دوستان خوبم سلام. روز و روزگارتون شاد. با وجود اینکه مدت زیادی از اجرایی شدن قانون مالیات بر ارزش افزوده میگذرد، هنوز دستورالعملها و قوانین آن برای عدهای مبهم است؛ میتوانید مقاله محاسبه مالیات نقل و انتقال خودرو هم در پرشین حساب مطالعه کنید.یکی از مهمترین این مسائل، تفاوت معافیت مالیاتی با نرخ صفر مالیاتی است؛ از اینرو بر آن شدیم تا با ارائه تعریف کاملی از این مسئله، یک بار برای همیشه به ابهامات موجود در این زمینه خاتمه دهیم. در این مقاله با معافیت مالیات ارزش افزوده و نرخ صفر مالیات ارزش افزوده و مشمولان آن آشنا خواهید شد. با ما همراه باشید.
تکلیف مالیات بر ارزش افزوده
مودیان نظام مالیات بر ارزش افزوده موظند فرم اظهارنامه ارزش افزوده خود را حداکثر تا 15 روز پس از پایان دوره سه ماهه مربوطه به سازمان امور مالیاتی ارائه دهند؛ در اظهارنامه ارزش افزوده کلیه اطلاعات مربوط به خرید و فروش کالاها و خدمات و مبالغ خرید و فروش جهت محاسبه مالیات و عوارض ارزش افزوده ارائه میشود.
معافیت مالیات ارزش افزوده چیست؟
بر اساس ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده، برخی از مشاغل به صورت دائمی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند؛ این گروه از مشاغل الزامی برای ثبت نام در سامانه مالیات بر ارزش افزوده ندارند. به عبارت دیگر، اشخاصی که در این زمینهها فعالیت اقتصادی دارند، نیازی نیست که در سامانه ارزش افزوده ثبت نام نمایند. اما سایر مشاغل که در این ماده قانونی ذکر نشدهاند، باید در سامانه مالیات بر ارزش افزوده ثبت نام و مالیات خود را پرداخت نمایند.
چه کسانی مشمول معافیت مالیات ارزش افزوده هستند؟
فعالیت در زمینه عرضه و ارائه برخی از کالاها و خدمات و همچنین واردات آنها از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است؛ مانند: محصولات کشاورزی، مطبوعات، نان، گوشت، انواع دارو، خدمات بانکی، خدمات مسافربری و موارد دیگری که در ماده 12 این قانون به تفصیل بیان شده است. برای اطلاع از فهرست مشاغل معاف از ثبت نام و مالیات بر ارزش افزوده مقاله “صفر تا صد معافیتهای مالیات بر ارزش افزوده” را ببینید.
نرخ صفر مالیات ارزش افزوده چیست؟
- حمایت از مشاغل در دورهای که این مشاغل فعالیت اقتصادی نداشتهاند
- رونق اقتصادی در برخی دورههای بحرانی اقتصادی
برای برخی مشاغل مشمول مالیات ارزش افزوده، نرخ صفر مالیات ارزش افزوده در نظر میگیرد؛ به عبارت دیگر، این مشاغل را به صورت موقتی از پرداخت مالیات معاف مینمایند.
تفاوت نرخ صفر ارزش افزوده و معافیت مالیاتی
- در معافیت مالیاتی مودی به صورت دائم از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است؛ اما در نرخ صفر ارزش افزوده معافیت مالیاتی به صورت موقتی (برای دورهای که فعالیت نداشتهاند) اعمال میشود.
- معافیت مالیاتی وابسته به شرایط اقتصادی جامعه نیست؛ اما یکی از عوامل اعمال نرخ صفر مالیات ارزش افزوده وجود شرایط بحرانی اقتصادی و یا تازه تاسیس بودن مجموعه اقتصادی است.
- در هنگام معافیت مالیاتی ثبت نام در سامانه و ارسال اظهارنامه ضرورتی ندارد؛ اما ثبت نام در سامانه ارزش افزوده و ارسال اظهارنامه، شرط برخورداری از نرخ صفر ارزش افزوده میباشد.
