منو
پخش مویرگی روشی از فروش است که تولید کننده محصول خود را به صورت مستقیم به مصرف کننده می‌رساند و مصرف کننده محصول را از واسطه خریداری نمی‌کند.
با استفاده از مکان‌های فروش در دسترس، بیشترین بازار را تحت پوشش قرار دهند.
پخش مویرگی به دو نوع پخش سرد و گرم تقسیم میشود:
♦ پخش سرد: بازاریاب به مشتری معرفی شده، رضایت او را برای فروش محصول جلب کرده و در صورت سفارش صورتحساب به خریدار تحویل و سپس محصول را برای مشتری ارسال میکند.
♦ پخش گرم: در این روش، بازاریاب در محل خریدار حاضر شده و همزمان با فروش، محصول را نیز تحویل میدهد. به عبارتی پس از ثبت سفارش، محصولات مورد سفارش در همان لحظه به مشتری تحویل میشود.
این شرکتها تنها خرید و فروش محصولات را انجام می دهند و به تولید نمی پردازند. حسابداری شرکتهای پخش مویرگی زیر گروه شرکتهای بازرگانی است.
شاید در آگهی های استخدام حسابدار به این مورد برخورده باشید، استخدام حسابدار در شرکت پخش مویرگی. بحث امروز پرشین حساب حسابداری در شرکتهای پخش است که به اصطلاح حسابداری پخش مویرگی نامیده میشود. افرادی که علاقمند به حسابداری در شرکتهای پخش هستند باید بدانند که این نوع حسابداری همان شیوه حسابداری بازرگانی‌ست. این شرکتها معمولا خرید و فروش محصولات را انجام میدهند و به تولید نخواهند پرداخت.
در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری به موضوع حسابداری پخش مویرگی در شرکتهای پخش می‌پردازیم، با ما همراه باشید.
پخش مویرگی روشی از فروش است که تولید کننده محصول خود را به صورت مستقیم به مصرف کننده می‌رساند و مصرف کننده محصول را از واسطه خریداری نمی‌کند. این نوع از فروش بیشتر در مورد کالاهایی که زودتر مصرف می‌شوند کاربرد دارد، فروش محصولات مواد غذایی می‌تواند نوعی از پخش مویرگی باشد. البته باید گفت پخش مویرگی فقط مختص محصولات غذایی، آرایشی و بهداشتی نیست؛ بلکه تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان تجهیزات اداری، آشپزخانه، لوازم خانگی، مبلمان، محصولات مصرفی و… هم می‌توانند از مدیریت فروش مویرگی استفاده کنند.
به عبارتی توزیع یا پخش مویرگی به معنی فروش و ارائه محصول یا خدمات به مشتریان بدون واسطه است.
در شرکت پخش مویرگی، کالاها تا آخرین میزان کانال پخش یعنی خرده فروش ارائه میشود و هدف در این شرکتها به طور معمول عرضه کالاهایی است که زود به مصرف میرسد و از نظر قیمت نیز ارزان هستند.
می‌توان گفت پخش مویرگی یا فروش مویرگی محصولات را طوری توزیع کرده که محصول همه جا در دسترس باشد و بیشترین خریدار را داشته باشد. در اکثر اوقات، پخش مویرگی در مواقعی که مشتریان محصولاتی از برندهای متفاوت در اختیار دارند، ضرورت پیدا میکند.
در واقع هدف از پخش مویرگی این است که با استفاده از مکان‌های فروش در دسترس، بیشترین بازار را تحت پوشش قرار دهد.
پخش مویرگی به دو نوع پخش سرد و گرم تقسیم میشود:
♦ پخش سرد
در این روش پخش، بازاریاب به مشتری معرفی شده، رضایت او را برای فروش محصول جلب کرده و در صورت سفارش صورتحساب به خریدار تحویل و سپس محصول را برای مشتری ارسال میکند.
این روش بیشتر در مورد کالاهایی است که تاریخ مصرف طولانی دارند به عبارتی در این روش، سفارش قبل از توریع محصول انجام میشود. مانند محصولات بهداشتی.
♦ پخش گرم
در این روش، بازاریاب در محل خریدار حاضر شده و همزمان با فروش، محصول را نیز تحویل میدهد. به عبارتی پس از ثبت سفارش، محصولات مورد سفارش در همان لحظه به مشتری تحویل میشود. یعنی سفارش مشتری در زمان توزیع ثبت و تحویل میشود. پخش گرم در مورد کالاهایی است که دارای تاریخ مصرف کم هستند. مانند محصولات غذایی.
