بازنشسته پیش از موعد به چه معناست؟
کارکنان و کارگرانی که تصمیم میگیرند قبل از رسیدن به سن بازنشستگی قانونی و اتمام دوران خدمت، بنا به دلایلی کنارهگیری خود را از خدمت درخواست کنند، بازنشسته پیش از موعد نامیده میشوند.
شرایط بازنشستگی پیش از موعد چیست؟
بازنشستگی پیش از موعد میتواند با سابقه کاری کمتر، سن پایینتر و یا بدون محدودیت سنی رخ دهد. مثلا در صورتی که 30 سال سابقه کار مرتبط داشته باشند مردان در سن 50 سالگی و زنان در سن 45 سالگی یعنی 10 سال زودتر از حالت معمول میتوانند بازنشسته شوند.
شرایط ویژه بازنشستگی برای زنان کدام است؟
زنان بیمه شده مشمول قانون کار با ۲۰ سال سابقه کار و پرداخت حق بیمه و ۴۲ سال سن با ۲۰ روز حقوق میتوانند بازنشسته شوند.
در کشورهای مختلف جهان، دولت ها و موسسات اجتماعی بزرگ با افزایش روز شمار سالمندان و بازنشستگان برآن شدند تا راه کاری برای حمایت از این افراد در دوران پیری داشته باشند، تا در زمینه های درمان (بیمه)، حقوق پس از پایان کار و تأمین حداقل شرایطی برای امرار معاش این کارمندان کاری کرده باشند، لذا قوانین و مقرراتی را وضع کردند تا بیمه و بازنشستگی ایجاد شد، که بازنشستگی پیش از موعد هم شامل این موارد میشود. در این سری از مقالات آموزش رایگان حسابداری به بررسی مفصل بازنشستگی پیش از موعد میپردازیم، تا انتها همراه ما باشید.
بازنشستگی پیش از موعد چیست؟
کارکنان و کارگرانی که تصمیم میگیرند قبل از رسیدن به سن بازنشستگی قانونی و اتمام دوران خدمت، بنا به دلایلی کنارهگیری خود را از خدمت درخواست کنند، بازنشسته پیش از موعد نامیده میشوند. همچنین حقوقی که در این زمان دریافت میکنند را حقوق بازنشستگی پیش از موعد مینامند. در کل بازنشستگی وضعیتی است که در آن شخص به میل خود یا به اجبار، به دلیل رسیدن به سن معین یا داشتن سابقه کاری مشخص یا هردو، در قبال برخورداری از حقوق و مزایای خاص، از کار کناره گیری میکند.
قانون بازنشستگی پیش از موعد
طبق بخشی از قانون بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور طبق تبصره 2 ماده 76 قانون تامین اجتماعی، مشاغلی که به عنوان مشاغل سخت و زیانآور تعریف شدهاند و به تناسب شغل، کارگر، فشار جسمی و روحی بسیاری را متحمل میشود، کسانی که در این مشاغل فعالیت میکنند مطابق قانون بازنشستگی با داشتن سابقه 20 سال متوالی در پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی میتوانند بازنشسته شوند.
در صورتی که سوابق بیمه شده به صورت متناوب باشد باید 25 سال حق بیمه پرداخت کرده باشد تا مشمول بازنشستگی شود، چراکه هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در مشاغل سخت و زیان آور، به میزان یک و نیم سال محاسبه میشود. آیا بازنشستگان تامین اجتماعی برای استخدام مجدد، بیمه می شوند؟ شاید این مطلب سوال بیشتر بازنشستگانی باشد که در صورت استخدام به دنبال بیمه مجدد هم باشند، پس برای پاسخ به پرسش فوق بر روی لینک کلیک کنید.
