فهرست مطالب

جرائم معاملات فصلی بر چه مواردی دلالت دارد؟

جرایم معاملات فصلی به دو گروه اصلی تقسیم میشود: جرایم عدم ارسال معاملات فصلی و یا تاخیر در ارسال لیست گزارشات و جرایم عدم اجرای دستورالعملهای سازمان

جرایم عدم ارسال معاملات فصلی چقدر است؟

بر اساس ماده 169 ق.م.م جریمه عدم ارسال صورت معاملات به روشهای تعیین شده، 1% مبلغ معاملاتی است که فهرست آنها ارسال نشده است.

آیا ویرایش صورت معاملات فصلی مشمول جریمه است؟

در صورتی که ویرایش اطلاعات پس از مهلت مقرر انجام شود، مشمول جریمه عدم ارسال خواهد بود.

یکی از مهم‌ترین معضلات بسیاری از شرکت‌ها، درگیری با جرایم معاملات فصلی و یا تاخیر در ارسال آن است. ارسال معاملات فصلی، فی نفسه مالیاتی برای مودیان به دنبال ندارد؛ بلکه ابزاری برای شفافیت درآمدها و هزینه‌های مودیان به شمار می‌رود. از این رو برخی افراد ثبت و ارسال معاملات خود را به تعویق می‌اندازند. اما اهمیت تسلیم فهرست گزارشات فصلی تا آنجاست که هر گونه تخلف یا سهل‌انگاری در ارسال و یا بی‌توجهی به سررسیدهای ارسال معاملات، مشمول جرائم سنگینی خواهد شد. از این رو در این مطلب بر آن شدیم تا شما را با جرائم عدم ارسال معاملات فصلی و نحوه رسیدگی به این جرائم بیشتر آشنا نماییم. با ما همراه باشید.

جرایم معاملات فصلی

جرائم مربوط به صورت معاملات فصلی را می‌توان به سه گروه کلی زیر تقسیم بندی نمود:

  • جرایم عدم ارسال صورت معاملات و یا تاخیر در لیست گزارشات
  • جرائم مربوط به عدم اجرای دستورالعمل‌های سازمان مالیاتی
  • جرایم مربوط به ویرایش صورت معاملات فصلی

جرایم عدم ارسال معاملات فصلی و یا تاخیر در ارسال لیست گزارشات

در صورتی که مودیان مشمول ارسال معاملات فصلی، اطلاعات خود را با روش‌های تعیین شده سازمان مالیاتی، ثبت و ارسال ننمایند، مشمول جریمه‌ای به میزان 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها در موعد مقرر ارسال نشده است، خواهند شد. برای اطلاع از مهلت ارسال معاملات فصلی برای هر فصل، کلیک کنید.

جرائم مربوط به عدم اجرای دستورالعملهای سازمان مالیاتی

یکی از مواردی که سازمان مالیاتی به شدت بر روی آن حساس است، عدم افشای حقیقت معاملات است؛ از این رو برای ارتکاب هر یک از جرائم مرتبط با این موضوع مجازاتهای سنگینی وضع نموده است. به عنوان مثال ارتکاب هر یک از جرایم زیر مشمول پرداخت جریمه‌ای معادل 2% مبلغ مورد معامله خواهد بود:

  • عدم صدور صورت حساب
  • عدم درج کد اقتصادی خود
  • عدم درج کد اقتصادی طرف معامله
  • استفاده از کد اقتصادی دیگران برای خود
  • استفاده از کد اقتصادی خود برای دیگران

نکته: بر اساس ابلاغیه شماره 80/112799 مورخ 99/7/23، کد اقتصادی با شناسه ملی جایگزین شد. به این ترتیب منظور از کد اقتصادی در عبارات فوق، همان شناسه ملی برای اشخاص حقوقی و کد ملی برای اشخاص حقیقی است.

جدول جرایم معاملات فصلی

ردیفشرح تخلفنرخ جریمهماخذ محاسبه جریمه
1عدم ارائه فهرست معاملات طبق روشهای تعیین شده1%مبلغ معاملاتی که فهرست آنها ارسال نشده
2عدم صدور صورتحساب فروش کالا یا ارائه خدمات2%مبلغ مورد معامله
3عدم درج شماره اقتصادی خود2%مبلغ مورد معامله
4عدم درج شماره اقتصادی طرف معامله2%مبلغ مورد معامله
5استفاده از شماره اقتصادی خود برای معاملات دیگران2%مبلغ مورد معامله
6استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای معاملات خود2%مبلغ مورد معامله
جدول جرایم معاملات فصلی و سایر تخلفات مربوط به معاملات فصلی

جرائم مربوط به ویرایش صورت معاملات فصلی

گاهی اصلاح صورت معاملات فصلی نیز مشمول جریمه می‌شود. این جرائم در دو حالت زیر رخ می‌دهند:

  • ویرایش اطلاعات مربوط به معاملات فصلی، منجر به افزایش مبلغ مورد معامله شده باشد
  • ویرایش اطلاعات گزارشات فصلی پس از پایان مهلت مقرر ارسال صورت معاملات؛ مشمول جرایم عدم ارسال معاملات فصلی خواهد شد

نکته: کلیه ویرایش اطلاعاتی که منجر به تغییر طرف معامله یا افزایش مبلغ مورد معامله شود، در صورتی‌که در مهلت مقرر ارسال فهرست باشد،‌مشمول جریمه نخواهد بود. در غیر این‌صورت نسبت به مودی جدید یا مابه‌التفاوت مبلغ افزایشی مشمول جریمه عدم ارسال فهرست خواهد بود.

📌 مواردی از اصلاح صورت معاملات فصلی که مشمول جریمه نمی‌شود:

  • ویرایش سال مربوط به اطلاعات ارسالی
  • ویرایش یکی از اقلام اطلاعاتی مربوط به اطلاعات هویتی مودی از جمله نام یا شماره ملی که منجر به صحت اطلاعات ارسالی گردد؛ فارغ از زمان ویرایش اطلاعات

آیا جرایم عدم ارسال معاملات فصلی قابل بخشش است؟

در قانون مالیاتهای مستقیم، ماده یا تبصره‌ای که مستقیما به بخشودگی جرائم معاملات فصلی اشاره نماید، وجود ندارد. اما سازمان مالیاتی در موقعیت‌های مختلف با استناد به ماده 191 ق.م.م، تصمیماتی در خصوص بخشودگی همه یا بخشی از جرائم مربوطه اتخاذ نموده که توسط بخشنامه‌ای به مودیان و شعب این سازمان ابلاغ می‌شود.

📌 نکته

بخشودگی‌های سازمان، شامل جرائم غیرقابل بخشش نمی‌شود.

نحوه رسیدگی به جرائم صورت معاملات فصلی (ماده 169 مکرر)

در خصوص نحوه رسیدگی به جرایم معاملات فصلی، باید به موارد زیر توجه نمود:

  • مهلت رسیدگی
  • مبنای رسیدگی

مهلت رسیدگی به جرایم معاملات فصلی

بر اساس مقررات ماده 157 ق.م.م، مهلت زمان رسیدگی به جرایم معاملات فصلی موضوع ماده 169، برای هر سال (فارغ از دوره زمانی تسلیم فهرست معاملات) ، پنج (5) سال از تاریخ انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی سال مربوط حسب مورد خواهد بود.

مبنای محاسبه جرائم معاملات فصلی

مبنای محاسبه جرائم مربوط به عدم رعایت تکالیف قانونی در ارسال فهرست معاملات، مبلغ معاملاتی است که تا آخرین مهلت تسلیم فهرست مورد نظر (با توجه به تمدید مهلت‌های قانونی) نسبت به ثبت و ارسال آنها در فهرست فصل مربوطه، اقدام نشده است.

نحوه رسیدگی به جرائم موضوع ماده 169 مکرر
رسیدگی به جرایم معاملات فصلی

تکلیف ارسال صورت معاملات فصلی

سازمان مالیاتی به منظور پیشگیری از فرار مالیاتی و پولشویی، تکالیفی در جهت ایجاد شفافیت مالی و مالیاتی برای مودیان در نظر گرفته است. یکی از مهم‌ترین این تکالیف، ثبت و ارسال صورت معاملات انجام شده مودیان طی یک فصل است.

این تکلیف که بر عهده هر دو گروه خریدار و فروشنده است، ابزار دقیقی برای بررسی صحت ادعای مودیان در مورد سود و زیان ابرازی خود در اظهارنامه مالیاتی به شمار می‌آید. به نحوی که عدم هماهنگی میان دو طرف معامله در فهرست معاملات ارسالی طی سال مالی، می‌تواند ریسک کتمان درآمد را برای مودی به همراه داشته باشد. از این رو ثبت و ارسال دقیق صورت معاملات فصلی در زمان مقرر، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و هم تراز با سایر تکالیف مالیاتی محسوب می‌شود.