شرکتهای پخش مویرگی و توزیع ازنظر ساختار و اندازه باهم تفاوت دارند.
شرکتهای پخش مویرگی از لحاظ ساختار به دو دسته مستقل و وابسته نقسیم می‌شوند:
در این نوع از شرکتها با چند اسم تجاری مختلف در یک زمان مشخص همکاری به عمل می‌آید و بیشتر در زمینه صنایع غذایی، دارویی و بهداشتی فعالیت دارند.
این نوع از شرکتها تحت نظر شرکتهای تولیدی هستند و وظیفه آنها پخش محصولات تولیدی مربوط به خودشان است.
♦ شرکت های کوچک محلی
♦ شرکتهای متوسط
♦ شرکتهای پخش به صورت گسترده
شرکتهایی که از روش فروش مویرگی کسب درآمد می‌کنند چه کوچک باشند یا برزگ، باید شبکه های پخش را که هزینه بالایی دربردارد را اجرا کنند، در نتیجه مزایای بیشتری نصیب شرکتهای بزرگ میشود که بعضی از توضیح داده‌شده‌است:
♦️ جمع آوری اطلاعات دقیق از بازار و مشتریان
♦️ قدرت پخش بالا به خصوص برای کالاهایی که تاریخ انقضای آنها کم است
♦️ کم شدن مطالبات به دلیل دارا بودن مشتریان زیاد
♦️ سهم بیشتری از بازار به دلیل افزایش میزان مشتریان
♦️ زیاد شدن نقدینگی
♦️ ضایعات کم به دلیل پخش زیاد
♦️ کاهش ریسک از دست دادن مشتریان
♦️ افزایش ارزش اسم تجاری شرکت تولیدی
♦️ افزایش بلند‌مدت سود و درآمد
♦️ کاهش احتمال بوجود آمدن رقبای جدید در بازار محصولات غذایی و بهداشتی
♦️ افزایش اعتبار سازمان در واگذاری نمایندگی پخش محصولات در تمام کشور
♦️ کسب سهم مشتری و سهم بازار بیشتر که در اصطلاح مدیریت پخش مویرگی به شاخص پوشش مشتریان(خرده‌فروشی ها) معروف است
♦️ افزایش هزینه های شرکت: به دلیل خرید ماشینهای حمل و نگهداری کالا به هزینه و انرژی زیادی نیاز دارد
♦️ مدیریت عملیات پیچیده: روند انبارداری و نگهداری محصولات، سفارش‌گیری و حمل و… مستلزم دانش و تخصص بالا و مدیریت دقیق است سازمانی پیچیده، قسمتهای مختلف را باید همزمان مدیریت کرد که شامل انبار، لجستیک و قسمت اداری و فروش است
♦️ عدم پوشش همه خرده فروشان: ارائه خدمات پخش مویرگی به همه خرده‌فروشان و سوپرمارکت‌های سطح شهر از لحاظ جغرافیایی امکان پذیر نیست
به دریافت کننده سفارش ویزیتور و به کسی که کالا را برای مشتری به صورت حضوری می برد بازاریاب گفته میشود
ویزیتور زیر نظر واحد فروش و بازاریاب زیر نظر واحد بازاریابی فعالیت میکند.
شخصی است که سرپرستی ویزیتورها را به عهده دارد. سرپرست وظیفه دارد به ویزتورهای جدید آموزش های لازم را دهد و به مناطقی که خالی از ویزیتوراست، ویزیتور بفرستد.
به شخصی که سرپرستی گروه های کاری مد نظرش را دارد. حضور و سرکشی به مناطق و صحبت با مغازه‌دارها به همراه ویزیتورها، منطقه و مسیر بندی مشتریان، تخصیص مناسب مشتریان به ویزیتورها، بودجه بندی برای هرمنطقه و ردیابی روزانه و حتی لحظه‌ای عملکرد واقعی عوامل و مقایسه آن با بودجه تخصیصی از وظایف سرپرست فروش است.
شخصی که محصول را از انبار دریافت میکند و آن را به مشتری می‌رساند موزع یا توزیع کننده گفته میشود، راننده باید بهترین مسیر که باعث ایجاد کمترین هزینه برای رساندن محصول به دست مشتری است را انتخاب کند، ازدیگر وظایف او این است که بعد از تحویل کالا به مشتری در خصوص تسویه آن با واحد حسابداری هماهنگی لازم را انجام دهد.
سرپرست منطقه شخصی است که منطقه جغرافیایی تحت پوشش او بیشتر از دو الی سه شهر مختلف است و وظیفه عزل و نصب سرپرستان فروش و همچنین هماهنگی با مرکز عملیات را بر عهده دارد.
