منو
مدتی است که بحث نصب پایانه‌های فروشگاهی توسط پزشکان در گرفته است. فارغ از موافقت یا مخالفت با این تکلیف، چند سؤال در مورد الزام پزشکان، قابل طرح است. می‌خواهیم ببینیم مسئله نصب کارتخوان را روشن‌تر کنیم؛ اینکه دقیقاً چه گروه‌هایی مشمول این قانون هستند، چه معافیت‌ها و جرایمی برای آنها در نظر گرفته شده است و وضعیت نگهداری از دفاتر و اسناد چه میشود. پرشین حساب پیشتر در مورد پایانه‌های فروشگاهی سخن گفته است؛ در این مطلب اما به مناسبت بحث این روزها، چند مسئله در باب پایانه فروشگاهی با محوریت حوزه درمان طرح می‌کنیم.
در مورد «اصل استفاده از پایانه فروشگاهی» اولین بار این تکلیف در ماده (۷۱) قانون نظام صنفی مصوب ۱۳۸۲/۱۲/۲۴ پیش بینی و برای عدم استفاده از آن جریمه در نظر گرفته شد اما ظاهراً به جز واحدهای صنفی‌ای به اختیار خود و برای بهبود کیفیتِ خدمات‌دهی از این پایانه‌ها استفاده نمودند، این تکلیف، چندان اجرایی نشد.
سپس در سال ۱۳۸۹ ماده (۱۲۱) قانون برنامه پنجم توسعه بر استفاده از صندوق مکانیزه فروش تأکید و این‌بار سازمان امور مالیاتی را مکلف کرد، به تشخیص خود صاحبان مشاغلی را که مکلف به استفاده از پایانه فروش (صندوق مکانیزه فروش) هستند را تا شهریور ماهِ هر سال معرفی و از ابتدای فروردین‌ماهِ سال بعد آنها را ملزم به استفاده از پایانه فروشگاهی کند.
سپس تا سال ۱۳۹۴، سه فراخوان از طرف سازمان امور مالیاتی صادر شد که برخی از صاحبان مشاغل را در بر داشت. در نهایت با اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۳۹۴، به دلیل انقضای مهلت قانون برنامه پنجساله، بحث پایانه فروشگاهی در تبصره (۲) ماده (۱۶۹) ق.م.م (تقریباً با همان محتوای قانون برنامه) پیش‌بینی و ماده (۷۱) ق. نظام صنفی نسخ شد.
در مورد پزشکان (و به‌صورت کلی فعالین حوزه درمان) با اینکه با همین قانون اصلاحی و آیین‌نامه آن امکان الزام آنها به استفاده از پایانه فروشگاهی ممکن بود ولی قانون‌گذار (احتمالاً به دلیل حجم بالای درآمدی این صنف) در بند (ی) تبصره (۶) قانون بودجه سال ۱۳۹۸، آنها را ملزم به نصب و استفاده از پایانه فروشگاهی کرد. باید بر یک نکته تأکید کرد و آن اینکه گرچه ما از تکلیف «پزشکان» صحبت می‌کنیم اما در بند «ی»، مشاغل پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی نیز در کنار پزشکی است؛ بنابراین شاید اصطلاح «فعالین حوزه درمان»، عنوان دقیق‌تری باشد.
بله. جالب اینکه تا قبل از سال ۱۳۹۴، ماده (۷۱) قّانون نظام صنفی و ماده (۱۲۱) قانون برنامه پنجم توسعه فقط صاحبان مشاغل (یعنی اشخاص حقیقی) را مکلف به استفاده از صندوق‌های مکانیزه کرده بودند. در فراخوان‌های سازمان، این امر قابل ملاحظه است.