چه زمانی مودی باید اظهارنامه ارزش افزوده با نرخ صفر ارسال نماید؟
گاهی مودی مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده میباشد؛ از این رو در سامانه ثبت نام میکند؛ اما به دلایلی نظیر شرایط بد اقتصادی و یا ورشکستگی، در دوره منتهی به ارائه اظهارنامه ارزش افزوده، هیچ فعالیتی نداشته است؛ اما کسب و کار او هنوز فعال است؛ در این شرایط مودی موظف است که مالیات خود را در آن دوره با نرخ صفر اعلام نماید.
شرایط ارائه اظهارنامه با نرخ صفر ارزش افزوده
با توجه به توضیحات فوق، هرگاه مودی دارای تمامی شرایط زیر باشد، بایستی اظهارنامه ارزش افزوده خود را با نرخ صفر ارسال نماید:
- مودی مشمول پرداخت مالیات بر ارزش افزوده باشد
- در سامانه ارزش افزوده ثبت نام کرده باشد
- در دوره مربوطه هیچ فعالیتی نداشته باشد (هیچ تراکنش خرید یا فروشی برای او ثبت نشده باشد)
شیوه ارسال اظهارنامه با نرخ صفر ارزش افزوده
ارسال اظهارنامه ارزش افزوده یکی از مهمترین تکالیف مالیاتی برای کلیه مودیان است؛ از این رو عدم ارسال اظهارنامه به دلیل عدم فعالیت، جرم تلقی میشود. برخی بدون در نظر گرفتن این موضوع، اظهارنامه ارزش افزوده خود را ارائه نمیدهند؛ به عبارتی خود را معاف از مالیات میدانند؛ به این ترتیب مشمول جریمه عدم ارائه اظهارنامه میشوند. پس وظیفه مودی در دوره عدم فعالیت چیست؟
زمانی که بر اساس قانون، شخص مشمول مالیات ارزش افزوده باشد، اما در دورهای فعالیت نداشته باشد؛ باید اظهارنامه ارزش افزوده خود را با شرایط زیر ارسال نماید:
- انجام کلیه مراحل مانند دورههای قبلی
- اعلام درآمد در دوره عدم فعالیت دقیقا برابر با آخرین دوره فعالیت اقتصادی
- اعلام مبالغ صفر برای کلیه خرید و فروشها
- ثبت نهایی اظهارنامه و دریافت کد رهگیری
- محاسبه مبلغ صفر در مرحله پرداخت مالیات و عوارض
به این ترتیب اظهارنامه مالیات ارزش افزوده با نرخ صفر محاسبه میشود.
مجازات عدم انجام تکالیف مالیات بر ارزش افزوده
بر اساس ماده 22 قانون مالیات بر ارزش افزوده، موديان ماليـاتی در صورت انجام ندادن تكاليف مقرر در اين قانون و يا در صورت تخلف از مقررات ايـن قانون، علاوه بر پرداخت ماليات متعلق و جريمه تاخير، مشمول جريمه ای به شرح زير خواهند بود:
- عدم ثبت نام در مهلت مقرر: معادل هفتاد و پنج درصد (75%) ماليات متعلق تا تاريخ ثبت نام يا شناسايی حسب مورد
- عدم صدور صورتحساب: معادل يك برابر ماليات متعلق
- عدم درج صحيح قيمت در صورتحساب: معادل يك برابر مابهالتفاوت ماليات متعلق
- عدم درج و تكميل اطلاعات صورتحساب مطابق نمونه اعلام شده: معادل بيست وپنج درصد (25%) ماليات متعلق
- عدم تسليم اظهارنامه: معادل پنجاه درصد (50%) ماليات متعلق
- عدم ارائه دفاتر يا اسناد و مدارك: معادل بيست و پنج درصد (25%) ماليات متعلق
نکته: جریمه تاخير در پرداخت ماليـاتهای موضوع ايـن قانون در مواعد مقرر، به ميزان دو درصد (2%) در ماه، خواهد بود؛ این جریمه نسبت به ماليات پرداخت نشده و مدت تاخير هر دو اعمال خواهد شد.