به عبارتی هنگامی که شرکتهای پخش بزرگ تر باشد و مناطق جغرافیایی بیشتر را تحت پوشش قرار دهد جهت برنامه ریزی و انسجام بیشتر، شرکتها به سرپرست منطقه نیاز دارند.
مانند یک سرپرست فروش، هدایت تیم های توزیع کننده بر عهده سرپرست توزیع است و به دلیل تنظیم درست سفارشات دریافتی در راه های درست، وظیفه هماهنگی با واحد فروش و انبار را دارد. از وظایف سرپرست توزیع به موارد زیر اشاره میشود:
♦ اعلام کم بودن کالا و زمان بندی توزیع به موقع
♦ به دست آوردن نیروی لازم جهت انجام عملیات توزیع
♦ ایجاد نظم و تعادل در منطقه های توزیع
♦ نظارت در جهت اجرایی شدن دستور العمل ها و مقررات داخلی
♦ اعطا مجوز در موارد خاص به منظور جلوگیری از مرجوعی کالاها
♦ ارائه گزارشات مورد نیاز مدیریت
شخصی که وظیفه وصول مطالبات شرکت را دارد و باید چکها و وجوه نقد دریافت شده را به واحد حسابداری تحویل دهد.
کانال توزیع، رشته ای از کسب و کارها یا واسطه‌ها است که به واسطه آن یک محصول یا خدمات به مصرف کننده نهایی میرسد. این کانال می تواند شامل عمده فروشان، خرده فروشان، توزیع کنندگان و حتی اینترنت باشد.
در ساختار کانال‌ها چهار عامل اصلی وجود دارد:
♦ نیازهای مشتری
♦ در دسترس بودن
♦ تمایل واسطه‌های مناسب
♦ توانمندی‌های شرکت
کانال‌ها به شکل‌های مستقیم و غیر مستقیم دسته بندی می شوند:
کانال مستقیم باعث میشود مشتری که از تولید کننده خوب خریداری کند.
کانال غیرمستقیم باعث میشود مشتری از یک عمده فروش یا خرده فروش خریداری کند.
♦ نگهداری و انبارداری محصولات جهت توزیع
♦ دریافت سفارش مشتریان
♦ ارائه کالا طبق سفارش مشتریان
♦ وصول مطالبات
♦ دریافت و کنترل اطلاعات لازم از بازار
پیشنهاد می‌کنیم مطلب حسابداری فروشگاه ها را هم مطالعه کنید.
مدیران شرکت باید اطلاعات لازم را در مورد پخش داشته باشند و بتوانند آنها را به سادگی تجزیه و تحلیل نمایند تا برای میزان کارایی شرکت اقداماتی صورت گیرد از جمله این گزارشات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
گزارش سود و زیان به تفکیک شعبه و مرکز هزینه:
در این نوع گزارش عملکرد مالی و سودو زیان هر یک از شعب با مرکز مقایسه و بررسی میشود و این موضوع امکان مدیریت مجموعه ها را توسط مدیران فراهم خواهد کرد.
گزارش تجزیه سنی بدهکاران:
این نوع گزارش به جهت ارزیابی مشتریان شرکت تهیه میشود به طوری که بدهکاران و زمان ایجاد بدهی آن ها بررسی میشود. به موقع تهیه شدن این نوع گزارش و مرتب بودن بر اساس تاریخ ایجاد بدهی بسیار مهم است.
گزارش دریافتی پرسنل:
به دلیل اینکه بازاریاب‌های این شرکتها مبالغی به عنوان پورسانت دریافت می‌کنند بنابراین تهیه این نوع گزارش که نشان دهنده دریافتی هر کارمند در ماههای قبل است نیز مهم خواهد بود.
گزارش حاشیه سود کالاها:
با تهیه این گزارش مدیریت تصمیم به ادامه فروش آن و یا لغو ارسال خواهد کرد به این صورت که اگر کالایی حاشیه سود بالایی داشته باشد قطعا به روند سوددهی مجموعه کمک خواهد کرد.
گزارش دوره عملیات،گزارش جداگانه از هزینه های ثابت و متغیر، گزارش کالاهای کنار گذاشته با گردش کم و ناقص نمونه ای دیگر از گزارشات مالی در این شرکتهاست.
نرم افزارهایی در بازار وجود دارد که برای این نوع حسابداری طراحی شده است.