پس از اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم و اضافه شدن تبصره (۲) به آن، این الزام برای همه اشخاص (چه حقیقی و چه حقوقی) یکسان شد؛ چنانکه تبصره (۲) ماده (۱۶۹) اینگونه شروع میشود: «مؤدیان موضوع این ماده موظف‌اند از سامانه صندوق فروش (صندوق ماشینی (مکانیزه) فروش) و تجهیزات مشابه استفاده کنند»؛ می‌بینیم که قانون به‌صورت عام گفته است «مؤدیان» و تفاوتی میان مؤدیان حقیقی و حقوقی قائل نشده است؛ به‌علاوه، تبصره (۳) ماده (۱۱) آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) ماده (۱۶۹) ق.م.م، صراحتاً از اصطلاح «اشخاص حقوقی مشمول» استفاده می‌کند.
در نهایت، بند (ی) تبصره (۶) قانون بودجه این‌چنین شروع شده: «کلیه صاحبان حِرَف و مشاغل پزشکی، پیراپزشکی، داروسازی و دامپزشکی …»؛ آشکار است که واژه «کلیه» اطلاق دارد و شامل اشخاص حقیقی و حقوقی میشود.
در تبصره (۲) ماده (۱۶۹) هم مشوّق و هم جریمه پیش‌بینی شده است. این تبصره، دو مشوّق در صورت نصب و استفاده از پایانه فروشگاهی در نظر گرفته است: اولاً معادل هزینه‌های انجام‌شده بابت خرید، نصب و راه‌اندازی تجهیزات مذکور اعم از نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، «از مالیاتِ قطعی‌شده» استفاده‌کنندگان پایانه فروشگاهی، قابل کسر است؛ ثانیاً معادل ۱۰٪ از مالیات ابرازی عملکرد آنها (مشروط به رعایت آیین‌نامه اجرایی این تبصره) برای دو سال اول بخشوده میشود. در مقابل، اگر مشمولین، از پایانه فروشگاهی استفاده نکنند، معادلِ ۲٪ فروشی که در پایانه ثبت نشده است، باید جریمه (قابل بخشودگی) پرداخت کنند.
بستگی دارد. تبصره ماده (۶) آیین‌نامه اجرایی مزبور می‌گوید: «در مورد اشخاص مشمول که نرم افزار سامانه صندوق فروش آنها دارای قابلیت ثبت عملیات خرید و فروش (کالا و خدمات)، هزینه و نگهداری حساب موجودی کالا باشد، اطلاعات خروجی سامانه مزبور حسب مورد جایگزین دفاتر، اسناد و مدارک موضوع آیین نامه ماده (۹۵) قانون خواهد بود»؛ بنابراین برای پاسخ به این سؤال باید دید امکانات پایانه فروشگاهی پزشکان و استفاده‌کنندگان از پایانه فروشگاهی، از حیث ثبت عملیات و نگهداری اطلاعات چگونه است.
در مورد کارت‌خوان‌های معمولی باید دید پس از آنکه این کارت‌خوان‌ها تا حدِ شرایط مد نظرِ سازمان امور مالیاتی ارتقاء پیدا کردند، آیا سازمان آنها را از حیث احراز شرایطِ تبصره ماده (۶) آیین‌نامه کافی می‌داند و در نتیجه، به‌عنوان جایگزین دفاتر و اسناد می‌پذیرد یا خیر.
پیشنهاد میشود بخوانید: نحوه محاسبه و ثبت نام مالیات دستگاه کارتخوان چگونه است؟
گروه پرشین حساب در سال ۱۳۹۱ با کمک پروردگار، با هدف افزایش سطح آگاهی مجریان و مدیران در بازار کار مالی و مالیاتی کشور فعالیت خود را آغاز نمود تا به عنوان یک مرجع تخصصی در این حوزه شناخته شود. به اعتقاد ما هر چقدر سطح اگاهی فعالان اقتصادی و مجریان خدمات حسابداری و مالیاتی افزایش پیدا کند، بی شک هم مدیران کشور دغدغه ای بابت توسعه بازار و کسب سود نخواهند داشت و هم حسابداران و کارشناسان خدمات مالیاتی در بازار پر رونق این خدمات رکوردهای درآمدی خوبی را رقم میزنند. به امید داشتن یک جامعه همیشه شاد همراه با رونق بازار کار و تجارت.