سوالات مربوط به ارزش افزوده در سامانه پرسش و پاسخ
یکی از ویژگیهای مجموعه پرشینحساب، امکان طرح پرسش و دریافت پاسخ از کارشناسان خبره ما میباشد؛ همچنین امکان بررسی پرسشهای سایر کاربران و پاسخهای کارشناسان در سامانه پرسش و پاسخ است. در ادامه بخشی از پرسشهای مطرح شده از سوی کاربران در زمینه ارزش افزوده را برای شما عنوان خواهیم نمود:
شمول یا عدم شمول مالیات بر ارزش افزوده
پرسش: با سلام؛ آژانسهای هواپیمائی بلیط را از شرکتهای هواپیمائی مثل ایران ایر و … با دریافت چند درصد کارمزد میخرند؛ به صورتی که در آن ارزش افزوده لحاظ شده است. سپس بلیط را با همان قیمت در اختیار مشتری قرار میدهند؛ به عبارت دیگر ارزش افزوده دیگری به آن اضافه نمیکنند. بنابراین ثبت ارزش افزوده فروش را چگونه باید انجام دهند؟
پاسخ: بر اساس ماده ۱۲ قانون مالیات بر ارزش افزوده شرکتهای حمل و نقل از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده هستند؛ شرکتهای هواپیمایی نیز در این دسته قرار دارند. در نتیجه نباید ارزش افزوده دیگری بر روی بلیطهای خود اعمال کنند. این مغایر با قانون است شما نه مالیات بر ارزش افزوده خرید را باید ثبت کنید و نه مالیات بر ارزش افزوده فروش را.
پرسش: آیا محصولات سایتهای آموزشی از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند؟
پاسخ: تحت شرایط زیر میتوانند برای محصولات آموزشی خود از معافیت استفاده نمایند:
- مجوزهای لازم را دریافت کرده باشند
- در سامانه سازمان امور مالیاتی ثبت نام نموده باشند
- تکالیف و قوانین را رعایت کنند
- از حوزه مالیاتی خود استعلام بگیرند
تمدید گواهی ارزش افزوده
پرسش: سلام وقت بخیر. برای تمدید گواهی ارزش افزوده قبل از اتمام مهلت اعتبار باید اقدام کرد یا بعد از آن؟
پاسخ: سلام. صدور و تمدید گواهی ارزش افزوده منتفی شده است. لطفا مقاله “اعتبار ثبت نام مالیات بر ارزش افزوده” را مطالعه فرمائید.
اصلاح اظهارنامه ارزش افزوده
پرسش: یکی از همکاران ما ارزش افزوده زمستان ۹۸ را اشتباه ارسال کرده بودند. به این معنی که، شرکت طرف قرارداد، در فایل اکسل اطلاعات ارسالی برای شرکت، تمامی اطلاعات خرید و فروش مربوط به کل سال را گذاشته بودند؛ اما به ایشان اطلاع نداده بودند.
از آنجا که این اطلاعات در روز آخر برای ایشان ارسال شده بود، ایشان اطلاعات ارسالی را با عجله در اظهارنامه وارد کرده بود؛ در زمان ارسال معاملات فصلی متوجه اشتباه شدند و اظهارنامه ارزش افزوده را اصلاح کردند؛ ولی تیک استرداد اعتبار را زدند.
بعد از یک ماه از دارایی با ایشان تماس گرفتند و از ایشان برای اصلاح اطلاعات و حذف تیک استرداد دعوت کردند. به این ترتیب دو بار الحاقی ثبت شده و متاسفانه دوباره اظهارنامه اشتباه بار اول را اصلاح کردند.
الان اداره دارایی همان مبلغ آخر و به عبارت دیگر، کل خرید و فروش سالیانه را به عنوان خرید و فروش در نظر گرفته است. به نظر شما این شرکت باید چه اقداماتی انجام دهد؟ برای اصلاح این اشتباه به کجا مراجعه کند؟
پاسخ: اگر امکان اصلاح گزارش ها را ندارند باید صبر کنند؛ زمانی که برگ تشخیص صادر شد اعتراض کنند و با لایحه در هیات موضوع را دفاع نمایند.