منو
با سلام خدمت کاربران محترم پرشین حساب. مسلماً در این روزها خبر گزارش تحقیق و تفحص باشگاه استقلال و پرسپولیس را ملاحظه نموده اید و این سوال پیش آمده که چرا باشگاه استقلال و پرسپولیس مورد تحقیق و تفحص قرار گرفتند؟ قطعاً از لحاظ قانون وتجارت، مالیات و حسابداری در این دو باشگاه اشکالاتی و ابهاماتی به وجود آمده است. در این مقاله این گزارش را از لحاظ حسابداری، مالیاتی، قانون تجارت مورد بحث قرار داده ایم. با ما همراه باشید.
تحقیق و تفحص یکی از ابزارهای مهم نظارتی مجلس شورای اسلامی است که براساس قانون به نهاد قانونگذار کشور سپرده شده است. مجلس شورای اسلامی علاوه بر وظیفه قانونگذاری، وظیفه نظارت بر اجرای قانون را نیز به عهده داشته و طبق اصل 76 قانون اساسی حق تحقیق و تفحص در تمام امور کشور را دارد که بر این اساس تحقیق و تفحص یکی از مواردی است که نمایندگان در صورت تشخیص می‌توانند انجام دهند و در حیطه اختیارات آنان محسوب می‌شود.
طی سالهای اخیر، حواشی زیادی برسر قرارداد بازیکنان و مربیان این دو تیم مطرح شده و جریمه‌های زیادی برعلیه این دو تیم از جانب فیفا صادر شده است که بدین سبب به دلیل اینکه باشگاه استقلال و پرسپولیس دو شرکت دولتی به حساب می‌آیند نمایندگان مجلس خواستار ورود به اتفاقات پیرامون این دو باشگاه شدند تا شرایط این دو باشگاه را زیر ذره‌بین قرار داده و از ریز قراردادها و دخل و خرج‌ها به طور دقیق مطلع شوند.
باشگاه فوتبال شاهین در سال ۱۳۲۱ به دست عباس اکرامی بناشد شاهین در دهه ۱۳۴۰ به اوج محبوبیت رسید اما در سال ۱۳۴۶ توسط سازمان ورزش و تفریحات ایران شاهین منحل اعلام شد. باشگاه پرسپولیس تهران در سال ۱۳۴۲ به دست علی عبده بنیان‌گذاری شد. پس از انحلال شاهین ۴ نفر از بازیکنان شاهین در ترکیب تیم پرسپولیس قرار گرفتند حضور این ۴ نفر زمینه‌ساز پیوستن بقیهٔ بازیکنان شاهین به پرسپولیس و آغاز محبوبیت این باشگاه شد.
در تاریخ 83/06/23 بر اساس صورتجلسه مجمع عمومی و نامه شماره ۲۴۹۸۹/۱ مورخ ۱۳۹۳/۶/۲۲ سازمان تربیت بدنی جمهوری اسلامی ایران، باشگاه پرسپولیس از مؤسسه به شرکت ورزشی فرهنگی پیروزی با ماهیت سهامی عام تبدیل و تحت شماره ثبتی ۴۵۳۷۰۸ و شناسه ملی ۱۰۱۰۰۳۰۵۲۵۷در اداره ثبت شرکتها و مؤسسات غیر تجاری ثبت گردید. سرمایه اولیه شرکت به میزان ده میلیون ریال و منقسم به ده هزار سهم یک هزار ریالی است و اساسنامه شرکت مشتمل بر ۷۸ ماده و ۱۵ تبصره مصوب شده است.با توجه به تعلق سهام شرکت ورزشی فرهنگی پرسپولیس به وزارت ورزش و جوانان، شرکت مذکور در زمره شرکت های دولتی قرار داشته و مشمول قانون محاسبات عمومی و سایر قوانین و مقررات است.
باشگاه استقلال در چهارم مهر سال 1323 در خيابان فردوسي تهران ابتدا با نام دوچرخه سواران تاسیس گردید و در سال 1328 به تاج تغيير نام داد. پس از پيروزي انقلاب، نام تيم تاج به استقلال تغيير كرد. در تاریخ ۱۳۶۹/۱۰/۸ تحت شماره ۴۵۴۰ و با شناسه ملی ۱۱۰۰۲۴۸۱۰۱ اداره ثبت شرکت و مؤسسات غیر تجاری ثبت گردید. سرمایه شرکت در تیرماه ۱۳۸۷ براساس تصمیم مجمع عمومی فوق العاده از ۱.۰۰۰.۰۰۰ ریال به ۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰ ریال افزایش یافت و ماهیت حقوقی شرکت از مؤسسه یا شرکت سهامی خاص تغییر یافت و به سهامی عام تبدیل گردید.اساسنامه جدید شرکت با ۵۸ ماده و ۱۱ تبصره تصویب و جایگزین اساسنامه قبلی گردید.استقلال نیز با توجه به تعلق سهام خود به وزارت ورزش و جوانان در زمره شرکت های دولتی قرار گرفته و رعایت قانون محاسبات عمومی کشور و سایر مقررات موضوعه در این شرکت الزامی خواهد.