مشمولین ارسال صورت معاملات فصلی

بر اساس ماده (۹) آیین نامه اجرایی تبصره (۳) ماده (۱۶۹) ق.م.م، مشمولین ارسال فهرست معاملات فصلی عبارتند از:

  • اشخاص حقوقی
  • صاحبان مشاغلی که حسب نوع و یا حجم فعالیت جزو گروه اول موضوع ماده (۲) آیین نامه اجرایی ماده (۹۵) قانون محسوب می‌شوند

به این ترتیب مودیان مشمول، موظف به درج کلیه اطلاعات زیر، ظرف مدت تعیین شده توسط سازمان مالیاتی در سامانه صورت معاملات (169) هستند:

  • اطلاعات هویتی و مکانی خود و طرف مقابل
  • مجوزهای فعالیت تجاری و اقتصادی
  • اطلاعات مربوط به خرید و فروش (همراه با جزئیات مالیات و عوارض ارزش افزوده)
  • اطلاعات مربوط به صادرات یا واردات
  • قراردادهای حق العمل کاری، تجاری یا پیمانکاری
  • اطلاعات خرید و فروش ارز و سکه طلا
  • اطلاعات بیمه نامه‌ها و خسارتها
  • اطلاعات مربوط به اجاره
  • اطلاعات مالی، پولی، اعتباری و سرمایه‌ای

📌 نکته

بر اساس قانون دائمی ارزش افزوده مصوب تیر ماه 1400، در هنگام تکمیل اطلاعات در سامانه صورت معاملات فصلی، نیازی به تفکیک مقادیر مربوط به مالیات و عوارض نیست؛ بلکه می‌توانیم کل مبلغ 9% ارزش افزوده را به صورت یکجا در فیلد مربوط به «مالیات ارزش افزوده» ثبت نماییم.

جرایم عدم ارسال معاملات فصلی
بر اساس قانون دائمی ارزش افزوده، کل 9% ارزش افزوده در این فیلد قابل درج است

کلام آخر

در این نوشتار به بیان جرایم معاملات فصلی و همچنین جرائم مرتبط با عدم اجرای دستورالعمل‌های سازمان مالیاتی در خصوص ارائه فهرست گزارشات فصلی و اطلاعات هویتی خریدار و فروشنده پرداختیم. همان گونه که مشاهده می‌کنید، آموزش صورت معاملات فصلی یکی از نیازهای اولیه یک حسابدار است؛ زیرا هر مجموعه اقتصادی در فواصل زمانی کوتاهی ملزم به تهیه و ارسال لیست گزارشات فصلی خود است و عدم آشنایی حسابداران با این مقوله، مجموعه را با چالش‌های زیادی مواجه خواهد نمود.

پر بحث ترین مقالات مرتبط

دیگر مقالات مرتبط

24 پاسخ

  1. باسلام و احترام
    من معاملات فصلی تابستان رو با دور روز تاخیر تایید کردم اما چند روز قبل وارد سامانه کرده بودم اطلاعات رو آیا بازم مشمول جریمه می شوم ؟؟؟

    1. سلام دوست عزیز
      تاریخ ثبت نهایی اطلاعات در سامانه، تاریخ ارسال لیست محسوب می‌شود؛ از این رو تاخیر در ثبت نهایی اطلاعات مشمول جریمه تاخیر در ارسال اطلاعات خواهد بود.

    1. سلام دوست عزیز
      سقف بخشودگی وابسته به اعلام سازمان مالیاتی و همچنین تشخیص رئیس اداره مالیاتی حوزه مربوطه است.

    1. سلام کاربر گرامی
      بله مشمول جریمه‌ای به میزان 1% مبلغ معاملاتی که فهرست آنها در موعد مقرر ارسال نشده است، خواهید شد.

  2. سلام.با توجه به اینکه فروش صادراتی معاف از مالیات بر ارزش افزوده میباشد.اگر لیست آن در معاملات فصلی دیرتر ارسال شود مشمول جریمه خواهد شد؟

    1. سلام دوست عزیز
      مطابق ماده 10 تبصره 3 آیین نامه اجرایی ماده 169 قانون مالیات های مستقیم، اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند، گزارش کلیه معاملات کسب و کار خود را حداکثر در مقاطع سه ماهه (فصلی) تهیه و تا یک ماه و نیم پس از پایان فصل موردنظر، در سامانه صورت معاملات فصلی ثبت و به سازمان مالیاتی ارسال نمایند. در این خصوص استثنایی برای اشخاص معاف از ارزش افزوده در نظر گرفته نشده است.
      همچنین عدم ارسال صورت معاملات در مهلت مقرر، مشمول جریمه خواهد شد.

  3. سلام و وقت بخیر من یک سوال داشتم این جریمه روی مبلغ معامله با ارزش افزوده میخوره یا مبلغ معامله بدون ارزش افزوده اگر امکانش هست دلیلش هم بگین

    1. سلام دوست عزیز
      از آنجا که ارزش افزوده درآمد یا هزینه نیست و همچنین در ماده قانونی به مبلغ مورد معامله اشاره شده است، جریمه تنها به مبلغ خالص معامله تعلق میگیرد.

