگر ضایعات ارزش فروش داشته باشند به یکی از دو حالت زیر ثبت و تحلیل می شودند :

حالت اول : در صورتی که زائدات مربوط به یک سفارش خاص باشد : 

در این حالت مبلغ حاصل از فروش ضایعات به عنوان بازیافت بخشی از بهای تمام شده سفارش تلقی شده و به بستانکار حساب سفارش مربوطه منظور می شود و ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد :

وجوه نقد / حسابهای دریافتنی ( بدهکار ) …………..کالای در جریان ساخت (سفارش خاص ) بستانکار ….

حالت دوم : در صورتی که زائدات مربوط به یک سفارش خاص نباشد 

، در این حالت به یکی از دو طریق زیر عمل می شود :

• مبلغ حاصل از فروش زائدات به عنوان بازیافت بخشی از هزینه های سربار ساخت دوره مربوط تلقی شده و به بستانکار حساب کنترل سربار ساخت منظور می شود و ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد :

وجوه نقد / حسابهای دریافتنی ( بدهکار ) …………… کنترل سربار ساخت ( بستانکار ) ……

• مبلغ حاصل از فروش زائدات به عنوان سایر درآمدهای عملیاتی تلقی شده و ثبت زیر در دفاتر صورت می گیرد :

وجوه نقد / حساب های دریافتنی ( بدهکار ) …………….درآمد حاصل از فروش زائدات (بستانکار )……..

در مواردی که ارزش فروش زائدات مانند آهن قراضه ، قابل توجه می باشد و فاصله زمانی بین ایجاد و فروش زاندات طولانی است ، می توان یک برآورد محافظه کارانه از ارزش خالص بازیافتنی زائدات به عمل آورده و آن ها را به عنوان موجودی کالا شناسایی و در صورت های مالی گزارش نمود . در این حالت در زمان ایجاد زائدات حسابی تحت عنوان (موجودی زائدات ) بدهکار و یکی از حسابهای کالای در جریان ساخت ، کنرل سربار ساخت و درآمد حاصل از شناسایی زائدات بر حسب نوع مورد بستانکار می شود و هر گونه مابه التفاوت به حساب سود و زیان دوره منظور می گردد.

نکته دیگری که باید در نظر داشت این است که گاهی اوقات زائدات مجدداً به عنوان مواد مستقیم مورد استفاده قرار می گیرد . در چنین حالتی ، ارزش خالص بازیافتنی و زائدات برآورد گردیده و به بدهکار حساب کنترل مواد و بستانکار حساب کالای درجریان ساخت و یا کنترل سربار ساخت بر حسب مورد منظور می شود . در هنگام مصرف مجد مواد مزبور حساب کالای در جریان ساخت بدهکار و حساب کنترل مواد بستکار می شود .

ضمن تشکر فراوان  از استاد بزرگوارم جناب آقای جمشید اسکندری بخاطر توضیحات خیلی جالب در کتاب حسابداری بهای تمام شده ، از شما کاربران عزیز دعوت می کنم ادامه این بحث را در بخش دوم دنبال کنید .

پیشنهاد میکنیم برای آشنایی و تسلط بر مباحث بهای تمام شده از دوره غیرحضوری آموزش حسابداری بهای تمام شده پرشین حساب استفاده کنید و مباحث مرتبط با بهای تمام شده را حرفه ای بیاموزید.

موفق و سربلند باشید.