انواع بازنشستگی پیش از موعد
در مطلب شرایط بازنشستگی و محاسبه آن از شرایط مختلف بازنشستگی و حداقل سن و سابقه کار مرتبط صحبت کردیم و گفتیم در حالت کلی و بر طبق قانون مردان باید به سن 60 سال و زنان حداقل دارای 55 سال سن باشند تا بتوانند از مستمری و حقوق بازنشستگی تامین اجتماعی استفاده کنند. مردان و زنان با 35 سال سابقه پرداخت حق بیمه بدون شرط سنی می توانند بازنشسته شوند.
اما بازنشستگی پیش از موعد میتواند با سابقه کاری کمتر، سن پایینتر و یا بدون محدودیت سنی رخ دهد. مثلا در صورتی که 30 سال سابقه کار مرتبط داشته باشند مردان در سن 50 سالگی و زنان در سن 45 سالگی یعنی 10 سال زودتر از حالت معمول میتوانند بازنشسته شوند.
توصیه میشود بخوانید: عیدی بازنشستگان تامین اجتماعی
بازنشستگی پیش از موعد میتواند با سابقه کاری کمتر از ۲۰ سال هم رقم بخورد و برای این موضوع افراد باید سابقه کاری بین ۱۰ تا ۱۹ سال داشته باشند.
🔻نکته
در بازنشستگی پیش از موعد افراد به ازای سالهای سابقه کاری خود ماهیانه حقوق دریافت میکنند. مثلا اگر 15 سال سابقه کاری دارند به اندازه 15 روز کاری حقوق دریافت میکنند. درباره زنان نیز این امکان وجود دارد که در کمتر از 45 سالگی و در سن ۴۲ سالگی بازنشستگی پیش از موعد بگیرند به شرط آنکه ۲۰ سال سابقه کاری داشته باشند و پس از تایید به ازای ۲۰ روز کاری حقوق دریافت میکنند. شرایط بازنشستگی پیش از موعد مردان و زنان بنابر ماده 76 قانون تامین اجتماعی و تبصرههای آن به تفکیک زیر است:
انواع بازنشستگی پیش از موعد مردان
شرایط بازنشستگی پیش از موعد مردان به قرار زیر است:
♦️ بازنشستگی 10 سال زودتر از موعد قانونی: سن بیمه شده مرد با حداقل ۳۰ سال تمام سابقه پرداخت بیمه، از ۶۰ سال به ۵۰ سال کاهش مییابد. به عبارتی حداقل 50 سال سن و 30 سال سابقه پرداخت حق بیمه
♦️ بازنشستگی با سابقه کمتر از 20 سال: مردان 60 ساله میتوانند با داشتن ۱۰ سال تا ۱۹ سال سابقه هم تقاضای بازنشستگی بدهند که مستمری این افراد بر اساس میزان سابقه آنها پرداخت میشود (برای مثال اگر با 18سال سابقه بیمه بازنشسته شوند فقط مستمری 18 روز را دریافت میکنند)
♦️ 60 سال سن و سابقه کار کمتر از 10 سال (بیمه شده مرد با سابقه کمتر از ۱۰ سال (مثلاً 8 سال) میتوانند با خرید تفاوت سابقه تا ۱۰ سال (یعنی 2 سال) سابقه بیمه خود را به ۱۰ سال رسانده و در نهایت با ۱۰ روز مستمری بازنشسته شوند)
♦️ 20 سال متوالی سابقه در مشاغل سخت و زیان آور بدون شرط سنی
♦️ 25 سال متناوب سابقه در مشاغل سخت زیان آور بدون شرط سنی
انواع بازنشستگی پیش از موعد زنان
شرایط بازنشستگی پیش از موعد زنان نیز بر اساس موارد زیر است:
♦️ بازنشستگی 10 سال زودتر از موعد قانونی: سن بیمه شده زن با حداقل ۳۰ سال تمام سابقه پرداخت بیمه، از 55 سال به 45 سال کاهش مییابد