در 30 اردیبهشت سال جاری بعد از گذشت 18 ماه حجت الاسلام سید صادق طباطبایی‌نژاد عضو کمیسیون فرهنگی مجلس در جریان گزارش نهایی کمیسیون فرهنگی در مورد تحقیق و تفحص از منابع و مصارف نظام مدیریت شرکتهای فرهنگی و ورزشی وابسته به وزارت ورزش و جوانان در ۱۰ سال اخیر مصوب کردند که این گزارش تحقیق و تفحص از عملکرد دو باشگاه پرسپولیس و استقلال و برای بررسی به قوه قضاییه ارسال شود.
طبق گزارش قرائت شده، تحقیق و تفحص انجام شده در دو باشگاه شامل موارد زیر می‌باشد.
در گزارش به موضوع درآمد حاصل از فروش بلیت، نقل و انتقال بازیکنان، فعالیت‌های ورزشی و مسابقات و فعالیت‌ها و خدمات اماکن ورزشی و مدرسه فوتبال پرسپولیس، استقراض از منابع غیر بانکی و دریافت تسهیلات و منابع خارجی اشاره شده است. به دلیل راه یابی تیم ملی به جام جهانی با حضور دو بازیکن پرسپولیس در تیم ملی، فیفا موظف به پرداخت یک میلیون و ۴۰۰ هزار دلار به این باشگاه بوده است که تا زمان گزارش هیات این مبلغ به باشگاه پرداخت نشده است.
کل هزینه حق الزحمه ورزشی این باشگاه در ۱۰ سال اخیر جمعا مبلغ ۱۷۴۰ میلیارد و ۶۴۴ میلیون و ۵۸۱ هزار و ۷۰۳ ریال بوده است که حدودا ۶۸ درصد کل هزینه‌های باشگاه و بیشترین مرکز هزینه به شمار می‌آید که بابت حق الزحمه، کادر فنی و بازیکنان داخلی و غیره پرداخت شده است.
هیچ حساب ارزی مشخصی برای باشگاه وجود ندارد و دریافت درآمد ارزی در صندوق نگهداری و معادل ریالی آن به نرخ دولتی در حساب‌ها بدون ضمائمی ثبت می‌شود.برخی از عملیات‌های مالی خارج از سیستم انجام شده و به صورت تهاتری و بدون انعکاس آن در صورت‌های مالی است که بر اساس استانداردهای حسابداری انجام تهاتر در حساب‌ها جایز نیست. واریز مبالغ قراردادها به حساب مستقیم کادر مربیان به جای حساب بانکی درآمد باشگاه که یک تخلف بزرگ محسوب می‌شود.
با بررسی های انجام شده در خصوص قراداد های منعقد شده طی 10 سال در باشگاه پرسپولیس که اکثراً با شرکتهای تبلیغاتی و سایر شرکتها برای دریافت خدمات منعقد شده است تقریبا در تمامی این قراردادها، ایرادات و اشکالات حقوقی و موارد خلاف مقررات مالی وجود دارد که می توان به عدم وصول مبلغ ثابت قراردادها، عدم شفافیت میزان درآمدهای طرفهای قرارداد، عدم اخذ تضامین و وثایق کافی و لازم، عدم واریز یا واریز مبالغی کمتر از مبلغ ثبت شده در قرارداد به حساب بانکی باشگاه، عدم رعایت قواعد و مقررات تنظیم قراردادهای مالی اشاره نمود که باعث تحمیل هزینه های مضاعف و از دست دادن اعتبار و سرمایه در باشگاه پرسپولیس گردیده است.