همانطور که گفته شد حسابداری شرکتهای پخش مویرگی مشابه شرکتهای بازرگانی است. در زیر چند نمونه از امور لازم در حسابداری پخش مویرگی توضیح داده شده است:
درخواست کالا
ویزتورها بعد از دریافت درخواست کالا از مشتری، برگه درخواست کالا را به قسمت فروش میدهند و آنها بعد از بررسی، برگه درخواست را به واحد فاکتور نویسی ارائه می‌کنند.
فاکتور نویسی
در این قسمت همه درخواستها فاکتور شده و یک برگه به انبار و یک برگه به قسمت پخش داده میشود، که برگه خروجی نام دارد.
دریافت کالا
در این قسمت برگه خروجی توسط انبار مهر و امضا شده و کالا به مامورین پخش تحویل داده میشود.
زمان برگشت مامورین پخش ممکن است یکی از موارد زیر اتفاق بیافتد:
کالا برگشت داده میشود: در این مورد باید بررسی کرد کالای برگشتی سالم است در این صورت برگه مرجوعی صادر شده سپس وجه یا چک دریافت میشود.
حسابداری فروش
کلیه فاکتورها و برگه های خروجی و برگشت از فروش به واحد حسابداری فروش تحویل میشود، بررسی برگشت از فروش و دریافت وجه و چک بر عهده حسابداری فروش است.
♦ بررسی روشها و اجرا شدن اهداف مدیریت
♦ محافظت از دارایی
♦ اطمینان از اطلاعات و ثبتهای حسابداری انجام شده
موارد ذکر شده نمونه‌ای از اهداف حسابداری در شرکتهای پخش مویرگی است.
پیشنهاد میشود بخوانید: حسابداری فروشگاه های زنجیره ای را اینجا بخوانید
ثبت برگه های خروجی
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| حسابها/ اسناد دریافتنی | *** | |
| تخفیفات فروش | *** | |
| فروش | *** |
تسویه فروش
بعد از ثبت فروش نوبت به تسویه فروش میرسد, اگر برگشت از فروش داشتیم ابتدا آن را ثبت می‌کنیم:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| برگشت از فروش | *** | |
| حسابها/ اسناد دریافتنی | *** |
سپس
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| موجودی نقد و بانک | *** | |
| حسابها/ اسناد دریافتنی | *** |
اسناد دریافتنی بعد از ثبت، جهت وصول نزد واحد خزانه داری نگهداری میشود.
خزانه داری
در واحد حسابداری از کل اسناد دریافتتی پرینت گرفته شده و سند زیر را صادر میشود و به واحد خزانه داری تحویل داده میشود.
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| اسناد دریافتتی / خزانه داری | *** | |
| اسناد دریافتتی/ حسابداری | *** |
بعد از تحویل اسناد توسط واحد خزانه داری، اسناد بررسی میشود. اگر تاریخ بروز بود آن را برای وصول نزد بانک برده و ثبت زیر انجام میشود:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| بانک | *** | |
| اسناد دریافتنی | *** |
اگر تاریخ اسناد بروز نبود برای وصول نزد بانک واگذار می‌شوند و ثبت زیر انجام میشود:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| اسناد در جریان وصول | *** | |
| اسناد دریافتنی | *** |
بعد از مغایرت گیری صورتحسابهای بانکی، اسناد وصول شده ثبت می‌شوند:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| بانک | *** | |
| اسناد در جریان وصول | *** |
اگر بعضی از چکها وصول نشود و برگشت خورده باشند در این صورت ثبت زیر انجام میشود:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| حسابها/ اسناد دریافتنی | *** | |
| اسناد در جریان وصول | *** |
وظیفه پیگیری چکهای برگشتی به عهده فروشنده است اگر فروشنده نتواند چک را وصول کند ثبت زیر انجام میشود:
| شرح | بدهکار | بستانکار |
| اسناد نزد فروشنده | *** | |
| حسابها/ اسناد دریافتنی | *** |
شاید آشنایی با نحوه ثبت تخفیفات در حسابداری برای شما جالب باشد. با کلیک روی لینک این مطلب را از دست ندهید.
اگر به دنبال کسب درآمد بالا از حسابداری هستید اما راه رسیدن به آن را نمی‌دانید دوره آموزش حسابداری مقدماتی تا پیشرفته را به شما پیشنهاد می‌کنیم. این دوره به گونه‌ای طراحی شده که فرد می‌تواند به شکل کاملا کاربردی و اجرایی حسابداری را بیاموزد و کسب و کار خود را از طریق شغل حسابداری به صورت مستقل با درآمدی در سطح بالا راه اندازی کند.