♦️ بازنشستگی با سابقه کمتر از 20 سال: زنان 55 ساله میتوانند با داشتن ۱۰ سال تا ۱۹ سال سابقه تقاضای بازنشستگی بدهند که مستمری این افراد بر اساس میزان سابقه آنها پرداخت میشود (برای مثال اگر با 14 سال سابقه بیمه بازنشسته شوند فقط مستمری 14 روز را دریافت میکنند)
♦️ شرایط ویژه بازنشستگی برای زنان: زنان بیمه شده مشمول قانون کار حداقل با 42 سال سن و 20 سال سابقه پرداخت که البته با حقوق 20 روز میتوانند بازنشسته شوند
♦️ 55 سال سن و سابقه کار کمتر از 10 سال ( بیمه شده زن با سابقه کمتر از ۱۰ سال (مثلاً 6 سال) میتوانند با خرید تفاوت سابقه تا ۱۰ سال (یعنی 4 سال) سابقه بیمه خود را به ۱۰ سال رسانده و در نهایت با ۱۰ روز مستمری بازنشسته شوند)
♦️ 20 سال متوالی سابقه در مشاغل سخت و زیان آور بدون شرط سنی
♦️ 25 سال متناوب سابقه در مشاغل سخت زیان آور بدون شرط سنی
برای مثال
خانمی با 55 سال سن و 23 سال سابقه کاری با در دست داشتن بیمه تامین اجتماعی مشمول قانون کار و قانون کار کشاورزی حق بیمه میتواند با اطلاع کتبی به کارفرما درخواست بازنشستگی خود را به سازمان تأمین اجتماعی حوزه محل کار خود تسلیم تا طبق مقررات این قانون مستمری بازنشستگی جهت آنان برقرار گردد. این مورد مشمول بازنشستگی پیش از موعد است.
آیا بازنشستگی پیش از موعد تاثیرات نامطلوبی بر روی افراد و اقتصاد دارد؟
در قوانین دولتی اغلب کشورها به دنبال بالا بردن سن بازنشستگی هستند چراکه بازنشستگی پیش از موعد مغایر با قوانین صندوقهای بازنشستگی است، اما در ایران طرحها در راستای پایین آوردن سن بازنشستگی وجود دارد. یکی از تاثیرات بازنشستگی پیش از موعد این است که درآمدهای صندوقهای بیمه پایین میآید و همین امر حفظ صندوقها را دشوار میسازد.
🔻نکته
از طرفی یکی از موضوعاتی که برای توجیه کاهش سن بازنشستگی و بازنشستگی پیش از موعد آمده است اشتغال جوانان است که از نظر علمی و شواهد قابل اثبات نیست. بازنشسته کردن افرادی که هنوز سالمند نشدهاند به معنی خروج آنها از فضای کار رسمی است که میتواند رشد اقتصادی را کاهش دهد.
بخش غیررسمی در کشور میتواند هزینههای زیادی را در بخش اداری و بازرسی بر دولت تحمیل کند که بازنشستگی پیش از موعد دقیقا باعث رشد بخش غیررسمی میشود. در شرح بازنشستگی آمده است که افراد از کار افتاده و ناتوان بازنشسته محسوب میشوند در حالی که با اجرای طرح بازنشستگی پیش از موعد دقیقا این موضوع را رد میکنیم. از همه این مسائل گذشته اغلب افراد پس از بازنشستگی دچار آسیبهای روانی میشوند که اگر سن بازنشستگی پایینتر بیاید میتواند وقوع این آسیبها را زود هنگام کند.
پیشنهاد ما
تیم پرشین حساب به جهت بالا بردن سطح آگاهی حسابداران، کارفرمایان و کارکنان بخش خصوصی اقدام به ساخت و عرضه ویدئو آموزش قانون کار و تامین اجتماعی نموده است. اگر بخواهید از تکالیف و نحوه استخدام بازنشستگان مطلع شوید، این ویدئو را به شما پیشنهاد میکنیم.