منابع و مصارف بودجه ای باشگاه پرسپولیس و میزان انحراف از آن از سال ۱۳۹۱ تا سال ۱۳۹۵ ارائه شده است که بیشترین میزان انحراف از بودجه در سال ۱۳۹۲ اتفاق افتاده است که برای درآمدها ۸۹ درصد و برای مصارف ۱۴۱ درصد انحراف وجود داشته است. این انحراف بودجه می‌تواند ناشی از عدم هماهنگی و همچنین افزایش بی رویه هزینه های و جریمه هایی که به دلیل نبود واحد حقوقی قوی متحمل باشگاه شده و از طرفی وصول نشدن بخشی از درآمدهایی که حق باشگاه می باشد عنوان نمود. همچنین باشگاه هیچگونه اطلاعاتی برای ارقام بودجه ای سال ۱۳۹۶ به هیات ارائه نکرده است.
کل هزینه قرارداد منعقده با بازیکنان و کادر فنی جمعاً مبلغ ۱.۶۳۱.۸۴۸ میلیون ریال است که اهم ایرادات در قراداد را می‌توان به عدم حواله مبلغ قرارداد برای یک بازیکن خارجی و در نتیجه افزایش هزینه‌های باشگاه از طریق اسپانسر، پرداخت مبالغی به بازیکنان خارج از مفاد قراردادها (مانند هزینه اجاره خانه آقای روزبه چشمی و آقای مهدی قائدی با پرداخت مبلغ مازاد قرارداد به آقای امید ابراهیمی)، عدم تصویب برخی پرداخت‌ها در مجمع عمومی، پرداخت ارزی به جای پرداخت ریالی به برخی بازیکنان.
آقای احمد سعادتمند در زمان تصدی ریاست هیئت مدیره باشگاه استقلال، همزمان کارمند وزارت ورزش و جوانان بوده بدیهی است که طبق تبصره۲ اصلاحیه ماده ٢٤١ قانون تجارت «هیچ فردی نمی‌تواند اصالتاً یا به نمایندگی از شخص حقوقی همزمان در بیش از یک شرکت که تمام یا بخشی از سرمایه آن متعلق به دولت یا نهادها یا مؤسسات عمومی غیردولتی است، به سمت مدیرعامل یا عضو هیئت‌مدیره انتخاب شود. متخلف علاوه بر استرداد وجوه دریافتی به شرکت به پرداخت جزای نقدی معادل وجوه مذکور محکوم می‌شود. مؤسسات عمومی غیردولتی هم شامل این قانون خواهند بود.»
یکی از اصول مهم پذیرفته شده در حسابداری اصل تطابق هزینه ها با درآمدها می‌باشد، به عبارتی برای تعیین سود هر دوره، باید هزینه هائی که برای کسب درآمد های همان دوره تحمیل شده اند را مشخص کرده و آنها را از درآمدها کسر نمائیم. در یکی از بندهای گزارش تحقیق و تفحص که به آن اشاره شده است عدم شناسایی و ثبت هزینه‌ها و درآمدها در زمان تحقیق می باشد.
در بند دیگری که در گزارش به آن اشاره شده است عدم تعیین وضعیت مالکیت ساختمان دفتر مرکزی شرکت و عدم منظور نمودن هزینه‌ای به عنوان اجاره در حساب‌ها است. طبق اصول حسابداری باید تمامی درآمد ها و هزینه ها به موقع شناسایی و ثبت شوند.
در بخش دیگری از اشکالات سیستم حسابداری عدم ارائه گزارش و زمان کارکرد افراد به کارگیری شده در باشگاه می باشد که در این صورت حقوق و دستمزد به شکل صحیح محاسبه نشده است و هزینه و سود و زیان باشگاه نیز زیر سوال خواهد رفت زیرا هزینه های حقوق و دستمزد که یکی از مهمترین هزینه‌های عملیاتی اکثر مؤسسات است و نشان‌دهنده سهم نیروی کار در تولید محصولات و ارائه خدمات می باشد. هزینه حقوق و دستمزد بخش قابل‌ملاحظه‌ای از هزینه‌های یک شرکت را به خود اختصاص می‌دهد پرواضح است مدیریت واحدهای اقتصادی نیاز به کنترل دقیق و منظمی در این زمینه‌دارند.
مورد دیگری که در گزارش تحقیق و تفحص به آن اشاره گردیده و می‌توان از منظر حسابداری به آن توجه کرد محاسبه استهلاک برای اموالی که وجود خارجی ندارند یا از لیست اموال باشگاه خارج شده‌اند. وجود الزامات خاص در استاندارد حسابداری شماره 11 در خصوص دارایی های ثابت مشهود و ماده 149 قانون مالیات مستقیم در خصوص استهلاک دارایی های ثابت اهمیت این موضوع را چندیدن برابر می‌کند.