  4. باسلام در بند جرایم ماده 169 سایت شما یک تیکت الصاقی با مضمون مواردی که در اصلاحات شامل جریمه نمیشود دارید . شماره 2 این بند درمورد تکمیل اطلاعات هویتی هست لطفا بخشنامه , لایحه ,رای و موارد دیگر بابت صحت این مطلب رو ذکر کنید . باتشکر

    1. سلام دوست عزیز
      در خصوص این مسئله لطفا بند 7 بخشنامه شماره 200/96/123 مورخ 1396/9/7 و بخشنامه شماره 200/96/170 مورخ 1396/12/26 در بخش بخشنامه‌های ذیل ماده 169 مکرر را مطالعه نمایید.

  5. با سلام و وقت بخیر
    احتراما” با تشکر از جوابهای خوب و راهبردی تان.
    برای گرفتن بخشودگی جرائم بعد از طی مراحل مربوطه، ممیز می گوید بروید معاملات 169 را تیک بزنید . این مرحله کجا و چگونه در سامانه بایستی انجام شود؟
    با تجدید احترام و سپاس

    1. سلام کاربر گرامی،
      وارد سامانه صورت معاملات فصلی شده و در انتهای صفحه گزینه مشاهده گزارش و اطلاعات ارسال شده برای شما را کلیک کنید. منبع و دوره را انتخاب کرده و دکمه بارگذاری را کلیک کنید.
      در این قسمت اطلاعات ارسالی طرف مقابل قابل نمایش است. از این صفحه خروجی گرفته و اطلاعات ارسالی را بررسی و شماره سند مربوطه در دفاتر را کنار آن ثبت کنید.

  6. سلام وقت بخیر
    بابت جرائم معاملات فصلی چطوری قبض بگیریم؟
    فقط از اداره مالیاتی میشه قبض گرفت یا نه سایتی هم وجود دارد؟
    ممنون

    1. سلام دوست عزیز
      قبل از هر کار درخواست بخشودگی جرایم خود را به صورت کتبی به سازمان ارسال نمایید.
      در خصوص پرداخت قبوض مالیاتی، می‌توانید با مراجعه به سامانه مایتکس، از منوی “داشبورد مالیاتی” گزینه “مدیریت پرداخت مالیات و پردازنده‌ها” را انتخاب نموده و نسبت به پرداخت قبوض و جرایم خود از بخش “پرداخت قبض‌های مالیات” اقدام نمایید.

  7. با سلام
    اگر شرکتی در یک فصل هیچگونه خریدی و فروشی نداشته باشد آیا همانند اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده الزام به ارسال گزارش فصلی هست

    1. سلام دوست عزیز
      در صورتی که هیچ گونه خرید و فروشی در یک دوره مالیاتی نداشته‌اید، نیازی به گزارش معاملات فصلی ندارید.

  8. سلام.اگر طرف مقابل(خریدار)اطلاعات خودش رو در اختیار ما قرار ندهد چنددرصد جریمه خواهیم شد و قابل بخشودگی هست یا خیر.

    1. سلام دوست عزیز
      بر اساس ماده 169 ق.م.م، عدم درج اطلاعات طرف مقابل در صورت معاملات فصلی مشمول جریمه‌ای معادل 2% مبلغ مورد معامله است. همچنین در قانون مالیاتهای مستقیم، ماده یا تبصره‌ای که مستقیما به بخشودگی جرائم معاملات فصلی اشاره نماید، وجود ندارد. اما سازمان مالیاتی در موقعیت‌های مختلف با استناد به ماده 191 ق.م.م، تصمیماتی در خصوص بخشودگی همه یا بخشی از جرائم (به استثنای جرایم غیرقابل بخشش مالیاتی) اتخاذ نموده که توسط بخشنامه به مودیان و شعب این سازمان ابلاغ می‌شود.
      در اینجا چون طرف مقابل از ارائه اطلاعات به شما خودداری می‌کند، شما می‌توانید معامله مذکور را ارسال نمایید؛ در این صورت چون طرف مقابل از ارائه اطلاعات خودداری نموده است شما مشمول جریمه نخواهید شد. همواره سعی کنید با افرادی معامله نمایید که اطلاعات اقتصادی آنها کامل است و اطلاعات خود را به شما ارائه می‌کنند.

  9. با سلام
    در سامانه معاملات فصلی اگر نام کالا را بعد از مهلت قانونی تغییر بدهیم مشمول جریمه خواهد شد؟
    سپاس

    1. سلام کاربر گرامی،
      تغییر نام کالا جریمه ندارد اما در صورت غیر ضروری بودن بهتر است تغییری انجام نشود.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

شروع نامنویسی دوره حضوری آنلاین ۳۳ ام صفرتاصدمالیات ۱۴۰۲

آخرین بروزرسانی ها :

بروز ترین دوره ها :