در بخش دیگری از گزارش که می‌توان در این زمینه به آن اشاره نمود مفقود شدن اسباب و وسایلی که برای محل اسکان بازیکنان خارجی باشگاه خریداری شده است ضمن احتساب هزینه استهلاک برای این وسایل در صورتحساب‌های مالی می‌باشد.
در بخش دیگری از گزارش به اهداء هدیه و پاداش به اعضای غیر موظف هیئت مدیره و همچنین عدم تصویب پرداخت حق جلسه به اعضای موظف و غیر موظف هیأت مدیره باشگاه در مجمع عمومی اشاره شده است که این موضوع بر خلاف ماده 134 قانون تجارت است.
در این ماده آمده که مجمع عمومی عادی صاحبان سهام می‌تواند با توجه به ساعات حضور اعضاء غیر موظف هیات مدیره در جلسات هیات مزبور پرداخت مبلغی را به آنها به طور مقطوع بابت حق حضور آنها در جلسات تصویب کند و اعضاء غیر موظف هیات‌مدیره حق ندارند به جز آنچه در این ماده پیش‌بینی شده است در قبال سمت مدیریت خود به طور مستمر یا غیر مستمر بابت حقوق یا پاداش یا‌حق‌الزحمه وجهی از شرکت دریافت کنند.
طبق استاندارد حسابداری شماره 8 و استاندارد حسابرسی شماره 501 که شرکتها را ملزم کرده که حداقل سالی یکبار انبارگردانی نموده و مغایرت فیزیکی مواد و کالای خود را در آخر سال با سیستم مالی به صفر برسانند که متاسفانه این موضوع در باشگاه رعایت نشده و در یکی از بندهای گزارش به عدم انجام انبارگردانی برای مواد و کالاهای در اختیار باشگاه می باشد اشاره شده است.
از نظر حسابداری و حسابرسی در خصوص قرارداهایی که خاتمه یافته است در صورت ارائه اسناد تضمین باید نسبت به عودت آن اقدام شود و در حساب ها درج گردد. در یکی از بند های گزارش تحقیق و تفحص آمده است که در صورت‌های مالی منتهی به ۱۳۹۷/۴/۳۱ مبلغ ۲۳،۹۳۰ میلیون ریال از اسناد تضمینی شرکت نزد دیگران مربوط به قراردادهایی است که موضوع آنها خاتمه یافته لیکن نسبت به بازپس‌گیری تضامین فوق اقدامی صورت نپذیرفته است.
طبق استاندارد شماره 37 که در خصوص ابزارهای مالی افشاء بحث کرده است در این خصوص طبق بند گزارش تحقیق و تفحص در باشگاه استقلال و پرسپولیس این مورد اصلا رعایت نشده و ارائه صحیح در خصوص تفکیک دریافتنی‌ها و پرداختنی‌های تجاری و غیرتجاری پیش دریافت‌ها صورت نپذیرفته است.
طبق استاندارد 505 حسابرسی، شرکت باید دریافت تاییدیه کتبی از مشتریان تجاری و غیر تجاری داشته باشد. اما در این باشگاه شده در سال مالی ۱۳۹۶ تائیدیه مبلغ ۴۳ میلیارد ریال از دریافتنی‌های تجاری و غیرتجاری و مبلغ ۱۶۹ میلیارد ریال از پرداختنی‌های تجاری و غیرتجاری آن واصل نشده است.
نسبت جاری که از تقسیم دارایی های جاری به بدهی های جاری به دست می‌آید که عدد به دست آمده در بهترین حالت بین 1 و 2 است. طبق گزارش تحقیق و تفحص در باشگاه استقلال و پرسپولیس دارائی‌های جاری در مقایسه با بدهی‌های جاری سالانه از رشد منفی برخوردار بوده و نشان‌دهنده عدم توان شرکت در تأمین و پرداخت بدهی‌ها در شرایط بحرانی است.
این از نظر هیئت تحقیق و تفحص و مجلس جای سوال دارد باشگاهی با این همه درآمد که از طریق مختلف به دست می آورد چرا نسبت به این مهمی را رعایت نکرده و از دارایی های خود به نحو احسنت استفاده ننموده است که حتی توان پرداخت بدهی های خود را هم ندارد.
به دلیل عدم استقرار سیستم کنترل‌های داخلی مناسب، باشگاه دارای ضعف‌های عدیده‌ای است که به عنوان نمونه می‌توان از عدم تفکیک مناسب وظایف کارکنان، ارسال به موقع اسناد و مدارک از سوی واحدهای مختلف جهت صدور اسناد حسابداری و ثبت در دفاتر، عدم امضاء اسناد حسابداری از سوی مسئولان مربوطه، عدم ابطال مدارک پیوست اسناد حسابداری، عدم بایگانی مناسب اسناد و مدارک متعلق به شرکت به عنوان مثال مصوبات هیئت مدیره و مجامع عمومی مربوط به دوره تصدی هیئت مدیره قبلی در محل شرکت موجود نیست.
طبق ماده 141 قانون تجارت که یکی از مهمترین قوانین قانون تجارت می باشد، اگر بر اثر زیان‌های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود هیات مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت نماید تا موضوع انحلال یا بقاء شرکت مورد بررسی و رای واقع شود. طبق گزارش هیئت تحقیق و تفحص در ترازنامه پایان سال مالی ۱۳۹۶ بدهی‌های جاری شرکت بیش از ۱۹.۵ برابر دارایی‌های جاری است و زیان انباشته ۱۶.۰۸ برابر سرمایه آن است که مشمول ماده ۱۴۱ اصلاحیه قانون تجارت است.
ترکیب اعضای مجمع عمومی شرکت فرهنگی ورزشی استقلال به عنوان یک شرکت دولتی به رغم تبصره ۷۲ قانون بودجه اصلاحی سال ۱۳۵۲ و قانون اصلاح تبصره مذکور رعایت نشده و تمامی تصمیمات ازجمله انتخاب اعضای هیأت مدیره فعلی شرکت با نظر وزیر ورزش و جوانان است.
اساسنامه شرکت بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی باید به تصویب هیأت وزیران برسد اما در تاریخ ۱۳۸۷/۴/۸ به تصویب مجمع عمومی فوق‌العاده شرکت رسیده است و ایراداتی در اساسنامه مورد اشاره وجود دارد. در جمع بندی این گزاش با توجه به رعایت نکردن قوانین و مقررات حاکم بر شرکت های دولتی از سوی دو باشگاه به رای گذاشتن این گزارش جهت ارائه به قوه قضاییه جهت شفافیت عملکرد این دو باشگاه تصویب گردید.
تحقیق و تفحص از باشگاه استقلال و پرسپولیس به دلیل حواشی و جریمه های زیاد از جانب فیفا از یک سو و قرادادها و دخل و خرج های این دو تیم که یکی از شرکت های دولتی است از سوی دیگر بنا به درخواست تعدادی از نمایندگان در صحن علنی مجلس مطرح شد و رای آورد، که تهیه این گزارش یک سالی طول کشید.
تحقیق و تفحص در رابطه با منابع، مصارف، ساز و کار مدیریتی، جرائم و این مسائل در طول 10 سال مورد نظر هیئت تحقیق و تفحص قرار گرفت. شاید مهمترین و اساسی ترین ایرادی که در این دو باشگاه وجود داشت اجرا نکردن قوانین حاکم بر شرکت های دولتی می باشد که به صورت آزاد و براساس نظر شخصی اداره می شود.
در دو باشگاه از نظر حسابداری متاسفانه حسابداری دقیقی انجام نمی شود و از طرفی حساب سالانه در دو باشگاه وجود ندارد. گردش پول در حساب های شخصی و پرداخت هایی از حساب های شخصی از سوی دو باشگاه انجام شده است. نبود واحد حقوقی قوی جهت دفاع از حق و حقوق واقعی از دیگر نقاط ضعف در دو باشگاه است.
گروه پرشین حساب در سال ۱۳۹۱ با کمک پروردگار، با هدف افزایش سطح آگاهی مجریان و مدیران در بازار کار مالی و مالیاتی کشور فعالیت خود را آغاز نمود تا به عنوان یک مرجع تخصصی در این حوزه شناخته شود. به اعتقاد ما هر چقدر سطح اگاهی فعالان اقتصادی و مجریان خدمات حسابداری و مالیاتی افزایش پیدا کند، بی شک هم مدیران کشور دغدغه ای بابت توسعه بازار و کسب سود نخواهند داشت و هم حسابداران و کارشناسان خدمات مالیاتی در بازار پر رونق این خدمات رکوردهای درآمدی خوبی را رقم میزنند. به امید داشتن یک جامعه همیشه شاد همراه با رونق بازار کار و تجارت.
